Brieven. Deel 5. 2 mei 1934-31 oktober 1935

2189. Aan A. de Kom^1.: Parijs, 8 augustus 1934

Parijs, 8 Augustus '34.

Geachte Heer,

Veel dank voor uw boek en voor uw schrijven. Mijn ex. van het boek (ik had er een gekregen van Last) heb ik opgestuurd aan mijn vriend Menno ter Braak, die redacteur is van Forum, met verzoek er een bespreking van te geven; mocht hij dit zelf niet doen, dan zal dat

1. A. de Kom (1898-1945), afkomstig uit Suriname, had in Wij slaven van Suriname het Nederlandse kolonialisme scherp gehekeld. Zie ook Bw TB-DP 3, p. 16.

[p. 88]

wschl. gebeuren door Cola Debrot, een West-Indiër. Verder heb ik met mijn vriend Greshoff afgesproken dat hij persoonlijk een bespreking zou geven in Groot-Nederland. Gans zal W.A. Kramers vragen uw boek te bespreken in Den Gulden Winckel. Ikzelf heb erover gesproken in een langer artikel dat in Forum had moeten staan, maar door haast van mijn uitgever niet meer apart verschijnen kon, en nu voor het eerst zal uitkomen achterin een bundel essays van mij, die September a.s. bij Querido verschijnt, en waarvan ik probeeren zal u een ex. te bezorgen. Anders zal Gans - of Last - zeker niet nalaten u de passage in kwestie te laten zien.

Door de vacantiemaand kan er eenige vertraging komen in de artikelen die wij voor u op touw hebben gezet, maar lukken zal het zeker.

Met Last heb ik verder besproken dat u een brief zou kunnen schrijven aan André Gide (schrijver van Voyage au Congo - dat ik u aanraad te lezen; ook het vervolg, Le Retour du Tchad) en dat ik dien brief voor u zou vertalen.^2. Ik wacht nu op den brief, dien Last mij, na correspondentie met u, zou toesturen. - Er is haast bij, omdat ik 12 dezer voor ± 5 weken uit Parijs ga.

Last heeft - zooals hij u misschien geschreven zal hebben - ook nog een andere, en m.i. zeer goede kaart, nl. uw boek te sturen aan Bernard Groethuysen. In ieder geval hebt u op deze manier, Barbusse inbegrepen misschien, drie kansen op een fransche vertaling.

Voor Barbusse kan Last, dunkt mij, gemakkelijk zorgen: hij staat in betrekking tot Monde, wat ik niet doe.^3. De groote moeilijkheid is natuurlijk om uw boek in het hollandsch te lezen, voor al deze menschen!

Een lijstje van literatuur over Cayenne heb ik voor u gevraagd. Mocht die eerst komen na mijn vertrek, dan zal Gans, die hier op het oogenblik voor een tijdje verblijft, die hier insluiten. - U moet dan nader opgeven wat u het meest interesseert: aan Gans, want ik zal hier dan niet meer zijn (tot ± 15 Sept. a.s.)

Een adres in Cayenne ken ik niet. Maar als u mij nader wilt opgeven wat u bedoelt, kan ik probeeren zooiets te vinden. Alleen: zou het niet beter zijn daarmee te wachten tot uw boek in het fransch vertaald is?

2. DP vertaalde inderdaad een brief van De Kom aan Gide.

3. In Le Monde werden enige fragmenten uit Wij slaven van Suriname geplaatst.

[p. 89]

Ik hoop, als ik nog eens in Den Haag kom, vroeger of later, u op te zoeken. Doet u het mij als u - met het oog op de vertaling van uw boek misschien - hier mocht komen. Geloof mij, met alle sympathie,

gaarne uw dw.

EduPerron

Voor alle verschenen besprekingen zullen Gans en ik zorgen.

Beste de Kom, Voor de brochures die je vroeg, zal ik naar een linksche politieke boekwinkel in Belleville gaan; of er politieke-critische boeken verschenen zijn over Fransch Guyana zal ik in de Bibliothèque Nationale nakijken en je berichten. Schrijf me na het toesturen der lijst, wat je noodig hebt. Mijn adres is 5 Rue Blainville, Paris (V^e). Tot ziens.

Gans.