Brieven. Deel 2. 1 januari 1930-31 maart 1931

431. Aan J. Greshoff: Amsterdam, 23 februari 1930

Amsterdam, Zondag.

Beste Jan,

Het D.G.W.nr. is aardig en heel aardig zelfs, maar met rotte plekken. Dat weeë stuk van Ritter over Havelaar en de ‘ponjaard’ van Jacques^1. is méér dan akelig, het is indecent, misselijk, dom en laag. Ik heb groote lust erop te antwoorden; misschien gebeurt dat nog wel. Maar we zitten hier weer in de st... - ditmaal door huisploert en medebewoners.

Premsela over Rostand^2. - ça va...
Jij over Jo^3.: erg, héél erg, maar allemachtig aardig.
Ik over Gide^4.: zeg jij 't maar. Nogal làng.
Jij over Domprijs^5.: zeer amusant.

1. P.H. Ritter jr, ‘In memoriam Just Havelaar’ (DGW, februari 1930). N.a.v. Bloems kritiek (‘De oude mens’, in De gids van juni 1929) op Havelaars boek De nieuwe mensch, schreef Ritter: ‘Dat Bloem zijn ponjaard dreef in Havelaar's hart, het getuigde van Havelaar's invloed en beteekenis. Alleen een leider, aanvoerder van een sterke, hem geestverwante groep, wettigt strijd en den smaad van zulk een aanval. En nu is Havelaar ineengezonken met een bloedende wonde, hij, de zachte, de beminnelijke, de geestdriftige, hij is geveld in een overval die zijn verzwakkende krachten niet meer konden pareeren.’ (p. 42).

2. M.J. Premsela, ‘La princesse lointaine. Nieuwe versie van Rostand's Drama’.

3. ‘Laus Mediocritatis’, zie 398n1.

4. ‘André Gide en de Hollandsche kritiek’, zie 398n2.

5. Ook een ‘spijker’: ‘De Domprijs en de woestijn’. Greshoff bracht een opmerking van Van Duinkerken dat ‘onze dichtkunst groeit’ in verband met het feit dat de jury de Dom-prijs voor het proza niet had willen toekennen.

[p. 85]

 

Donker over Jany^6.: pas mal (pas très bien non plus)

 

Houwink over Van Looy^7.: interesseert me geen bal.

 

Ritter over Havelaar: beneden alles.

 

Mijn sonnet^8.: ben ik erg trotsch op, vooral in de spelling

 

Jij over anoniemen^9.: fel, tegen het einde beter dan vooraan; ik bedoel: geestiger. Gelijk hèb je!

 

Sterkenburg over Blei^10.: je m'en fous.

 

Houwink over Columbus^11.: goed zoo.

 

Ontstaan van de Wereldoorlog^12.: tja, dat is belangrijk.

 

Blijstra over mij^13.: werkelijk niet onaardig.

Tijdschriftenschouw: amuseert mij tegenwoordig altijd zeer, door al die droge verneukerijtjes van Kramers, zoo tusschen de regels door - als b.v. over het Critisch Bulletin^14..

Jij en Donker^15.: het is een onderwijzerszeun en een onderwijzer! En hij is edel genoeg om Havelaar te vervangen; precies van het gewenschte soort edelheid.

_**_*

6. Anthonie Donker in zijn poëzie-kroniek over ‘De eerste verzen van A. Roland Holst’, ‘Een belangrijke herdruk’.

7. Roel Houwink in de Kroniek van het Proza over ‘De rijkdom van Van Looy's proza. Worden onze oudere schrijvers miskend?’

8. ‘Aen den Heere J.W.F. Werumeus Buning’, zie brief 389.

9. zie 401n2.

10. Reinier P. Sterkenburg, ‘Franz Blei’.

11. Een bespreking van Jacob Wassermanns in 1929 verschenen roman Christoph Columbus.

12. Een bespreking door Van Vredenburch van de in 1929 verschenen studie van H.L. van Oordt, Van crisis tot oorlog.

13. Zie 392n5.

14. In het (anonieme) tijdschriftenoverzicht memoreerde redakteur Kramers ‘het niet zonder ophef aangekondigde Critisch bulletin ter “saneering” der Nederlandsche letteren, waarin men als in iedere andere boekbespreking boekrecensies aantreft van uitsluitend bekende en tot oordeelen bevoegd geoordeelde critici...’

15. Een briefwisseling tussen Greshoff en Donker over de door de eerste in DGW van januari bekritiseerde oproep tot medewerking aan het CB. Donker besloot met de oproep: ‘Komaan, ieder weer in zijn rol, jij boutades en ik bulletins. Chassez, croissez, Jan.’

[p. 86]

Heb jij iets gehoord van den indruk gemaakt door de Holl. vertaling van Les Conquérants^16.? M. vroeg mij daarnaar, maar ik weet van niets.

Dank voor de Byron! Op de een of andere manier hoop ik je dat te vergelden.

Vele hartelijke groeten aan Aty, oude mopperaar, en de poot van je

Ed.

Kramers is zeer in z'n nopjes met je nieuwe genre ‘Brieven’. Het is trouwens een uitstékend idee!

16. André Malraux, De veroveraars, vertaald door L.F.C. Canté (Boekerij De Voortganck, 1929).