Brieven. Deel 5. 2 mei 1934-31 oktober 1935

2573. Aan J. Gans: Parijs, 23 juni 1935

Parijs, Zondag.

Beste Gans,

Dank voor je brief. Het gevaar waar je voor vreesde, is voor mij niet erg groot, inderdaad. En toch, herinner je den dag toen jij mij zei dat men kiezen moèst, dat het nù al tijd was, enz. Ik sta er nog precies zoo tegenover als toen; d.w.z. dat als er gekozen moet worden - alles hangt af van dit moeten - ik toch Rusland kies, zelfs zooals het nu is, zelfs met Stalin, liever dan welk fascisme ook.^* Of denk je dat er nog wel eens een aanvaardbaar fascisme komen kan, met de jaren?

Maar het allerliefst zou ik naar Tahiti gaan, - nog altijd. Je ziet: ik verander weinig!

* Ik weet wel dat jij, De Kadt enz. Rusland ook fascisme noemt, maar dat is natuurlijk toch maar gedeeltelijk waar, d.w.z. waar uit zuiver communistisch standpunt.

[p. 366]

Hierbij een artikel dat ik uit Vendredi^1. heb geknipt, speciaal voor jou - maar zend het ook door aan Ter Braak! - en dat aansluit bij het portret dat ik gaf van Guéhenno. Ik vind zooiets werkelijk misselijk, en lamlullig bij uitstek. Die valsche deemoed, die ‘geloofstoon’ alweer, die angst om de jongens van daarginds te bedroeven! Er steekt ook een wereld van ijdelheid in: ‘ik, die zoo'n groote rol speel in het tijdsgebeuren’. Ik vertrouw al die kerels niet die zoo graag ‘wij’ inplaats van ‘ik’ zeggen; als je goed kijkt dient het meervoud alleen maar tot een enorme zelfverheffing.

Het briefje aan Chevasson kan heel eenvoudig zijn; dus bv.:

‘Monsieur,

Ci-joint (of: par le même courrier) je vous envoie quelques comptes-rendus sur des livres de la N.R.F. Vous m'obligeriez en m'envoyant les livres suivants: (namen) à cette adresse: (adres). Je vous remercie d'avance et vous prie d'agréer mes meilleures salutations.’ - Bij ‘ci-joint’ moet je de artikelen insluiten.

Dat verhaal kan je best naar Greshoff sturen.^2. Ik heb hem er al over gesproken. Vraag hem of hij het eerst leest; dat scheelt bij het stemmen. Maar kan je het niet overtypen? Gr. is nu weer in Brussel, 130, Boulevard Auguste Reyers, Schaerbeek-Bruxelles.

Ik kom niet tot schrijven, maar lees veel en vooral in de Grieken, allemaal ‘ter voorbereiding’, anders om mijn ‘basis’ te versterken. Ook brieven schrijven gaat me slecht af. Ik wacht ook nog steeds op bericht uit Indië.

Houd je taai, veel hartelijke groeten, ook van Bep,

je EdP.

P.S. Wat voor bundel gedichten heb je verloren? Mikrochaos? Ik kan Stols vragen je een ex. te sturen, maar geef even op of het dàt is.

1. Niet achterhaald.

2. Om welk verhaal het gaat is niet bekend.