Critisch overzicht der nieuwe spelling

[p. 25]

XV

Ter voorkoming van eene gebrekkige uitspraak, schrijft men: heuglijk, ontzaglijk, onverdraaglijk, bijvoeglijk, enz., zonder ingeschoven e achter de e.

‘Vaak hoort men lezers, zegt de commissie, die met geweld in soortgelijke woorden de g wel degelijk als g willen doen klinken. Die uitspraak strijdt tegen den aard onzer taal.’ (bl. 61). - Hoe wil dan de commissie die g uitgesproken hebben? als eene k? Onmogelijk! Waar toch zou men den Nederlander vinden die heuklijk, ontzaklijk, enz., zal uitspreken? De Walen, ja, spreken zoo⁽¹⁾. Doch, hier is nog een veel gewichtiger grondbeginsel op het spel: Wat zal

(1) Zekere J. Van Droogenbroeck, jonge schoolmeester te Schaerbeek, naar men ons verzekert, bazuint dat hij hier den text der Commissie beter verstaan heeft dan wij; doch, in plaats van bewijzen, geeft hij ons een staaltje van zijne wellevendheid: hij beschuldigt ons van niets minder noch meerder dan van schaamteloosheid en kwade trouw (!!!) (Zie Tockomst, nr 4, 1865) Wij hebben den text herlezen; en, is er uit zulke luchtige stelling, als die der Commissie, eenen zin op te vatten dan is het wel zeker die, welken wij er hier aan hechten.

[p. 26]

er, helaas, van onze taal geworden, indien men haar onmêdoogend van al hare welluidendheidsvormen berooft! Wij beroepen ons hier op al wie geene ezelsooren heeft, wat is zachter: heugelijk, bijvoegelijk, of kortweg heuglijk, bijvoeglijk? Die onzer schrijvers, welke met een fijn gehoor begaafd zijn, hebben zich tot den dag van heden door de juiste en allervoordeeligste toepassing van dit welluidendheidsmiddel onderscheiden. En wat zal de dichter doen om voortaan dergelijke woorden in eene bepaalde versmaat te brengen? Hij zal, door de behoefte zijner kunst zelve, gedwongen zijn van den regel der commisssie af te wijken; en de toonzetter zal onze taal voor de muziek minder geschikt vinden.