Brieven. Deel 5. 2 mei 1934-31 oktober 1935

2583. Aan F.E.A. Batten: Parijs, 2 juli 1935

Parijs, 2 Juli 1935.

Beste Freddy,

Vandaag word ik overstelpt door berichten over Ducroo: kort achter elkaar kwamen hier je artikel in de Nwe Gids en dat van Gans in D.G.W. -^1. Dank voor het jouwe. Wat je in je brieven zet is voor mij ‘beter’, maar dit zal het wel ‘doen’ bij het publiek. Een fout: ik ben maar tot mijn 21^e in Indië gebleven (je hebt de fout overgenomen van het prospectusje van Nijhoff).

1. Zie 2527 n 1 en 2569 n 2.

[p. 372]

vering van dit tijdschrift te bekijken: dit is in de wereldliteratuur eenvoudig weergaloos als oudemannenhuis, als kransje van volkomen gaga geworden schrijverds. Kloos over Elisabeth Augustin verplettert - als afschrikwekkend voorbeeld voor alle egotisten waaronder mijn nederig zelf - alle Binnengedachten. En het schijnt dat hij iedere boekbespreking zoo afdoet! Ik heb mijn vrouw gezegd dat ze, als ik later zoo word, de geschreven copie moet zien weg te moffelen. Of is hij dààr nog te helderziend voor?

Ik raad je toch aan om zoo min mogelijk tusschen deze fantomen te publiceeren: dat moèt ongeluk aanbrengen.

Over Ducroo stond opeens een alleraardigst stuk - heelemaal niet literair, noch literatuurkennerig, maar werkelijk vol begrip - in Het Volk,^2. van de hand van den hoofdredacteur, die Winkler schijnt te heeten. Ik werd voor Het Volk verder nog geïnterviewd door den parijschen correspondent, een zekeren Sandberg die op een grijzend kind lijkt en die ook verzen schreef en o.a. een heele roman in de Nwe Gids publiceerde, bekende hij mij. Kijk naar dat interview uit, want het kan jullie amuseeren, als ze het in zijn geheel plaatsen, en het spaart mij dan de moeite om nog eens over het Congres te schrijven. De stukken van Ter Braak erover waren bovendien uitstekend.

Iets geheel anders nu; ik heb mij vandaag gespannen voor een nieuw werkje: de verbinding tot stand te brengen tusschen de groote vereeniging van antifascistische intellectueelen van Vigilance hier (groep van eenige duizenden onder leiding van de ‘oud-republikeinen’ Rivet, Langevin en Alain) en Holland. Ik stuurde circulaires aan Ter Braak, Kramers en Gans, in de hoop dat zij een voorloopig comité zullen vormen dat leden kan werven; maar ik reken ook op jou en Rudie om lid te zijn. Alles liever dan het fascisme, en met communisme heeft deze vereeniging, als ze tot stand komt, in Holland zeker heel weinig uitstaande. Hier in Frankrijk bestaat ze uit een ‘front uni’ van z.g. liberalen, radicalen, socialisten en communisten. De kwestie is zoo veel mogelijk leden te krijgen: ook studenten, en al wat maar even op een intellectueel lijkt; in deze tijd gaat alles nu eenmaal alleen per massa.

Bel er Ter Braak of Kramers over op, jij of Rudie, maar eerst over een paar dagen. De contributie zal heel laag zijn, misschien 1 of 2 gldn. 's jaars. Als het kan moet er een bulletin worden uitgegeven - ter

2. J.W., ‘Soort dagboek met duidelijk autobiografisch karakter, Indische herinneringen’. In Het volk van 27 juni 1935 (av.).

[p. 373]

controle van alle fascistische rotzooi, als Vigilance hier - en antifascistische brochures: de bedoeling is om de leugens van het fascisme (beloften van socialisme, enz.) ook ideologisch te bestrijden. Dit is niet zoozeer politiek als wel lijfsbehoud. Als Mussert het over een paar jaar ‘haalt’ in Holland, zijn wij allemaal foutu. In Italië hebben ze in de laatste maand over de 200 intellectueelen gearresteerd, met het oog op een ‘moreele terreur’ en opdat niemand tegenpruttele over Abyssinië. ‘Wij, intellectueelen’ moeten ageeren.

Hart. groeten van je

EdP.