Spel en spektakel

(2001)–Hans van Dijk, B.A.M. Ramakers– rechtenstatus

Middeleeuws toneel in de Lage Landen

Noten en literatuur

Gebruikte afkortingen

bm	Bibliothèque municipale

bmgn	Bijdragen en medede(e)lingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden

bn	Bibliothèque nationale

bntl	Bibliografie Nederlandse Taal- en Literatuurwetenschap

ga	Gemeentearchief

kb	Koninklijke Bibliotheek

msb	Middeleeuwse studies en bronnen

mvn	Middeleeuwse verzamelhandschriften uit de Nederlanden

nlcm	Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen

Ntg	De nieuwe taalgids

oge	Ons Geestelijk Erf

ra	Rijksarchief

sa	Stadsarchief

SpL	Spiegel der Letteren

tntl	Tijdschrift voor Nederlands(ch)e taal- en letterkunde

ub	Universiteitsbibliotheek

vmva	Verslagen en medede(e)lingen van de Koninklijke Vlaams(ch)e Academie voor taal- en letterkunde

Literatuur bij Bart Ramakers en Hans van Dijk

Assche, H. van, ‘De abele spelen en een Miracle de Notre Dame par personnages. Een leeservaring’, in: E. Cockx-Indestege & F. Hendrickx (red.), Miscellanea Neerlandica. Opstellen voor Dr. Jan Deschamps. Leuven, 1987, 221-236.

Bergmann, R. ‘Aufführungstext und Lesetext. Zur Funktion der Überlieferung des mittelalterlichen geistlichen deutschen Dramas’, in: H, Braet, J. Nowé & G. Tournoy (red.), The theatre in the middle ages. Leuven, 1985, 314-351.

Bock, E. de, Opstellen over Colijn van Rijssele en andere rederijkers. Antwerpen, 1958.

Boheemen, F.C. van & Th.C.J. van der Heijden, Met Minnen Versaemt. De Hollandse rederijkers vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de achttiende eeuw. Bronnen en bronnenstudies. Delft, 1999.

Brinkman, H., ‘Het Gorkumse Catharinenspel: een 15e-eeuwse uitbeelding van de heren van Arckel’, in: Oud-Gorcum varia 10 (1993), 89-109.

Brinkman, H., Dichten uit Liefde. Literatuur in Leiden aan het einde van de Middeleeuwen. Hilversum, 1997.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 17 (2000), 98-106.

Coigneau, D., ‘Rederijkersliteratuur’, in: M. Spies (red.), Historische letterkunde. Groningen, 1984, 35-57.

Debaene, L., De Nederlandse volksboeken. Ontstaan en geschiedenis van de Nederlandse prozaromans, gedrukt tussen 1475 en 1540. Antwerpen, 1951.

Decker, T., ‘Medieval Theater in the Lowlands: Secular Drama’, in: Dutch Crossing nr. 32 (1987), 37-55.

Dijk, H. van [e.a.], ‘A survey of Dutch drama before the Renaissance’, in: Dutch Crossing nr. 22 (1984), 97-131.

Dijk, H. van, ‘Structure as a Means to Audience Identification in the Dutch Rederij-

ker Drama’, in: M. Gosman & R. Walthaus (red.), European theatre 1470-1600. Traditions and transformations. Groningen, 1996, 113-118.

Dünnebeil, S., Die Lübecker Zirkel-Gesellschaft. Formen der Selbstdarstellung einer städtischen Oberschicht. Lübeck, 1996, Veröffentlichungen zur Geschichte der Hansestadt Lübeck, Reihe B, Band 27.

Erenstein, R.L. (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Twintig eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996.

Giaccherini, E., ‘Theatrical Chaucer’, in: S. Higgins (red.), Papers from the Second International Conference on European Medieval Drama, Camerino, 4-6 July 1997. Turnhout, 1998, European Medieval Drama 2 (1998).

Hollaar, J.M. & E.W.F. van den Elzen, ‘Toneelleven in Deventer in de vijftiende en zestiende eeuw’, in: Ntg 73 (1980), 412-425, 302-324.

Hüsken, W.N.M., Noyt meerder vreucht. Compositie en structuur van het komische toneel in de Nederlanden voor de Renaissance. Deventer, 1987.

Hummelen, W.M.H. Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., Versdialogen in prozaromans. Inaugurele rede. Nijmegen, 1971.

Hummelen, W.M.H., ‘The dramatic structure of the Dutch morality’, in: Dutch Crossing nr. 22 (1984), 17-26.

Hummelen, W.M.H., Van moment tot moment. Toneeltheorie voor lezers. Muiderberg, 1989.

Hummelen, W.M.H., ‘Het tableau vivant, de “toog”, in de toneelspelen van de rederijkers’, in: TNTL 108 (1992), 192-222.

Hutten, S., ‘De verzameling teksten’, in: R. Jansen-Sieben (red.), 's Levens felheid in één band. Handschrift-Van Hulthem. Brussel, 1999.

Johnston, A.F., ‘What if no texts survived? External evidence for early English drama’, in: M.G. Briscoe & J.C. Coldewey (red.), Contexts for early English drama. Bloomington [enz.], 1989, 1-19.

Lie, O.S.H., ‘Het abel spel van Lanseloet van Denemerken in het handschrift-Van Hulthem: hoofse tekst of stadsliteratuur?, in: Pleij, H. [e.a.], Op belofte van profijt. Stadsliteratuur en burgermoraal in de Nederlandse letterkunde van de middeleeuwen. Amsterdam, 1991, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 4, 200-216, 391-393.

Linke, H., ‘Drama und Theater’, in: I. Glier (red.), Die deutsche Literatur im späten Mittelalter 1250-1370. II. München, 1987, 153-233, 471-485.

Linke, H., ‘Versuch über deutsche Handschriften mittelalterlicher Spiele’, in: V. Honemann & N.F. Palmer (red.), Deutsche Handschriften 1100-1400. Oxforder Kolloquium 1985. Tübingen, 1988, 527-551.

Mahal, G., Auktoriales Theater - die Bühne als Kanzel. Tübingen, 1982.

Mazouer, C., Le théâtre français du Moyen Age. Parijs, 1998.

Meder, T., ‘Omstreeks 1266. In Der naturen bloeme worden sprooksprekers en acteurs vergeleken met een Vlaamse gaai. De vroegste bronnen van het wereldlijk theater’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Twintig eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 16-23.

Meilink, W., Doopceel van Jan Claeszen. Kroniek van het traditionele poppenspel in Nederland. 2e dr. Amsterdam, 1980.

Muir, L.M., The biblical drama of medieval Europe. Cambridge, 1995.

Neumann, B., ‘Mittelalterliches Schauspiel am Niederrhein’, in: Zeitschrift für deut-

sche Philologie 94 (1975), Sonderheft (Mittelalterliches deutsche Drama), 147-194.

Neumann, B., Geistliches Schauspiel im Zeugnis der Zeit. Zur Aufführung mittelalterlicher religiöser Dramen im deutschen Sprachgebiet. 2 dln. München, 1987.

Nicoll, A., Masks Mimes and Miracles. Studies in the Popular Theatre. Londen [etc.], 1931.

Nowé, J., Nu hoort wat men u spelen zal. Theater in de Middeleeuwen. Leuven, 2000.

Oosterman, J.B., De gratie van het gebed. Middelnederlandse gebeden: overlevering en functie, met bijzondere aandacht voor produktie en receptie in Brugge (1380-1450). Amsterdam, 1995.

Peters, U., Literatur in der Stadt. Studien zu den sozialen Voraussetzungen und kulturellen Organisationsformen städtischer Literatur im 13. und 14. Jahrhundert. Tübingen, 1983.

Pikhaus, P., Het tafelspel bij de rederijkers. 2 dln. Gent, 1988.

Pleij, H., ‘Volksfeest en toneel in de middeleeuwen’, in: De revisor 3 (1976) 6, 52-63; 4 (1977) 1, 34-41.

Pleij, H., De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd. Amsterdam, 1988.

Pleij, H. [e.a.], Op belofte van profijt. Stadsliteratuur en burgermoraal in de Nederlandse letterkunde van de middeleeuwen. Amsterdam, 1991, Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 4.

Pleij, H., ‘De betekenis van de beginnende drukpers voor de ontwikkeling van de Nederlandse literatuur in Noord en Zuid’, in: Spektator 21 (1992), 227-263.

Pleij, H., ‘Onvoltooide literatuur. Over dramatisch lezen, spiritueel herkauwen en de emotionele verwerking van gedrukte teksten in het algemeen’, in: Ramakers 1994a, 167-175.

Puyvelde, L. van, ‘Het ontstaan van het modern tooneel in de oude Nederlanden. De oudste vermeldingen in de rekeningen’, in: VMA 1922, 909-952.

Ramakers, B.A.M, (red.), 1994a, Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992).

Ramakers, B.A.M., 1994b, ‘Horen en zien, lezen en beleven. Over toogspelen in opvoering en druk’, in: Ramakers 1994(a), 129-165.

Ramakers, B.A.M., 1996a, Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam.

Ramakers, B.A.M., 1996b, ‘5 mei 1448. Begin van de traditie van de jaarlijkse opvoering van een van de zeven Bliscappen te Brussel. Toneel en processies in de late middeleeuwen’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Twintig eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 42-49.

Ramakers, B.A.M., ‘Woorden en daden. Thematiek en dramatiek van “Lanseloet van Denemerken”’, in: Queeste 7 (2000), 51-73.

Resoort, R., ‘Het raadsel van de rijmdrukken’, in: Nederlandse letterkunde 4 (1998), 327-344.

Reynaert, J., ‘14 augustus 1412. Gezellen van Diest houden een intocht te Aken en vertonen Lanseloet. Vroegst bewaarde voorbeelden van wereldlijk drama’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Twintig eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 36-41.

Reynaert, J., ‘Van minnen (Hs.-Van Hulthem f.231r^o-v^o): Lanseloets verdriet?, SpL 19 (1997), 1-12.

Riet, F.G. van der, Le théâtre profane sérieux en langue flamande au Moyen Age. Den Haag, 1936.

Runnalls, G.A., ‘Toward a typology of medieval french play manuscripts’, in: The Editor and the Text. Mélanges Anthony J. Holden. Edinburgh, 1990, 96-113.

Schmid, R.H., Raum, Zeit und Publikum des geistlichen Spiels. Aussage und Absicht eines mittelalterlichen Massenmediums. München, 1980.

Simon, E., ‘Organizing and Staging Carnival Plays in Late Medieval Lübeck. A New Look at the Archival Record’, in: Journal of English and German Philology 92 (1993), 57-72.

Stein, R., ‘Cultuur in context. Het spel van Menych Sympel (1466) als spiegel van de Brusselse politieke verhoudingen’, BMGN 113 (1998), 289-321.

Stipriaan, R. van, Leugens en vermaak. Boccaccio 's novellen in de kluchtcultuur van de Nederlandse renaissance. Amsterdam, 1995.

Strietman, E., ‘The Low Countries’, in: E. Simon (red.), The theatre of medieval Europe. New research in early drama. Cambridge, 1991, 225-252.

Tydeman, W., The theatre in the Middle Ages. Cambridge [etc.], 1975.

Wijngaards, N.C.H., ‘De oorsprong der abele spelen en sotternieën’, in: Handelingen van de Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis 12 (1968), 411-423.

Williams-Krapp, W., Überlieferung und Gattung. Zur Gattung ‘Spiel’ im Mittelalter. Mit einer Edition von ‘Sündenfall und Erlösung’ aus der Berliner Handschrift mgq 496. Tübingen, 1980.

Worp, J.A., Geschiedenis van het drama en van het tooneel in Nederland. I. Rotterdam, 1903.

Literatuur bij Ike de Loos

Arn, M.J., ‘A little-known fragment of a Dutch Abraham-and-Sarah-Play’, in: C. Davidson (red.), Drama in the Middle Ages. New York, 1991, 190-198.

Bailey, T., The processions of Sarum and the Western Church. Toronto, 1971, Studies and texts, Pontifical Institute of Mediaeval Studies 21.

Bangs, J.M., ‘Rijnsburg abbey: additional documentation on furniture, artists, musicians, and buildings, 1500-1570’, in: Bulletin KNOB 74 (1975), 182-190.

Bergmann, R., Katalog der deutschsprachigen geistlichen Spiele und Marienklagen des Mittelalters. München, 1986.

Berlière, U. [e.a.], Monasticon Belge, Tome VI, Province de Limbourg. Luik, 1976.

Bierbrauer, K., ‘Katalog’, in: F. Mütherich & K. Dachs, Das Samuhel-Evangeliar aus dem Quedlinburger Dom. Berlin [enz.], 1991, Patrimonia, Kulturstiftung der Länder 25, 52-59.

Binkley, Th., ‘The Greater Passion Play from Carmina Burana: An Introduction’, in: P. Reidemeister & V. Gutmann (red.), Alte Musik. Praxis und Reflexion. Wintherthur, 1983. [=Basler Jahrbuch für Historische Musikpraxis, Sonderband zum 50. Jubiläum der Schola Cantorum Basiliensis], 144-157.

Bischoff, B. (ed.), Carmina Burana. Faksimile-Ausgabe der Benediktbeurer Liederhandschrift. 2 dln. München, 1967.

Bischoff, B., ‘Die Schrift des Quedlinburger Evangeliars’, in: F. Mütherich & K. Dachs, Das Samuhel-Evangeliar aus dem Quedlinburger Dom. Berlin [enz.], 1991, Patrimonia, Kulturstiftung der Länder 25, 29-34.

Boeren, P.C., Catalogus van de liturgische handschriften van de Koninklijke Bibliotheek. Den Haag, 1988.

Boor, H. de, Die Textgeschichte der Lateinischen Osterfeiern. Tübingen, 1967, Her-

maea Germanistische Forschungen, Neue Folge, Band 22.

Borman, C. de (ed.), Chronique de l'abbaye de St. Trond. 2 dln. Liège, 1877, Société des bibliophiles liégois 10, 15.

Brill, W.B. (ed.), Rijmkroniek van Melis Stoke. Utrecht, 1885 [ongew. herdr. 1983].

Brinkhoff, L. [e.a.] (red.), Liturgisch Woordenboek. 2 dln. Roermond, 1958-1968.

Churms, B.V., Medieval and Renaissance manuscripts in the Grey collection. A preliminary catalogue. Kaapstad, 1984.

Dronke, P. (ed.), Nine medieval Latin plays. Cambridge, 1994, Cambridge Medieval Classics 1.

Gumbert. J.P., The Dutch and their books in the manuscript age. Londen, 1990, The Panizzi lectures 1989.

Gumbert, J.P., ‘De Egmondse boekenlijst’, in: G.N.M. Vis (red.), In het spoor van Egbert. Aartsbisschop Egbert van Trier, de bibliotheek en geschiedschrijving van het klooster Egmond. Hilversum, 1997, Egmondse Studiën 3, 151-179.

Haakma Wagenaar, W., ‘De schilderingen en hun plaats in het gebouw’, in: A. Mekking (red.), De grote of Lebuinuskerk in Deventer. De ‘Dom’ van het Oversticht veelzijdig bekeken. Zutphen, 1992, Clavis Kunsthistorische Monografieën IX, 128-159.

Harper, J., The forms and orders of Western liturgy from the tenth to the eighteenth century: a historical introduction and guide for students and musicians. Oxford, 1991.

Hollaar, J.M. & E.W.F. van den Elzen, ‘Het vroegste toneelleven in enkele Noordnederlandse plaatsen’, in: Ntg 73 (1980), 302-324.

Hüsken, W.N.M., ‘1391-1392. In Dendermonde wordt in de Paasdagen een Verrijzenisspel gespeeld. Kerkelijk drama in de volkstaal’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 24-29.

Hüffer, M., De adellijke vrouwenabdij van Rijnsburg 1133-1574. Nijmegen [enz.], 1923.

Huglo, M., ‘Les anciens manuscrits du Fonds Fétis’, in: Belgisch Tijdschrift voor Muziekwetenschap 32-33 (1978-1979), 35-39.

Kruitwagen, B., ‘De Gulden Mis, I-IV’, in: De katholiek. Godsdienstig, geschied- en letterkundig maandschrift 130 (1906), 438-466; 131 (1907), 158-188, 394-420, 464-490.

Lange, C., Die lateinischen Osterfeiern. München, 1887.

Lavigne, E.(ed.), Kroniek van de abdij van Sint-Truiden. 3 dln. Assen, 1986-1988, Maaslandse Monografieën, 43, 46 en 53.

Lefèvre, P.F. (ed.), Les Ordinaires des collégiales Saint-Pierre à Louvain et Saints-Pierre-et-Paul à Anderlecht d'après des manuscripts du XIVe siècle. Leuven, 1960.

Lipphardt, W. (ed.), Lateinische Osterfeiern und Osterspiele. 9 dln. Berlin [enz.], 1975-1990.

Loos, I. de, Duitse en Nederlandse muzieknotaties in de 12e en 13e eeuw. Z.p., z.j., diss. Utrecht, 1996.

Puyvelde, L. van, ‘Het ontstaan van het modern toneel in de oude Nederlanden. De oudste vermeldingen in de rekeningen’, in: VMVA (1922), 909-952.

Rankin, S., ‘Liturgical Drama’, in: R. Crocker & D. Hiley (red.), New Oxford History of Music: The early Middle Ages to 1300. 2e ed., Oxford [enz.], 1990, 310-356.

Schooten-Olthof, H., ‘Het liturgisch paasspel in de middeleeuwen en de

Sint-Walburgiskerk’, in: M. Groothedde [e.a.] (red.), De Sint-Walburgiskerk te Zutphen. Momenten uit de geschiedenis van een middeleeuwse kerk. Zutphen, 1999.

Schreurs, E. (ed.), Anthologie van muziekfragmenten uit de Lage Landen (Middeleeuwen - Renaissance): polyfonie, monodie en leisteenfragmenten in facsimile = An anthology of music fragments from the Low Countries (Middle Ages - Renaissance): polyphony, monophony and slate fragments in facsimile. Leuven, 1995.

Séjourné, P. (ed.), L'Ordinaire de S. Martin d'Utrecht. Utrecht, 1919-1921, Bibliotheca Liturgica Sancti Willibrordi 1.

Smits van Waesberghe, J., ‘A Dutch Easter Play’, in: Musica Disciplina 7 (1953), 15-37.

Smits van Waesberghe, J. (ed.), Het grote Herodesspel of Driekoningenspel van Munsterbilzen. Hasselt, 1987, Limburgse Documenten II/1.

Steiner, R., I. de Loos & Ch. Downey (ed.), Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, ms 406 (3.J.7). Introduction by Ike de Loos, index by Charles Downey, edited by Ruth Steiner. Ottawa, 1997, Publications of Mediaeval Musical Manuscripts 21.

Tagage, J.B.M. (ed.), De Ordinarius van de collegiale Onze Lieve Vrouwekerk te Maastricht volgens een handschrift uit het derde kwart van de veertiende eeuw. Assen, 1984, Maaslandse Monografieën 39.

Vellekoop, K., ‘Het Paasspel van Egmond’, in: Floris V. Leven, wonen en werken in Holland aan het einde van de dertiende eeuw. Den Haag, 1979, 51-70.

Vellekoop, K. (ed.), Liber Ordinarius Sancte Marie Traiectensis. The Ordinal of St Mary's Church, Utrecht (Ms. London, British Library, Add. 9769). With a codicological description by Gisela Gerritsen-Geywitz and an index of incipits by Bouke Jan van der Veen. Amsterdam, 1996, Bouwstenen voor een geschiedenis der toonkunst in de Nederlanden 6.

Vellekoop, K., Met een kaars naar de kerk. Openingscollege Faculteit der Letteren, Universiteit Utrecht, 31 augustus 1999. Utrecht, 1999.

Wartena, R., De stadsrekeningen van Zutphen 1364-1445/46. 3 dln. Zutphen, 1977.

Wilkinson, J., Egeria's travels to the Holy Land. Newly translated with supporting documents and notes. Herz. uitg., Jerusalem [enz.], 1981.

Wüstefeld, W.C.M., Middeleeuwse boeken van Het Catharijneconvent. Uitgave bij de gelijknamige tentoonstelling gehouden in Het Catharijneconvent te Utrecht van 8 april tot en met 13 juni 1993. Zwolle [enz.], 1993.

Young, K., The drama of the medieval church. Reproduced lithographically from corrected sheets of the 1st edition. 2 dln. Oxford, 1967.

Zijlstra, A.M.J., ‘Egmond revisited. Swiss elements in Dutch chant manuscripts’, in: Tijdschrift van de Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis 45 (1995), 3-17.

Literatuur bij Carla Dauven-van Knippenberg

Accarie, M, Le théâtre sacré de la fin du moyen âge. Étude sur le sens moral de la Passion de Jean Michel. Genève, 1979.

Achten, G., ‘Die Gebete des Hildegard-Gebetbuches’, in: Hildegard-Gebetbuch.

Faksimile-Ausgabe des Codex-Latinus Monacensis 935 der Bayerischen Staatsbibliothek, Kommentarband. Wiesbaden, 1987, 15-49.

Bergmann, R., Studien zur Entstehung und Geschichte der deutschen Passionsspiele des 13. und 14. Jahrhunderts. München, 1972.

Bergmann, R., ‘Spiele, Mittelalterliche geistliche’, in: K. Kanzog & A. Masser (red.), Reallexikon der deutschen Literaturgeschichte. 2e dr., dl. 4. Berlijn, 1984, 64-100.

Bergmann, R., ‘Aufrührungstext und Lesetext. Zur Funktion der Überlieferung des mittelalterlichen geistlichen deutschen Dramas’, in: H. Braet [e.a.] (red.), The theatre of the Middle Ages. Leuven, 1985, 314-351.

Bergmann, R., Katalog der deutschsprachigen geistlichen Spiele und Marienklagen des Mittelalters. München, 1986.

Boor, H. de, Die Textgeschichte der lateinischen Osterfeiern. Tübingen, 1967.

Braune, W., ‘Untersuchungen über Heinrich von Veldeke’, in: Zeitschrift für deutsche Philologie 4 (1873), 249-304.

Bumke, J., Die romanisch-deutschen Literaturbeziehungen im Mittelalter. Ein Überblick. Heidelberg, 1967.

Cornelissen, G., ‘Deutsch-Niederländische Grenzdialektologie. Eine forschungsgeschichtliche Skizze für das Gebiet Aachen-Nimwegen-Enschede’, in: Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik 61 (1994), 298-307.

Dauven-van Knippenberg, C., ‘Ein Anfang ohne Ende: Einführendes zur Frage nach dem Verhältnis zwischen Predigt und geistlichem Schauspiel des Mittelalters’, in: U. Mehler & A.H. Touber (red.), Mittelalterliches Schauspiel. Festschrift für Hansjürgen Linke zum 65. Geburtstag. [=Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik 38-39 (1994), Sonderheft], 143-160.

Dauven-van Knippenberg, C., ‘Ein Schauspiel für das innere Auge? Notiz zur Benutzerfunktion des “Wienhäuser Osterspielfragments”’, in: C. Tuczay [e.a.] (red.), Ir sult sprechen willekomen. Grenzenlose Mediävistik. Festschrift für Helmut Birkhan zum 60. Geburtstag. Bern [enz.], 1998, 778-787.

Dauven-van Knippenberg, C., ‘Ritual und Inszenierung. Geistliches und weltliches Drama des Mittelalters, Tagung vom 25. bis zum 27. März 1999 an der Universität zu Köln. Tagungsbericht’, in: Zeitschrift für deutsche Philologie 119 (2000), 106-109.

Dörr, K., Die Kreuzensteiner Dramenbruchstücke. Untersuchungen über Sprache, Heimat und Text. Breslau, 1919.

Froning, R. (ed.), Das Drama des Mittelalters. 3 dln. Stuttgart, 1891-1892.

Gallée, J.H., Bijdrage tot de geschiedenis der dramatische vertooningen in de Nederlanden gedurende de middeleeuwen. Haarlem, 1873.

Goossens, J., ‘De Limburgse successieoorlog in de middeleeuwse Nederlandse en Duitse letterkunde’, in: J. Goossens (red.), Woeringen en de Orientatie van het Maasland. Hasselt, 1988, Bijlagen van de Vereniging voor Limburgse dialecten naamkunde 33, 10-23.

Grube, E., Untersuchungen über den Quellenwert bildkünstlerischer Darstellungen für die Erforschung des mittelalterlichen Theaters. Onuitgeg. diss. Berlijn 1955.

Gumbert, J.P., ‘De datering van het Haagse Handschrift van de “Limburgse Sermoenen”’, in: E. Cockx-Indestege & F. Hendrickx (red.), Miscellanea Neerlandica. Opstellen voor dr. Jan Deschamps ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag. Dl. 1, Leuven, 1987, 167-181.

Hamacher, P., Untersuchungen zum Maastrichter Passionsspiel. Onuitgeg. diss. Köln, 1922.

Hardison, O.B., Christian Rite and Christian Drama in the Middle Ages. Essays on the Origin and Early History of Modern Drama. Baltimore (Md.), 1965.

Haug, W., ‘Rainer Warning, Friedrich Ohly und die Wiederkehr des Bösen im geistlichen Schauspiel des Mittelalters’, in: H.-J. Ziegeler (red.), Ritual und Inszenierung. Geistliches und weltliches Drama des Mittelalters. (ter perse).

Hildegard-Gebetbuch. Faksimile-Ausgabe des Codex-Latinus Monacensis 935 der Bayerischen Staatsbibliothek. Wiesbaden, 1987.

Hüsken, W., ‘1391-1392. In Dendermonde wordt tijdens de Paasdagen een Verrijzenisspel gespeeld. Kerkelijk drama in de volkstaal’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 24-29.

Klemm, E., ‘Der Bilderzyklus im Hildegard-Gebetbuch’, in: Hildegard-Gebetbuch. Faksimile-Ausgabe des Codex-Latinus Monacensis 935 der Bayerischen Staatsbibliothek, Kommentarband. Wiesbaden, 1987, 71-359.

Linke, H., ‘Drama und Theater’, in: H. de Boor, H. Newald & R. Newald, Geschichte der deutschen Literatur von den Anfängen bis zur Gegenwart, III, 2, I. Glier (red.), Die deutsche Literatur im späten Mittelalter. 1250-1370. Zweiter Teil, Reimpaargedichte, Drama, Prosa. München, 1987, 153-233

Linke, H., ‘Germany and German-speaking central Europe’, in: E. Simon (red.), The Theatre of Medieval Europe. New Research in Early Drama. Cambridge, 1991, 207-224.

Linke, H. & U. Mehler, ‘Osterfeier’, in: K. Ruh [e.a.] (red.), Lexikon des Mittelalters. Verfasserlexikon. Dl. VII, Berlijn / New York, 1989, k.92-108.

Mâle, E., L'art religieux de la fin du moyen âge en France. Etude sur l'iconographie du moyen âge et sur les sources d'inspiration. 2e dr., Parijs, 1922.

Marrow, J.H., Passion iconography in Northern European art of the late Middle Ages and early Renaissance: a study of the transformation of sacred metaphor into descriptive narrative. Kortrijk, 1979.

Mehler, U., Marienklagen im spätmittelalterlichen und frühneuzeitlichen Deutschland. Textversikel und Melodietypen. 2 dln. Amsterdam [enz.], 1997.

Meid, V., Sachwörterbuch zur deutschen Literatur. Stuttgart, 1999.

Menzel, M., ‘Predigt und Predigtorganisation im Mittelalter’, in: Historisches Jahrbuch der Görresgesellschaft 109/2 (1989), 337-384.

Michael, W., Frühformen der deutschen Bühne. Berlijn, 1963, Schriften der Gesellschaft für Theatergeschichte 62.

Moltzer, H.E., De Middelnederlandsche dramatische poëzie ingeleid en toegelicht. Groningen, 1875.

Müller, J.-D., ‘Realpräsenz und Repräsentation. Zur Ausdifferenzierung von Theatralität im geistlichen Spiel’, in: H.-J. Ziegeler (red.), Ritual und Inszenierung. Geistliches und weltliches Drama des Mittelalters (ter perse).

Neumann, B., ‘Mittelalterliches Schauspiel am Niederrhein’, in: Zeitschrift für deutsche Philologie 94 (1975), Sonderheft Mittelalterliches deutsches Drama, 147-193.

Neumann, B., Zeugnisse mittelalterlicher Aufführungen im deutschen Sprachraum. Eine Dokumentation zum volkssprachigen geistlichen Schauspiel, Teil I, Die Erforschung der Spielbelege. Köln, 1979.

Neumann, B., Geistliches Schauspiel im Zeugnis der Zeit. Zur Aufführung mittelalterlicher religiöser Dramen im deutschen Sprachgebiet. München, 1987.

Ochsenbein, P., ‘Zur Geschichte des Gebetbuchs von Abt Ulrich Rösch’, in: P. Ochsenbein (red.), Beten mit Wort und Bild. Der Meditationszyklus der Hildegard von Binge. Zollikon-Zürich, 1996.

Ohly, F., ‘Warning, “Funktion und Struktur”. Rezension’, in: Romanische Forschungen. Vierteljahrsschrift für romanische Sprachen und Literaturen 91 (1979), 111-141.

Pickering, F.P., Literatur und darstellende Kunst im Mittelalter. Berlin, 1966.

Pochat, G., Theater und bildende Kunst im Mittelalter und in der Renaissance in Italien. Graz, 1990.

Quak, A., ‘Zwischen zwei Sprachen. Zum Maastrichter Passionsspiel’, in: C. Dauven-van Knippenberg & H. Birkhan (red.), Sô wold ich in fröiden singen. Festgabe für Anthonius H. Touber zum 65. Geburtstag. [=Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik 43-44 (1995), Sonderheft], 399-408.

Rapp, A., Studien über den Zusammenhang des geistlichen Theaters mit der bildenden Kunst im ausgehenden Mittelalter. München, 1936.

Runnalls, G.A., ‘Towards a typologie of medieval French Play Manuscripts’, in: G.A. Runnalls & P.E. Bennett (red.), The editor and the Text. Essays in honour of A.J. Holden. Edinburg, 1989, 96-113.

Saurma-Jeltsch, L., ‘Bildverfremdung gegen Bildverehrung. Zu einigen Darstellungsstrategien in der nördlichen Tafelmalerei des Spätmittelalters’, in: Müller, J.-D. (red.), Aufführung und Schrift in Mittelalter und früher Neuzeit. Stuttgart [enz.], 1996, Germanistische Symposien, Berichtsband 17, 406-428.

Schneider, K., ‘Die deutschen Texte in CLM 935’, in: Hildegard-Gebetbuch. Faksimile-Ausgabe des Codex-Latinus Monacensis 935 der Bayerischen Staatsbibliothek, Kommentarband. Wiesbaden, 1987, 51-69.

Stammler, W., Wort und Bild. Studien zu den Wechselbeziehungen zwischen Schrifttum und Bildkunst im Mittelalter. Berlin, 1962.

Stevens, M., ‘The Intertextuality of Late Medieval Art and Drama’, in: New Literary History 22 (1990-91), 317-337.

Syndikus, A., ‘Hrotsvit von Gandersheim’, in: W. Killy (red.), Literaturlexikon. Autoren und Werke deutscher Sprache. Berlin, 1998, Digitale Bibliothek 9.

Tailby, J.E., ‘Die Luzerner Passionsspielaufführung des Jahres 1583: Zur Deutung der Bühnenpläne Renward Cysats’, in: H. Braet [e.a.] (red.), The theatre of the Middle Ages. Leuven, 1985, 352-361.

Tervooren, H., & H. Beckers (red.), Literatur und Sprache im rheinisch-maasländischen Raum zwischen 1150 und 1450. [=Zeitschrift für deutsche Philologie 108 (1989), Sonderheft].

Thoran, B., Studien zu den österlichen Spielen des deutschen Mittelalters (Ein Beitrag zur Klärung ihrer Abhängigkeit voneinander). 2., durchges. u. erg. Aufl. der 1969 im Privatdr. ersch. Bochumer Diss. Göppingen, 1976.

Tongeren, L. van, ‘Het Paasspel. Over de invoering van dramaturgische elementen in de liturgie’, in: H. Beck [e.a.] (red.), Over spel. Theologie als drama en illusie. Leende, 2000, 49-72.

Touber, A.H., ‘Das Donaueschinger Passionsspiel und die bildende Kunst’, in: Deutsche Vierteljahrsschrift für Literaturwissenschaft und Geistesgeschichte 52 (1978), 26-42.

Touber, A.H. (ed.), Das Donaueschinger Passionsspiel. Nach der Handschrift mit Einleitung und Kommentar neu herausgegeben. Stuttgart, 1985.

Warning, R., Funktion und Struktur. Die Ambivalenzen des geistlichen Spiels. München, 1974.

Warning, R., ‘Hermeneutische Fallen beim Umgang mit dem geistlichen Spiel’, in: W. Harms & J.-D. Müller (red.), Mediävistische Komparatistik. Festschrift für Franz Josef Worstbrock zum 60. Geburtstag. Stuttgart, 1997, 29-41.

Willaert, F., ‘Maria Magdalenas Lied im Maastrichter Passionsspiel’, in: C. Dauven-van Knippenberg & H. Birkhan (red.), Sô wold ich in fröiden singen. Festgabe für Anthonius H. Touber zum 65. Geburtstag. [=Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik 43-44 (1995), Sonderheft], 543-551.

Williams-Krapp, W., Überlieferung und Gattung. Zur Gattung ‘Spiel’ im Mittelalter. Mit einer Edition vom ‘Sündenfall und Erlösung’ aus der Berliner Handschrift mgq 496. Tübingen, 1980.

Zacher, J. (ed.), ‘Mittelniederländisches Osterspiel’, in: Zeitschrift für deutsches Alterthum 2 (1842), 301-350.

Ziegele, H.-J. (red.), Ritual und Inszenierung. Geistliches und weltliches Drama des Mittelalters (ter perse).

Literatuur bij J.P. Gumbert

Bergmann, R., ‘Aufführungstext und Lesetext. Zur Funktion der Überlieferung des mittelalterlichen geistlichen deutschen Dramas’, in: H. Braet [e.a.] (red.), The theatre of the Middle Ages. Leuven, 1985, 314-351.

Jansen-Sieben, R., (red.), 's Levens felheid in één band. ‘Handschrift-Van Hulthem’. Z.p., 1999.

Kienhorst, H. & H. Mulder, ‘Middelnederlandse fragmenten van D.A. Stracke in de bibliotheek van het Ruusbroecgenootschap te Antwerpen’, in: SpL 35 (1993), 67-74.

Linke, H., ‘Versuch über die deutsche Handschriften mittelalterlicher Spiele’, in: V. Honemann & N.F. Palmer (red.), Deutsche Handschriften 1100-1400. Oxforder Kolloquium 1985. Tübingen, 1988, 527-589.

Oosterbaan, D.P., ‘Het Delftse Paasspel van omstreeks 1496’, in: TNTL 83 (1967), 1-26.

Smith, D., ‘Les manuscrits “de théâtre”’, in: Gazette du Livre médiéval 33 (1998), 1-10.

Literatuur bij Jelle Koopmans

Aubailly, J.-C., Le Monologue, le dialogue et la sottie. Essai sur quelques genres dramatiques de la fin du Moyen Age et du début du XVIe siècle. Parijs, 1976.

Berger, R. (ed.), Littérature et société arrageoises au XIIIe siècle. Les chansons et dits artésiens. Atrecht, 1981.

Bordier, J.-P., Le Jeu de la Passion. Le message chrétien et le théâtre français (XIIIe-XVIe s.). Parijs, 1998.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode, Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 17 (2000), 98-105.

Bruneau, C. (ed.), Philippe de Vigneulles, ‘Chronique’. 4 dln. Metz, 1927-1933.

Chartier, R., Lectures et lecteurs dans la France d'Ancien Régime. Parijs, 1987.

Chatelain, H., Recherches sur le vers français au XVe siècle: rimes, mètres, strophes. Parijs, 1907.

Cohen, G. (ed.), Le Livre de conduite du régisseur et le compte des dépenses pour le Mystère de la Passion joué à Mons en 1501. Parijs, 1925.

Cohen, G., Etudes sur le théâtre médiéval. Parijs, 1956.

Di Stefano, G., ‘La morisque en France’, in: Le Moyen Français 8-9 (1981), 264-290.

Faber, F., Histoire du théâtre français en Belgique depuis son origine jusqu'à nos jours. 5 dln. Brussel, 1878-1880.

Frank, G., Medieval French Drama. Oxford, 1954.

Godefroy, F., Dictionnaire de l'ancienne langue française. 10 dln. Parijs, 1881-1902.

Hindley, A., ‘Histoire locale du théâtre français’, in: Le Moyen Français 35-36 (1996), 129-159.

Justin de Pas, ‘Mystères et jeux scéniques à Saint-Omer aux XVe et XVIe siècles’, in: Mémoires de la Société des Antiquaires de la Morinie 31 (1913), 345-377.

Knight, A., ‘Processionnal Theater in Lille in the Fifteenth Century’, in: J.-C. Aubailly (red.), Le Théâtre et la cité dans l'Europe médiévale. Stuttgart, 1988, Fifteenth Century-Studies 13, 347-358.

Konigson, E., La Représentation d'un mystère à Valenciennes en 1547. Parijs, 1969.

Koopmans, J., ‘Les sots du theâtre et les sauts de la morisque à la fin du Moyen Age’, in: Les Lettres Romanes 43 (1989), 43-59.

Koopmans, J., ‘L'Amour qui lie et la vanité du monde: danse, théâtre et iconographie’, in: C. Dauven & H. Birkhan (red.), Sô wold ich in fröiden singen. Festgabe für Anthonius H. Touber zum 65. Geburtstag. Amsterdam, 1995, 285-296.

Koopmans, J., ‘Jeux d'Apôtres virtuels? Un exemplaire du “Mystère des Actes des Apôtres” annoté au XVIe siècle’, in: M. Gosman & R. Walthaus (red.), European Theatre 1470-1600. Traditions and Transformations. Groningen, 1996, 31-42.

La Fons de Mellicocq, A., ‘Les rois de la fève, les fous en titre d'office et de la chapelle, les joueurs de farces et les mommeurs de l'hôtel de Philippe le Bon’, in: Annales Archéologiques 8 (1848), 269-274.

Lebègue, R., Le Mystère des Actes des Apôtres, Contribution à l'étude de l'humanisme et du protestantisme français au XVIe siècle. Parijs, 1929.

Lecocq, G., Histoire du théâtre en Picardie depuis son origine jusqu'à la fin du XVIe siècle. Parijs, 1880.

Lote, G., Histoire du vers français. Dl. II-III. Parijs, 1951-1955.

Mazouer, C., Le Théâtre français du Moyen Age. Parijs, 1998.

Muchembled, R., Culture populaire et culture des élites dans la France moderne (XVe-XVIIIe siècle). 2^e dr., Parijs, 1991.

Petit de Julleville, L., Les Mystères. 2 dln. Parijs, 1880.

Petit de Julleville, L., Répertoire du théâtre comique en France au Moyen Age. Parijs, 1886.

Ramakers, B., Spelen en figuren, Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Rey-Flaud, H., Le Cercle magique, Essai sur le théâtre en rond à la fin du Moyen Age. Parijs, 1973.

Riemens, K.J., Esquisse historique de l'enseignement du français en Hollande du XVIe au XIXe siècle. Leiden, 1919.

Steenbergen, G.J., ‘Het Apostelspel’, in: VMVA (1952), 439-487.

Thiry, C., ‘Première partie (880-1500)’, in: M. Jarrety, La poésie française du Moyen Age jusqu'à nos jours. Parijs, 1997.

Thomas, A., ‘Une représentation d'Orson de Beauvais à Tournai en 1478’, in: Romania 36 (1907), 434-435.

Wright, S.K., The Vengeance of Our Lord. Medieval Dramatizations of the Destruction of Jerusalem. Toronto, 1989.

Literatuur bij Willem Kuiper

Andree, R. (red.), Professor G. Droysens Algemeiner historischer Handatlas in sechsundneunzig Karten mit erläuternden Text. Bielefeld [enz.], 1886.

Anrooij, W. van & R. Sleiderink, ‘Averne, Auvergne en Navarra. Over de betekenis van een geografische aanduiding’, in: SpL 38 (1996), 185-188.

Besamusca, B. Walewein, Moriaen en de Ridder metter mouwen. Intertekstualiteit in drie Middelnederlandse Arturromans. Hilversum, 1993.

Brinkman, H., ‘Het wonder van Molenbeek. De herkomst van de tekstverzameling in het handschrift-Van Hulthem’, in: Nederlandse letterkunde 5 (2000), 21-46.

Claassens, G.H.M., De Middelnederlandse kruisvaartromans. Amsterdam, 1993.

CD-rom Middelnederlands. Den Haag [enz.], 1998.

Dabrówka, A., ‘Frühestes weltliches Theaterrepertoire in den Niederlanden’, in: Acta philologica 20 (1992), 65-98.

Dictionnaire des lettres françaises. Le Moyen Age. Paris, 1964.

Duinhoven, A.M., 1979a, ‘De bron van “Esmoreit”’, in: Ntg 72 (1979), 124-144.

Duinhoven, A.M., 1979b, ‘De bron van “Lanseloet”’, in: TNTL 95 (1979), 262-287.

Duinhoven, A.M., ‘“Gloriant” en “Floris ende Blancefloer”’, in: TNTL 106 (1990), 107-141.

Engel, J. (red.), Grosser Historischer Weltatlas, Zweiter Teil, Mittelalter. München, 1977.

Gorrissen, P., ‘Florent ende Durant’, in: VMVA (1972), 349-391.

Graesse, J.G.Th., Orbis-latinus. Lexikon lateinischer Namen des Mittelalters und der Neuzeit. Grossausg., bearb. und herausgeg. von H. Plechl, unter Mitarb. von S.-Ch. Plechl. 3 dln. Braunschweig, 1972.

Kienhorst, H., De handschriften van de Middelnederlandse ridderepiek. Een codicologische beschrijving. 2 dln. Deventer, 1988.

Klein, Th., ‘Die Rezeption mittelniederländischer Versdichtungen im Rheinland und Augustijns “Herzog von Braunschweig”’, in: R. Schlusemann & P. Wackers (red.), Die spätmittelalterliche Rezeption niederländischer Literatur im deutschen Sprachgebiet. [=Amsterdamer Beiträge zur alteren Germanistik 47 (1997)], 79-107.

Kruyskamp, C. (ed.), De refreinenbundel van Jan van Doesborch. 2 dln. Leiden, 1940.

Kuiper, W., ‘Eva’, in: Neder-L, [9407.12]

Kuiper, W., ‘Van “Averne” naar “Denemerken”. Waarheen en hoe ver?’, in: SpL 39 (1997), 291-297.

Lyna, F. & W. van Eeghem (ed.), Jan van Stijevoorts Refereinenbundel Anno MDXXIV. Naar het Berlijnsch handschrift integraal en diplomatisch uitgegeven. 2 dln. Antwerpen, [1930].

Matthew, D., Atlas van de Middeleeuwen. Amsterdam [enz.], 1985.

Meder, Th., 1996a, ‘“Esmoreit”: de dramatisering van een onttoverd sprookje’, in: Queeste 3 (1996), 18-24.

Meder, Th., 1996b, ‘Omstreeks 1266. In “Der naturen bloeme” worden sprooksprekers en acteurs vergeleken met een Vlaamse gaai. De vroegste bronnen van het wereldlijk theater’, in: R.L. Erenstein e.a. (red.), Een theatergeschiedenis van de Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 16-23.

Meer, F. van der & Ch. Mohrmann, Atlas van de oudchristelijke wereld. Amsterdam [enz.], 1948.

Pagani, J. (ed.), De ‘Geographia’ van Ptolemaeus. Vijftiende-eeuwse kaarten uit de ‘Cosmographia’. Alphen aan den Rijn, 1990.

Pauw, N. de (ed.), Middelnederlandse gedichten en fragmenten. Dl. 2. Gent, 1914, 441-450.

Peeters, L., ‘“Esmoreit tconinc sone van Cecielien”. Siciliaanse historie als abel spel’, in: SpL 19 (1977), 245-279.

Poel, D.E. van der, ‘De voorstelling is voorbij. Vermeldingen van wereldlijk toneel en de casus van Strasengijs’, in: H. van Dijk & B. Ramakers [e.a.], Spel en spektakel. Middeleeuws toneel in de Lage Landen. Amsterdam, 2001, NLCM 23, 111-132, 332-339.

Ramakers, B.A.M., ‘Woorden en daden. Thematiek en dramatiek van “Lanseloet van Denemerken”’, in: Queeste 7 (2000), 51-73.

Reynaert, J., ‘14 augustus 1412. Gezellen van Diest houden een intocht te Aken en vertonen “Lanseloet”. Vroegst bewaarde voorbeelden van wereldlijk drama’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis van de Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 36-41.

Salemans, B.J.P.S., Building stemma's with the computer in an cladistic, Neo-Lachmannian, way [...]. Diss. K.U. Nijmegen 2000.

Serrure, C.A., Geschiedenis der Nederlandsche en Fransche letterkunde in het graefschap Vlaenderen [...]. Gent, 1855, 253-273.

Smith, J.R., The Atlas of the Crusades. London, 1991.

Tersteeg, J., ‘The fourteenth century, middle dutch, secular play of “Esmoreit”’, in: Sidney Higgins (red.), European medieval drama 1997. Camerino, 1998, 253-271.

Thienen, G. van & B. Salemans, ‘Koninklijke Bibliotheek te Den Haag koopt fragmenten van onbekende, zeer vroege druk van “Lanseloet van Denemerken”’, in: Neder-L, Med. 9911.16.

Verdenius, A.A. (ed.), Jacob van Maerlant's Heimelijkheid der Heimelijkheden. Opnieuw naar de handschriften uitgegeven en van een inleiding en aanteekeningen voorzien. Amsterdam, 1917.

Verwijs, E. (ed.), Die Rose van Heinric van Aken, met de fragmenten der tweede vertaling. 's-Gravenhage, 1868 [reprint Utrecht 1976].

Wachter, L. de, Een literair-historisch onderzoek naar de effecten van ontleningen op de compositie en de zingeving van de Roman van Heinric en Margriete van Limborch. Diss. K.U. Brussel 1998.

Literatuur bij Dieuwke E. van der Poel

Asselbergs, W.J.A., & A.P. Huysmans (ed.), Het spel vanden heilighen sacramente vander Nyeuwervaert. Zwolle, 1955, Zwolse drukken en herdrukken 14.

Assche, H. van, ‘De abele spelen en een “Miracle de Nostre Dame par personnages”.

Een leeservaring’, in: E. Cockx-Indestege & F. Hendrickx (red.), Miscellanea Neerlandica. Opstellen voor Dr. Jan Deschamps ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag. Dl 2. Leuven, 1987, 221-236.

Bayot, A. (ed.), Le roman de Gillion de Trazegnies. Leuven [enz.], 1903.

Boheemen, F.C. van & Th.C.J. van der Heijden, Retoricaal memoraal. Bronnen voor de geschiedenis van de Hollandse rederijkerskamers van de middeleeuwen tot het begin van de achttiende eeuw. Delft, 1999.

Brinkman, H., ‘Neidhart in de Nederlanden. “Vanden Kaerlen” en de literaire traditie’, in: Literatuur 4 (1987), 205-211.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 16 (2000), 98-106.

Claassens, G.H.M., ‘Een ridder, twee vrouwen. Amsterdam, U.B., hs. I A 24k ontraadseld?’, in: Spiegel der Letteren 38 (1996), 239-257.

Craig, B.M. (ed.), l'Estoire de Griseldis. Lawrence, 1954.

Dabrówka, A., ‘Frühestes weltliches Theaterrepertoire in den Niederlanden’, in: Acta Philologica (Warschau) 20 (1992), 65-98.

Debaene, L., De Nederlandse volksboeken. Ontstaan en geschiedenis van de Nederlandse prozaromans, gedrukt tussen 1475 en 1540. Hulst, 1977 (herdruk van Antwerpen 1951).

Decker, T., ‘Medieval Theatre in the Lowlands: Secular Drama’, in: Dutch Crossing 32 (1987), 37-55.

Dijk, H. van, ‘“Als ons die astrominen lesen”. Over het abel spel “Vanden Winter ende vanden Somer”’, in: A.M.J. van Buuren [e.a.] (red.), Tussentijds. Bundel studies aangeboden aan W.P. Gerritsen ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag. Utrecht, 1985, 56-70.

Dijk, H. van, ‘14 mei 1364. De graaf van Blois bezoekt een zoldertheater in Dordrecht. Middelnederlands toneel’, in: M.A. Schenkeveld-van der Dussen (hoofdred.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, 1993, 62-67.

Dijk, H. van, ‘The drama texts in the Van Hulthem manuscript’, in: E. Kooper (red.), Medieval Dutch Literature in its European Context. Cambridge, 1994, Cambridge Studies in Medieval Literature 21, 283-296.

Duinhoven, A.M., ‘“Gloriant” en “Floris ende Blancefloer”’, in: TNTL 106 (1990), 107-141.

Duyse, F. van, Het oude Nederlandsche lied. Wereldlijke en geestelijke liederen uit vroegeren tijd. Teksten en melodieën. 3 dln. Den Haag, 1903-1907.

Elte, S., ‘Sprekers, tooneelvoorstellingen en rederijkerij in de 15e en 16e eeuw in Zwolle’, in: Verslagen en mededeelingen van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch regt en geschiedenis 50 (1934), 6-21.

Gallée, J.H., Bijdrage tot de geschiedenis der dramatische vertooningen in de Nederlanden gedurende de middeleeuwen. Haarlem, 1873.

Gaucher, E., La biographie chevaleresque. Typologie d'un genre (XIIIe-XVe siècle). Parijs, 1994, Nouvelle bibliothèque du Moyen âge 29.

Gimberg, J., ‘Fragment van een geestelijk drama’, in: Bijdragen en mededelingen Gelre 6 (1903), 279-281.

Goosen, L., Van Abraham tot Zacharia. Thema's uit het Oude Testament in religie, beeldende kunst, literatuur, muziek en theater. Nijmegen, 1990.

Hermans, C.R., Geschiedenis der rederijkers in Noord Brabant. 2e stuk. Den Bosch, 1867.

Hogenelst, D., Sproken en sprekers. Inleiding op en repertorium van de Middelne-

derlandse sproke. 2 dln. Amsterdam, 1997.

Hollaar, J.M. & E.W.F. van den Elzen, ‘Het vroegste toneelleven in enkele Noordnederlandse plaatsen’, in: Ntg 73 (1980), 302-324.

Hollaar, J.M. & E.W.F. van den Elzen, ‘Toneelleven in Deventer in de vijftiende en zestiende eeuw’, in: Ntg 73 (1980), 412-425.

d'Hondt, V., Geschiedenis van het tooneel te Aalst en bezonderlijk van de Koninklijke rederijkkamer De Catharinisten. Aalst, 1908.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500 - ca. 1620. Assen, 1968.

Hüsken, W., ‘1391-1392. In Dendermonde wordt in de Paasdagen een Verrijzenisspel gespeeld. Kerkelijk drama in de volkstaal’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 24-29.

Koopmans, J., ‘Le dialogue du corps’, in: J.-P. Bordier (red.), l'Économie du dialogue dans l'ancien théâtre européen. Actes de la première rencontre sur l'ancien théâtre européen de 1995. Parijs, 1999, 41-51.

Leendertz, P., Middelnederlandsche dramatische poëzie. Leiden, [1899-1907].

Mantingh, E., ‘“...twelke al gheviel int Spel van Strasengijs”. Naar aanleiding van een ongekend drama in Oudenaarde anno 1373’, in: Queeste 7 (2000), 38-48.

Martens, M.P.J. [e.a.], Lodewijk van Gruuthuse. Mecenas en Europees diplomaat ca. 1427-1492. Brugge, 1992.

Meder, T., ‘“Esmoreit”: de dramatisering van een onttoverd sprookje’, in: Queeste 3 (1996), 18-24.

Neumann, B., ‘Mittelalterliches Schauspiel am Niederrhein’, in: Zeitschrift für deutsche Philologie 94 (1975), Sonderheft (Mittelalterliches Deutsche Drama), 147-194.

Neumann, B., Geistliches Schauspiel im Zeugnis der Zeit. Zur Aufführing mittelalterlicher religiöser Drama im deutschen Sprachgebiet. 2 dln. München, 1987.

Nijsten, G.J.M., ‘Openbare feesten, toneel en “volksvermaak” in Arnhem ca. 1430-ca. 1500’, in: Bijdragen en mededelingen Gelre 79 (1988), 29-47.

Nijsten, G.J.M., Het hof van Gelre. Cultuur ten tijde van de hertogen uit het Gulikse en Egmondse huis (1371-1473). Kampen, 1992.

Nijsten, G., ‘Feasts and Public Spectacle: Late Medieval Drama and Performance in the Low Countries’, in: A.E. Knight (red.), The Stage as Mirror. Civic Theatre in Late Medieval Europe. Cambridge, 1997, 107-143.

Olsen, M., ‘“Miracles de Nostre Dame par personnages”’, in: Popular drama in Northern Europe in the later Middle Ages. Odense, 1988, 41-63.

Paris, G. & U. Robert (ed.), ‘Miracles de Nostre Dame par personnages’, publiés d'après le manuscrit de la Bibliothèque Nationale. 7 dln. Parijs, 1876-1883.

Pauw, N. de, ‘Inventaris der meubels, juweelen en een-en-twintig boeken van het Gulde van Sinte-Katelijne ter Hooie te Gent’, in: N. de Pauw (ed.), Middelnederlandsche gedichten en fragmenten, dl. 2, 2e stuk. Gent, 1914, 441-450.

Pennink, R. (ed.), Twee uit het Latijn vertaalde Middelnederlandse novellen. Zwolle, 1965, Zwolse drukken en herdrukken 43.

Pleij, H., ‘Volksfeest en toneel in de middeleeuwen. II Entertainers en akteurs’, in: De Revisor 4 (1977) 1, 34-41.

Pleij, H., Het gilde van de Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in

de late middeleeuwen. 2e, verm, dr., met een nabeschouwing van de auteur. Amsterdam, 1983.

Pleij, H., Van schelmen en schavuiten. Laatmiddeleeuwse vagebondteksten. Amsterdam, 1985

Puyvelde, L. van, ‘Het ontstaan van het modern tooneel in de oude Nederlanden. De oudste vermeldingen in de rekeningen’, in: Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (1922), 909-952.

Ramakers, B.A.M., Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Reynaert, J., ‘14 augustus 1412. Gezellen van Diest houden een intocht te Aken en vertonen “Lansloet”. Vroegst bewaarde voorbeelden van wereldlijk drama’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 36-41.

Riet, F.G. van der, Le théâtre profane sérieux en langue flamande au moyen âge. Den Haag, 1936.

Rombauts, Ph. & Th. van Lerius, De liggeren en andere historische archieven der Antwerpsche Sint Lucasgilde onder zinspreuk: ‘Wt ionsten versaemt.’ Deel 1. Antwerpen, 1864.

Roques, M. (ed.), ‘l'Estoire de Griseldis en rimes et par personnages’ (1395). Genève [enz.], 1957.

Santucci, M. (vert.), ‘Le roman de Gillion de Trazegnies. Roman en prose, anonyme, écrit au milieu du XV^e siècle’ in: D. Régnier-Bohler (red.), Splendeurs de la Cour de Bourgogne. Récits et chroniques. Parijs, 1995, 251-370.

Simon, E., ‘Organizing and Staging Carnival Plays in Late Medieval Lübeck. A New Look at the Archival Record’, in: Journal of English and German Philology 92 (1993), 57-72.

Sonnemans, G., ‘What's in a name? Het belang van opschriften in verzamelhandschriften’, in: G. Sonnemans (red.), Middeleeuwse verzamelhandschriften uit de Nederlanden. Congres Nijmegen 14 oktober 1994. Hilversum, 1995, MSB 51, 61-78.

Stuip, R.E.V., ‘Wat doet de afgewezen minnaar in de “Histoire des Seigneurs de Gavre”?’ In: A.M.J. van Buuren e.a. (red.), Tussentijds. Bundel studies aangeboden aan W.P. Gerritsen ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag. Utrecht, 1985, 252-262.

Stuip, R.E.V. (ed.), Histoire des Seigneurs de Gavre. Parijs, 1993. Bibliothèque du XV^e siècle 53.

Tersteeg, J., ‘The fourteenth-century, Middle-Dutch, secular play of “Esmoreit”’, in: S. Higgins (red.), European Medieval Drama 1997. Papers from the second International Conference on ‘Aspects of European Medieval Drama’, Camerino, 4-6 July 1997, 253-271.

Veelderhande geneuchlijcke dichten, tafelspelen ende refreynen. Leiden, 1899.

Verbaal, W., ‘Amijs & Amelis’, in: W.P. Gerritsen & A.G van Melle (red.), Van Aiol tot de Zwaanridder. Personages uit de middeleeuwse verhaalkunst en hun voortleven in literatuur, theater en beeldende kunst. Nijmegen, 1993, 30-33.

Verdam, J., ‘De Griseldis-novelle in het Nederlandsch’, in: TNTL 17 (1898), 1-30.

Verfasserlexikon, Die deutsche Literatur des Mittelalters. Verfasserlexikon. Zw., völl. neu bearb. Aufl. Berlijn [enz.], 1977 [enz.].

Vlaeminck, A. de, ‘Jaerboeken der Thieltschen Rhetorijckkamer’, in: Vaderlandsch museum 5 (1863), 1-225.

Vlaminck, A. de, ‘Les anciennes chambres de rhétorique de Termonde’, in: Gedenkschriften Oudheidskundige Kring der stad & des voormaligen lands van Dendermonde. 2e reeks 8 (1900), 61-125.

Vooys, C.G.N. de, Middelnederlandse legenden en exempelen. Bijdrage tot de kennis van de prozalitteratuur en het volksgeloof der Middeleeuwen. Herz. en verm. uitg. Groningen [enz.], 1926.

Walther, C., ‘Ueber die Lübeker Fastnachtspiele’, in: Jahrbuch des Vereins für niederdeutsche Sprachforschung 56 (1881), 6-31.

Wehrmann, C., ‘Fastnachtspiele der Patrizier in Lübeck’, in: Jahrbuch des Vereins für niederdeutsche Sprachforschung 56 (1881), 1-5.

Winkelman, J.H., ‘Tristant in Gelderland. Een bijdrage tot de Oostmiddelnederlandse hofliteratuur uit het midden van de dertiende eeuw’, in: J.D. Janssens [e.a.], Op avontuur. Middeleeuwse epiek in de Lage Landen. Amsterdam, 1998, NLCM 18, 51-62 en 293-301.

Wolff, O.L.B., (ed.), Histoire de Gilion de Tresignyes et de Dame Marie, sa femme. Parijs [enz.], 1839.

Worp, J.A., Geschiedenis van het drama en van het tooneel in Nederland. Dl. 1. Rotterdam, 1903.

Zuylen, R.A. van, Inventaris der archieven van de stad 's-Hertogenbosch. Dl. 1. Den Bosch, 1861.

Literatuur bij W.M.H. Hummelen

Beuken, W.H., ‘Het auteurschap van de Bliscapen. Een vergelijkend onderzoek’, in: Leuvense Bijdragen 60 (1971), 217-242.

Beuken, W.H. (ed.), Die eerste bliscap van Maria en die sevenste bliscap van Onser Vrouwen. Culemborg, 1973.

Cohen, G. (ed.), Le livre de conduite du régisseur et le compte des dépenses pour le Mystère de la Passion, joué à Mons en 1501. Genève, 1974 [reprint van 1925].

Deschamps, J., Middelnederlandse handschriften uit Europese en Amerikaanse bibliotheken. Tentoonstelling [...] 24 oktober - 24 december 1970. Brussel, 1970.

Duverger, J., Brussel als kunstcentrum in de XIVe en de XVe eeuw. Antwerpen, 1935, Bouwstoffen tot de Nederlandsche kunstgeschiedenis 3.

Hermans, C.R., Geschiedenis der Rederijkerskamers in Noordbrabant, 2de stuk, Bijlagen. Den Bosch, 1867.

Hoebeke, M., (ed.), Het spel van de V vroede ende van de V dwaeze maegden. Zwolle, 1959.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500 - ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., ‘Het tableau vivant, de “toog” in de toneelspelen van de rederijkers’, in: TNTL 103 (1992), 193-222.

Hummelen, W.M.H., ‘The stage façade reflected in “Narcissus ende Echo” of Colijn Caillieu (d. 1503)’, in: M. Gosman & R. Walthaus (red.), European Theatre 1470-1600. Traditions and transformations. Groningen, 1996, 131-139.

Kalff, G., Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Tweede deel. Groningen, 1907.

Ketele, J. (ed.), Het spel van de vyf vroede ende van de vyf dwaeze maegden. Gent, 1846, Maatschappij der Vlaemsche bibliophilen, 2e Serie no. 6.

Keyser, P. de, ‘Nieuwe gegevens omtrent Colijn Caillieu (Coellin), Jan de Baertmaker (Smeken), Jan Steemaer (Perchevael) en Jan van den Dale’, in: TNTL 53 (1934), 269-279.

Kindermann, H., Theatergeschichte Europas, Dl. 1, Antike und Mittelalter. Salzburg, 1957.

Leendertz, P. (ed.), Middelnederlandsche dramatische poëzie. Leiden, [1899-1907].

Lievens, R., ‘Middelnederlandse handschriften’, in: M. de Schepper (ed.), De Nederlandse letteren in de Leuvense Universiteitsbibliotheek. Catalogus van de tentoonstelling 31 augustus - 4 september 1982. [Leuven, 1982], 30-50.

Mone, F.J., Schauspiele des Mittelalters. 2 dln. Karlsruhe, 1846-1852.

Nagler, A.M., The Medieval Religious Stage. Shapes and Phantoms. New Haven [enz.], 1976.

Schuler, E.A., Die Musik der Osterfeiern, Osterspiele und Passionen des Mittelalters. Kassel [enz.], 1951.

Walch, J., Studiën over litteratuur en tooneel. Maastricht, 1924.

Literatuur bij Johan Oosterman

Anrooij, W. van, Helden van weleer. De Negen Besten in de Nederlanden (1300-1700). Amsterdam, 1997.

Arnade, P., Realms of Ritual. Burgundian Ceremony and Civic Life in Late Medieval Ghent. Ithaca [enz.], 1996.

Boeckel, L. van, ‘Letterkundig leven te Lier in de 15e - 16e eeuw’, in: Lier vroeger en nu 3 (1929), 1-23, 173-224.

Brill, W.G., ‘Huwelijksplechtigheden van Karel van Bourgondië en Margaretha van York’, in: Kronijk van het Historisch genootschap gevestigd te Utrecht 22 (1866), 17-71.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 17 (2000), 98-106.

Coigneau, D., ‘Strofische vormen in het rederijkerstoneel’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994. [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 17-44.

Gijsen, J.E. van, Liefde, Kosmos en Verbeelding. Mens- en wereldbeeld in Colijn van Rijsseles ‘Spiegel der Minnen’. Groningen, 1989.

Hoog, G.C. van 't, Anthonis de Roovere. Amsterdam, 1918.

Hummelen, W.M.H., De sinnekens in het rederijkersdrama. Groningen, 1958.

Hüsken, W., ‘Strofische vormen in het rederijkerstoneel in historisch perspectief’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994. [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 17-44.

Hüsken, W.N.M., ‘Kroniek van het toneel in Brugge (1468-1556)’, in: Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 1992, 219-252.

Hüsken, W., ‘Politics and Drama: The City of Bruges as Organizer of Drama Festivals’, in: A.E. Knight (red.), The Stage as Mirror. Civic Theatre in Late Medieval Europe. Cambridge, 1997, 165-187.

Jonghe, J. de (ed.), Cronycke van den lande ende graefscepe van Vlaenderen van de jaeren 405 tot 1492. gemaect door Nicolaes Despars. 4 dln. Brugge, 1837-1840.

Kipling, G., Enter the King. Theatre, Liturgy, and Ritual in the Medieval Civic Triumph. Oxford, 1998.

Mak, J.J. (ed.), De gedichten van Anthonis de Roovere, naar alle tot dusver bekende handschriften en oude drukken. Zwolle, 1955.

Mak, J.J., ‘De Roovere's spel “Quicunque vult salvus esse”’, in: J.J. Mak, Uyt ionsten versaemt. Retoricale studiën 1946-1956. Zwolle, 1957, 34-41.

Martens, M.P.J., Artistic patronage in Bruges institutions, ca. 1440-1482. Ann Arbor, 1992. Diss. Santa Barbara.

Muller, J.W. & L. Scharpé (ed.), Spelen van Cornelis Everaert. Leiden, 1920.

Oosterman, J.B., ‘Anthonis de Roovere. Het werk: overlevering, toeschrijving en plaatsbepaling’, in: Jaarboek De Fonteine (1995-1996), 29-140.

Oosterman, J.B., ‘Anthonis de Roovere. Het werk: overlevering, toeschrijving en plaatsbepaling. Dl. 2, bijlage 2 en 3’, in: Jaarboek De Fonteine (1997-1998), 9-88.

Oosterman, J.B., ‘Oh Flanders, weep. Anthonis de Roovere and Charles the Bold’, in: M. Gosman, A. Vanderjagt & J. Veenstra (red.), The Growth of Authority in the Medieval West. Selected Proceedings of the International Conference Groningen 6-9 November 1997. Groningen, 1999, 257-267.

Oosterman, J., ‘De “Excellente cronike van Vlaenderen” en Anthonis de Roovere’ in: TNTL (ter perse).

Pikhaus, P., Het tafelspel bij de rederijkers. 2 dln. Gent, 1988-1989.

Pleij, H. & R. Resoort, ‘Zestiende-eeuwse vondsten in de Herzog August Bibliothek te Wolfenbüttel’, in: Spektator 4 (1974-1975), 385-408.

Ramakers, B.A.M., Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne tijd. Amsterdam, 1996.

Reynaert, J., ‘6 september 1394. Jan van Hulst en zijn gezellen treden op voor Margareta van Maele. De literatuur van een stedelijke aristocratie in het Gruuthuse-handschrift’, in: M.A. Schenkeveld-Van der Dussen (red.), Nederlandse Li-

teratuur, een geschiedenis. Amsterdam, 1993, 80-85.

Roose, L., ‘Dramatiek bij De Roovere’, in: Vlaanderen 31 (1982), 167-171.

Scharpé, L. (ed.), ‘De Rovere's spel van “Quiconque vult salvus esse”’, in: Leuvensche Bijdragen 4 (1900-1902), 155-193.

Serrure, C.P. & Ph. Blommaert (ed.), Kronyk van Vlaenderen, van 580 tot 1467. 2 dln. Gent, 1839-1840.

Stein, R., ‘Cultuur in context. Het spel van Menych Sympel (1466) als spiegel van de Brusselse politieke verhoudingen’, in: Bijdragen en Mededelingen voor de Geschiedenis van de Nederlanden 113 (1998), 289-321.

Strohm, R., Music in Late Medieval Bruges. 2nd, rev. ed., Oxford, 1990.

Vaughan, R., Charles the Bold. The last Valois Duke of Burgundy. London, 1973.

Viaene, A., ‘Anthonis de Roovere, stadsdichter van Brugge, 1466-1482’, in: Ad Harenas. Gedenkboek van de jubelviering Sint Lodewijkscollege. Brugge, 1960, 343-366.

Weightman, C., Margaret of York. Duchess of Burgundy 1446-1503. Gloucester [enz.], 1989.

Wijer, I. van de, ‘“Hue Mars en Venus tsaemen bueleerden”, uitgeg. naar Ms. II. 368 Kon. Bibl. Brussel’, in: Uut goeder jonsten. Studies aangeboden aan L. Roose. Leuven, 1984, 33-91.

Willemyns, R., ‘Het spel “Quiconque” van de Brugse rederijker Anthonis de Roovere’, in: Biekorf 69 (1968), 332-336.

Literatuur bij Herman Brinkman

Anrooij, W. van, ‘29 september 1399. In Brussel vinden twee mirakelen plaats, die kort daarop in het handschrift-Van Hulthem worden opgeschreven. Literaire veelzijdigheid in een stedelijke verzamelcodex’, in: M.A. Schenkeveld-van der Dussen (hoofdred.), Nederlandse Literatuur, een geschiedenis. Groningen, 1993, 86-91.

Brinkman, H., ‘Gentse rijkdom in kaart gebracht’, in: Queeste 5 (1998), 69-72.

Brinkman, H., ‘Het Comburgse handschrift en de Gentse boekproductie omstreeks 1400’, in: Queeste 5 (1998), 98-113.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlan-

den’, in: Literatuur 17 (2000), 98-106.

Coigneau, D., ‘“De const van Rhetoriken”, Drama and Delivery’, in: J. Koopmans, M.A. Meadow, K. Meerhoff [e.a.] (red.), Rhetoric - Rhétoriqueurs - Rederijkers. Amsterdam, 1995, 123-140.

Dijk, H. van, ‘“Als ons die astrominen lesen”. Over het abel spel “Vanden Winter ende vanden Somer”’, in: A.M.J. van Buuren, H. van Dijk, O.S.H. Lie [e.a.] (red.), Tussentijds. Bundel studies aangeboden aan W.P. Gerritsen ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag. Utrecht, 1985, Utrechtse bijdragen tot de mediëvistiek 5, 56-70.

Duinhoven, A.M., Bijdragen tot de reconstructie van de ‘Karel ende Elegast’. 2 dln. Assen [enz.], 1975-1981.

Duinhoven, A.M., ‘Kopiist, corrector en bewerker. Antwoord aan J.W. Klein’, in: TNTL 114 (1998), 201-221.

Duinhoven, A.M., ‘Boterheks of melkdievegge? Toverij in “Die hexe”’, in: Queeste 7 (1999), 19-37.

Erenstein, R.L., ‘1130. Het liturgisch drama “Ordo stellae” wordt gekopieerd te Munsterbilzen. De ontdekking van het toneel in de middeleeuwen en het liturgisch drama’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 2-9.

Erenstein, R.L. (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996.

Keyser, P. de, ‘Het renteboek van den “Heleghen Gheest” van St.-Jakobskerk te Gent (1436). Een werk van Geeraard van Woelbosch’, in: Het Boek 17 (1928), 257-264.

Klein, J.W., ‘Bijdrage tot de re-reconstructie van de “Karel ende Elegast”’, in: TNTL 113 (1997), 222-242.

Leendertz jr., P. (ed.), Middelnederlandsche dramatische poëzie. Groningen, [1899-1907].

Mathijsen, M., Naar de letter. Handboek editiewetenschap. Assen, 1995.

Mierlo, J. van, Geschiedenis van de letterkunde der Nederlanden, dln. 1-2, De letterkunde van de Middeleeuwen. Met een inl. van F. Baur. 2e, herz. en verm. dr., 's-Hertogenbosch [enz.], [1950].

Pleij, H., ‘De sociale functie van humor en trivialiteit op het rederijkerstoneel’, in: Spektator 5 (1975-76), 108-127.

Pleij, H., Het gilde van de Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeuwen. Met een nabeschouwing van de auteur. 2e, verm. dr., Amsterdam, 1983, 19-20.

Pleij, H., De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1988.

Ramakers, B.A.M., Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Reynaert, J., ‘Het Comburgse handschrift en de Gentse “Ghesellen van den ringhe”’, in: SpL 35 (1993), 63-66.

Reynaert, J., Catalogus van de Middelnederlandse handschriften in de Bibliotheek van de Universiteit te Gent, II/1, De handschriften verworven na 1852 (deel 1). Gent, 1996.

Reynaert, J., ‘De verborgen zijde van de middeleeuwse kopiist. Over de functie en de samenstelling van het Geraardsbergse handschrift’, in: Queeste 6 (1999), 41-52.

Roos, M. de, ‘À la recherche du théâtre perdu. Théâtre et spectacles aux anciens Pays-Bas bourguignons (XIVe-XVIe siècles)’, in: J.-M. Cauchies (red.), Rencontres de Middelbourg / Bergen-op-Zoom (27 au 30 septembre 1990): ‘Les sources littéraires et leurs publics dans l'espace bourguignon (XIVe-XVIe s.)’. Neuchâtel, 1991 Publication du Centre Européen d'études bourguignonnes (XIVe-XVIe s.) 31, 27-36.

Straub, R.E.F., David Aubert, ‘escrivain’ et ‘clerc’. Amsterdam, 1995, Faux titre 96.

Vreese, W. de, ‘Geeraard van Woelbosch. Een Gentsch “scriver” en boekbinder uit de 15de eeuw’, in: Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen 1 (1903), 223-228.

Winkel, J. te, De ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde. 7 dln. 2e dr., Haarlem, 1922-1927.

Worp, J.A., Geschiedenis van het drama en van het tooneel in Nederland. 2 dln. Groningen, 1904-1908.

Literatuur bij Dirk Coigneau

Beckers, J.J.M., Een tekst voor alle tijden. Een onderzoek naar de receptiesituatie van de oudste overgeleverde versies van Lanseloet van Denemerken. [z.p.], [z.j], diss. Amsterdam 1993.

Bergh, H. van den, Teksten voor toeschouwers. Inleiding in de dramatheorie. Muiderberg, 1979.

Boekenoogen, G.J. (ed.), Dit es die historie ende leven vanden heilyghen heremijt sint Jan van Beverley die sijnder suster vercrachte ende vermoerde doer ingheven des viants, also u die historie verclaren sal [...]. Leiden, 1903, Nederlandsche volksboeken 6.

Boekenoogen, G.J. (ed.), Vanden jongen geheeten Jacke: die sijns vaders beesten wachte int velt, ende vanden brueder dye daer quam om Jacke te castien [...]. Leiden, 1905, Nederlandsche volksboeken 10.

Braekman, W.L. (ed.), Van heer Frederick van Jenuen in lombaerdien [...]. Sint-Niklaas, 1980, Zeldzame volksboeken uit de Nederlanden 2.

Braekman, W.L. (ed.), Die historie van Peeter van Provencen [...]. Sint-Niklaas, 1982, Zeldzame volksboeken uit de Nederlanden 5.

Braekman, W.L. (ed.), De Verloren Sone. Een volksboek, naar het unieke exemplaar van de Antwerpse druk van Willem Vorsterman uit 1540, met toelating van de British Library. Brugge, [1985], Vroege volksboeken uit de Nederlanden 4.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 17 (2000), 98-106.

Brinkman, H. & J. Schenkel (ed.), Het handschrift-Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15. 589-623. Dl. 1, Hilversum, 1999.

Castelein, M. de, De Const van Rhetoriken [...]. Gent, 1555 [herdruk Oudenaarde, 1986].

Coigneau, D., 1985a, ‘Castelein [...], Mat(t)hys [...] (de) [...]’, in: Nationaal Biografisch Woordenboek. Dl. 11, Brussel, 1985, 102-110.

Coigneau, D., 1985b, ‘Matthijs de Castelein: “excellent poëte moderne”’, in: Verslagen en Mededelingen Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 1985, 451-475.

Coigneau, D., ‘Strofische vormen in het rederijkerstoneel’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994 [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 17-44.

Coigneau, D., 1996a, ‘9 december 1448. De statuten van rederijkerskamer De Fonteine worden officieel erkend door de stad Gent. Rechten en plichten van spelende gezellen’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 50-55.

Coigneau, D. (ed.), 1996b, Mariken van Nieumeghen. Hilversum, 1996, Middelnederlandse tekstedities 4.

Coigneau, D., ‘Per haute-couture ten dodendans’, in: Queeste 4 (1997), 84-93.

Debaene, L., ‘Rederijkers en prozaromans’, in: De Gulden Passer 27 (1949), 1-23.

Debaene, L. (ed.), De historie van Broeder Russche. Antwerpen, 1950.

Debaene, L., De Nederlandse volksboeken. Ontstaan en geschiedenis van de Nederlandse prozaromans, gedrukt tussen 1475 en 1540. Antwerpen, 1951 [herdruk Hulst, 1977].

Dijk, H. van, W. Hummelen, W. Hüsken & E. Strietman, ‘A survey of Dutch drama before the renaissance’, in: Dutch Crossing 22 (April 1984), 97-131.

Donnet, F., ‘Un manuscrit de la Chambre de Rhétorique Anversoise “De Goudtbloemen”’, in: De Gulden Passer, Nieuwe reeks 2 (1924), 1-16.

Elslander, A. van (ed.), Den spyeghel der salicheyt van Elckerlijc. 8e druk, Antwerpen, 1985.

Erné, B.H. & L.M. van Dis (ed.), De Gentse Spelen van 1539. 2 dln. Den Haag, 1982.

Es, G.A. van (ed.), Piramus en Thisbe. Twee rederijkersspelen uit de zestiende eeuw. Zwolle, 1965.

Een Esbattement van sMenschen Sin en Verganckelijcke Schoonheit. Tekstuitgave [...] verzorgd door het Nederlands Instituut der Rijksuniversiteit te Groningen. Zwolle, 1967.

Franssen, P.J.A., Tussen tekst en publiek Jan van Doesborch, drukker-uitgever en literator te Antwerpen en Utrecht in de eerste helft van de zestiende eeuw. Amsterdam, 1990.

Haan, M.J.M de & B.J. van Delden (ed.), De Spiegel der Zaligheid van Elkerlijk. Leiden, 1979, Publikaties van de Vakgroep Nederlandse Taal- en Letterkunde 7.

Die historie van Buevijne van Austoen [...]. Antwerpen, Jan van Doesborch, 1504. Translitteratie door C.H.C.M. Kok, Instituut voor Neerlandistiek, Amsterdam, 1976.

Hier beghint die hystorye van der destrucyen van Troyen [...]. Antwerpen, [z.j.]. (Ex. Cambridge (Mass.), Harvard, UB, coll. Hofer).

Hier beghint een seer ghenoechlike ende amoroeze historie vanden eedelen Lantsloet. ende die scone Sandrijn. Gouda, [z.j.] [herdruk Den Haag, 1902].

Hummelen, W.M.H., De sinnekens in het rederijkersdrama. Groningen, 1958.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., Versdialogen in prozaromans. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar [...] aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen [...]. Nijmegen, 1971.

Hummelen, W.M.H., ‘Notities bij E. van Autenboers “Het Brabants landjuweel der rederijkers (1515-1561)”’, in: Ntg 77 (1984), 414-421.

Hummelen, W.M.H., Van moment tot moment. Toneeltheorie voor lezers. Muiderberg, 1989.

Hummelen, W.M.H., ‘R.J. Resoort, “Een schoone historie vander borchgravinne van Vergi [...]”’, in: TNTL 106 (1990), 320-327.

Hummelen, W.M.H., ‘Sinnekens in prenten en op schilderijen’, in: Oud Holland 106 (1992), 117-142.

Hummelen, W.M.H., 1996a, ‘31 augustus 1539. De eerste bundel met rederijkersspelen die bij een wedstrijd opgevoerd zijn, komt uit bij Joos Lambrecht Lettersteker te Gent. Spelen van sinne en hun opvoeringspraktijken’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 98-105.

Hummelen, W.M.H., 1996b, ‘Kamerspelers: professionele tegenspelers van de rederijkers’, in: Oud Holland 110 (1996), 117-134.

Keesman, W., ‘Antiek verleden in dienst van eigen tijd. Troje in de middeleeuwse literatuur’, in: Literatuur 4 (1987), 257-265.

Kronenberg, M.E., ‘Van den ghedinghe tusschen eenen coopman ende eenen iode (Antwerpen, Jan van Doesborch, c. 1515?)’, in: Het Boek 12 (1923), 1-14.

Kronenberg, M.E., ‘Een onbekend volksboek van Merlijn (c. 1540)’, in: TNTL 48 (1929), 18-34.

Meersch, D.J. Vander (ed.), ‘Generale chartre ende ordonnancie van den Kersauwie-

ren van Pamele [binnen Audenaerde], 1556. vernieuwd anno 1609’, in: Belgisch Museum 7 (1843), 254-265.

Mierlo, J. van, ‘Over vorm en dichter van Mariken van Nieumeghen’, in: VMVA 1949, 57-85.

Neurdenburg, E. (ed.), Van Nyevont, Loosheit ende Practike: hoe sij Vrou Lortse verheffen. Utrecht, 1910.

Pesch, P.N.G., ‘Het Nederlandse volksboek van Merlijn: bron, drukker en datering’, in: F. de Nave (red.), Liber amicorum Leon Voet. Antwerpen, 1985, 303-328.

Pleij, H., N. van Rossem & R. Simons, ‘Een wagenspel in afleveringen als leesboek. Thomas van der Noots “Siecten der broosscer naturen”’, in: J.J.Th.M. Versteeg & P.E.L. Verkuyl (red.), Ic ga daer ic hebbe te doene. Opstellen aangeboden aan prof. dr. F. Lulofs [...]. Groningen, 1984, 179-204.

Pleij, H., ‘Onvoltooide literatuur. Over dramatisch lezen, spiritueel herkauwen en de emotionele verwerking van gedrukte teksten in het algemeen’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994. [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 167-175.

Ramakers, B.A.M., ‘Horen en zien, lezen en beleven. Over toogspelen in opvoering en druk’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994. [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 129-165.

Ramakers, B.A.M., Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Ramakers, B. (ed.), Mariken van Nieumeghen & Elckerlijc. Zonde, hoop en verlossing in de late Middeleeuwen. Vertaald door Willem Wilmink. Amsterdam, 1998.

Raue, S. (ed.), Een nauwsluitend keurs, aard en betekenis van ‘Den triumphe ende 't palleersel van den vrouwen’ (1514). [z.p.], [z.j.], diss. Amsterdam 1996.

Resoort, R.J. & H. Pleij, ‘Nieuwe bronnen en gegevens voor de literatuurgeschiedenis van de zestiende eeuw uit Parijse bibliotheken’, in: Spektator 5 (1975-1976), 637-659.

Resoort, R.J., Een schoone historie vander borchgravinne van Vergi. Onderzoek naar de intentie en gebruikssfeer van een zestiende-eeuwse prozaroman. Hilversum, 1988.

Resoort, R., ‘Het raadsel van de rijmdrukken’, in: Nederlandse Letterkunde 3 (1998), 327-344.

Roemans, R. & H. van Assche (ed.), Beatrijs. 11e dr., Antwerpen, 1982.

Schellart, F.J. (ed.), Volksboek van Margarieta van Lymborch (1516). Amsterdam [enz.], 1952.

Scholz, M., ‘“Avontuere” en het spel met de taal in de prozaroman “Frederick van Jenuen” (1531)’, in: Literatuur 7 (1990), 143-148.

Steylaerts, F. (ed.), Tekstuitgave met Inleiding, Aantekeningen en Glossarium van het Volksboek ‘Destructie van Troyen’ (1541). Licentiaatsverhandeling Gent 1960.

Stroobant, C., ‘Statuten der rederykkamer, Het Eglentierken, te Hoogstraten’, in: Belgisch Museum 7 (1843), 377-385.

Thienen, G. van, ‘Koninklijke Bibliotheek te Den Haag koopt fragmenten van onbekende, zeer vroege druk van “Lanseloet van Denemerken”’, in: Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek 8 (21 nov. 1999).

Vermeulen, Y.G., ‘Tot profijt en genoegen’. Motiveringen voor de produktie van Ne-

derlandstalige gedrukte teksten 1477-1540. Groningen, 1986.

Vinck, P., ‘Het volksboek “Die Historie van Peeter van Provencen ende die schoone Maghelone van Napels”’, in: Jaarboek De Fonteine 27 (1976-1977), dl. 1, 3-45.

Literatuur bij Annelies van Gijsen

Allen, M.J.B., Marsilio Ficino and the Phaedran charioteer. Berkeley [enz.], 1981.

Arens, J.C., ‘Ovide puritanisé. De conste der minnen bewerkt door Andries Nuts’, in: Ntg 51 (1958), 256-263.

Arens, J.C., ‘De Conste der minnen van Andries Nuts benut door J. Hz. Krul’, in: Ntg 52 (1959), 43-46.

Bentum, W. van, Twee koningskinderen. Het spel van zinnen ‘Leander en Hero’: een netwerk van invloeden. Doctoraalscriptie Universiteit Utrecht, 2000.

Boone, M., Th. de Hemptinne & W. Prevenier, ‘Fictie en historische realiteit. Colijn van Rijsseles “De Spiegel der Minnen”, ook een spiegel van sociale spanningen in de Nederlanden in de late middeleeuwen?’, in: Jaarboek De Fonteine 34 (1984), 9-33.

Bostoen, K., m.m.v. G. Kettenis, Het cieraet der vrouwen. Deventer, 1983.

Coigneau, D., ‘Liefde en lichaamsbeleving op het rederijkerstoneel’, in: Jaarboek De Fonteine 34 (1984), 115-132.

Corpus Hermeticum. Ingeleid, vertaald en toegelicht door R. van den Broek en G. Quispel. 4e dr., Amsterdam, 1996.

Coupe, W.A., ‘Ungleiche Liebe: a sixteenth-century topos’, in: Modern Language Review 62 (1967), 661-671.

Deschaux, R., Un poète bourguignon du XVe siècle, Michault Taillevent. (Edition et etude). Genève, 1975.

Dijk, H. van, & F. Kramer, ‘“Hue Mars en Venus tsaemen bueleerden”. Het overspel van Mars en Venus’, in: M. Gosman (red.), Europees toneel van Middeleeuwen naar Renaissance. Groningen, 1991, 229-302.

Duverger, Brussel als kunstcentrum in de XIVe en XVe eeuw. Antwerpen [enz.], 1935.

Engelen, F. (ed.), Colijn van Rijssele, De spiegel der minnen. Een spel van zinnen voor het moderne toneel bewerkt. Antwerpen, 1960.

Es, G.A. van (ed.), Piramus en Thisbe, twee rederijkersspelen uit de zestiende eeuw. Bronnenstudie en tekstuitgave. Zwolle, 1965.

Gijsen, A. van, ‘Twee vorsten, een vorstin, en een beeld van een meisje (“Volksboek Lymborch”, cap. XVII)’, in: S. Buitink, A.M.J. van Buuren & I. Spijker (red.), Rapiarijs. Een afscheidsbundel voor Hans van Dijk. Utrecht, 1987, 48-51.

Gijsen, J.E. van, Liefde, kosmos en verbeelding. Mens- en wereldbeeld in Colijn van Rijsseles ‘Spiegel der Minnen’. Groningen, 1989, Neerlandica traiectina 30.

Gijsen, A. van, ‘Poëtica, stad, publiek en moraal in “Jupiter en Yo”’, in: H. Pleij [e.a.], Op belofte van profijt; Stadsliteratuur en burgermoraal in de Nederlandse letterkunde van de Middeleeuwen. Amsterdam, 1991, NLCM 4, 318-332, 431-437.

Gijsen, A. van, ‘Katherina Sheermertens, Margrieta van Lymborch and Margaret of Austria. Literary and historical backgrounds in Colijn van Rijssele's “Spiegel der Minnen”’, in: Publication du Centre Européen d'Études Bourguignonnes 31 (1991), 165-174.

Gijsen, A. van, ‘De tussenspelen uit de twee “Handels der Amo(u)reusheyt”’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994 [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 59-86.

Gijsen, A. van, ‘De dramatisering van begeerte en vrees’, in: R.E.V. Stuip & C. Vellekoop (red.), Emoties in de Middeleeuwen. Hilversum, 1998, 157-182.

Gijsen, A. van, ‘Love and Marriage: Fictional Perspectives’ in: W. Blockmans & A. Janse (red.), Showing Status. Representation of Social Positions. Turnhout, 1999, 227-263.

Den Handel der Amoreusheyt. Begrepen in dry Boecken/ inhoudende dry excellente/ constighe/ soet-vloyende/ Poetische spelen van sinnen/ Van Jupiter en Yo/ met dry behaeghelijcke ende belachelijcke Dialogen oft disputatien van minnen/ vytermaten ghenoechlijck/ lustich/ ende plaisant om lesen/ so wel voor d'amoreuse minnaers als voor die Edele constighe gheesten. Brussel, Jan van Brecht, 1583 (Ex. Brussel, KB, II 5502).

Den handel der Amoureusheyt/ Inhoudende Vier Poetische Spelen, 1. Van Aeneas ende Dido 2. Narcissus ende Echo 3. Mars ende Venus 4. Leander ende Hero. Poetelijck geinventeerd ende Rethorijckelijck ghecomponeert, Door Heer ende Meester Johan Baptista Houwaert. Rotterdam, Jan van Waesberghe de Jonge, 1621 (Ex. Utrecht, UB, Moltzer 6B45).

Herk, A. van, L'istoire de Narcisus et de Echo en Van Narcissus ende Echo. Twee vijftiende-eeuwse toneelstukken vergeleken ten aanzien van lot, voorbestemming en vrije wil. Doctoraalscriptie Universiteit Utrecht, 1998.

Hilka, A., ‘Das mittelfranzösische Narcissusspiel (L'ístoire de Narcisus et de Echo)’, in: Zeitschrift für romanische Philologie 56 (1936), 275-321.

Hummelen, W.M.H., De sinnekens in het rederijkersdrama. Groningen, 1958.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., ‘The stage façade reflected in Narcissus ende Echo of Colijn Caillieu (ca. 1503)’, in: M. Gosman & R. Walthaus (red.), European Theatre 1470-1600. Traditions and transformations. Groningen, 1996, 131-139.

Hüsken, W., B.A.M. Ramakers & F.A.M. Schaars (ed.), Trou Moet Blijcken, Dl. 2, Boek B. Assen, 1992.

Immink, M.W. (ed.), Colijn van Rijssele, ‘De spiegel der minnen’. Utrecht, 1913.

Iwema, K. (ed.), ‘Cornelis van Ghistele, “Van Eneas en Dido”, twee amoureuze spelen uit de zestiende eeuw’, in: Jaarboek De Fonteine (1984), 103-243.

Jacobs, R., De spiegel der minnen door Colijn van Rijssele. Zes spelen tot één spel vrij bewerkt. Antwerpen, z.j.

Jayne, S.R. (ed.), Marsilio Ficino's commentary on Plato's Symposium. Columbia, 1944.

Kops, W., Schets eener geschiedenisse der Rederijkeren. [Leiden, 1774] (Ex. Antwerpen, UFSIA/Ruusbroecgenootschap 2098 D 10).

Kruyskamp, C., De refreinenbundel van Jan van Doesborch. 2 dln. Leiden, 1940.

Mak, J.J., De rederijkers. Amsterdam, 1944.

Pleij, H., De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam [enz.], 1988.

Poel, D. van der, ‘De rol van Venus in “Vanden Winter ende vanden Somer”’, in: H. van Dijk, M.A. Schenkeveld & J.M.J. Sicking (red.), In de zevende hemel. Opstellen voor P.E.L. Verkuyl over literatuur en kosmos. Groningen, 1993, 185-189.

Pop, J., De Spiegel der Minnen. Leiden, 1987. Serie Commentaren bij en Interpretaties van Nederlandse Letterkundige Teksten 7.

Ramakers, B.A.M., ‘Woorden en daden. Thematiek en dramatiek van “Lanseloet van Denemerken”’, in: Queeste 7 (2000), 51-73.

Schoonbeek, M.T., Colijn Keyart, Van Narcissus ende Echo. Onderzoek naar de strekking en de moraal van Van Narcissus ende Echo door middel van een structuur-analyse. 2 dln. Doctoraalscriptie Universiteit Utrecht, 1992.

Vlam, C.C., ‘Een onbekend zestiende-eeuws liederenhandschrift’, in: Mens en Melodie 11 (1956), 305-311.

Vooys, C.G.N. de, ‘Amsterdams rederijkersleven in het midden van de zestiende eeuw’, in: TNTL 48 (1929), 133-140.

Vroomen, J. de, ‘Educatief drama, of de zestiende eeuw als lichtend voorbeeld’, in: G.R.W. Dibbets & P.W.M. Wackers (red.), Wat duikers vent is dit! Opstellen voor W.M.H. Hummelen. Wijhe, 1989, 345-357.

Vroomen, J.R. de, ‘6 september 1512. Het Latijnse humanistische schooldrama Gri-

sellis van Eligius Houcharius wordt in Gent gespeeld. Latijns schooldrama en scholierentoneel’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 80-85.

Waterschoot, W, ‘“Den Handel der Amoureusheyt” (1621). Een geval van onaffe kopij?’, in: B.A.M. Ramakers (red.), Spel in de verte. Tekst, structuur en opvoeringspraktijk van het rederijkerstoneel. Gent, 1994 [=Jaarboek De Fonteine 41-42 (1991-1992)], 87-95.

Wijer, I. van de (ed.), ‘“Hue Mars en Venus tsaemen bueleerden”. Rederijkersspel toegeschreven aan Jan Smeeken, uitgegeven naar Ms. II 368 KB Brussel’, in: K. Porteman (red.), Uut goeder jonsten. Studies aangeboden aan L. Roose n.a.v. zijn emeritaat. Leuven [enz.], [1984].

Literatuur bij Bart Ramakers

Altman, J.B., The Tudor Play of Mind. Rhetorical Inquiry and the Development of Elizabethan Drama. Berkeley [enz.], 1978.

Armstrong, J.R., ‘The Dialectical Road to Truth: the Dialogue’, in: P. Sharratt (red.), French Renaissance Studies 1540-70. Humanism and the Encyclopedia. Edinburgh, 1976.

Axters, S., ‘Over “Quaestio disputata” en “questio de quolibet” in de Middelnederlandsche literatuur’, in: OGE 1 (1943), 31-70.

Bazàn, B.C., ‘Les questions disputées, principalement dans les facultés des théologie’, in: B.C. Bazàn [e.a.], Les questions disputées et les questions quodlibétiques dans les facultés de théologie, de droit et de médicine. Turnhout, 1985, Typologie des sources du moyen âge occidental 44-45, 15-152.

Beckerman, B., Theatrical presentation: performer, audience and act. New York [enz.], 1990.

Bot, P.N.M., Humanisme en onderwijs in Nederland. Utrecht [enz.], 1955.

Brinkman, H. & J. Schenkel (ed.), Het handschrift-Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15. 589-623. 2 dln. Hilversum, 1999, MVN 7.

Carruthers, M.J., The book of memory. The study of memory in medieval culture. Cambridge [enz.], 1990.

Dijk, H. van, ‘“Als ons die astrominen lesen”. Over het abel spel “Vanden Winter ende vanden Somer”’, in: A.M.J. van Buuren [e.a.] (red.), Tussentijds. Bundel studies aangebonden aan W.P. Gerritsen ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag. Utrecht, 1985, 56-70.

Enders, J., Rhetoric and the Origins of Medieval Drama. Ithaca [enz.], 1992.

Erné, B.H. & L.M. van Dis (ed.), De Gentse spelen van 1539. 2 dln. 's-Gravenhage, 1982.

Es, G.A. van (ed.), Piramus en Thisbe. Twee rederijkersspelen uit de zestiende eeuw. Zwolle, 1965.

Geeraerts, D., ‘Dialogen uit de XVIe eeuw’, in: Handelingen van het XXIVe Vlaams filologencongres. Leuven, 1961, 248-262.

Govers, M.-J. [e.a.] (ed.), Het Geraardsbergse handschrift. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek Albert I, 837-845. Hilversum, 1994, MVN 1.

Hagen, S.K., Allegorical Remembrance. A Study of ‘The Pilgrimage of the Life of Man’ as a Medieval Treatise on Seeing and Remembring. Athens [enz.], 1990.

Helmich, W., Die Allegorie im französischen Theater des 15. und 16. Jahrhunderts. I. Das religiöse Theater. Tübingen, 1976.

Hogenelst, D., Sproken en sprekers. Inleiding op en repertorium van de Middelnederlandse sproke. 2 dln. Amsterdam, 1997, NLCM 16.

Houle, P.J., A Comparative Study of the English and French Full-Scope Morality Drama. Onuitgegeven diss. Universiteit van Massachusetts, 1972.

Hummelen, W.M.H., De sinnekens in het rederijkersdrama. Groningen, 1958.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., 1989a, ‘The Drama of the Dutch Rhetoricians’, in: Everyman & Company. Essays on the Theme and Structure of the European Moral Play. New York, 1989, 169-192.

Hummelen, W.M.H., 1989b, Van moment tot moment. Toneeltheorie voor lezers. Muiderberg, 1989.

Hummelen, W.M.H., 1992a, ‘Performers and Performance in the Earliest Serious

Secular Plays in the Netherlands’, in: Comparative Drama 29 (1992), 19-33.

Hummelen, W.M.H., 1992b, ‘Het tableau vivant, de “toog”, in de toneelspelen van de rederijkers’, in: TNTL 108 (1992), 192-222.

Hummelen, W.M.H., ‘Kamerspelers: professionele tegenspelers van de rederijkers’, in: Oud-Holland 110 (1996), 117-134.

Hummelen, W.M.H. & C. Schmidt (ed.), Naaman Prinche van Sijrien. Een rederijkersspel uit de zestiende eeuw. Zutphen, [1975].

Jauss, H.-R., ‘Theorie der Gattungen und Literatur des Mittelalters’, in: H.-R. Jauss, Alterität und Modernität der mitteralterlichen Literatur. München, 1977, 327-358.

Kruyskamp, C. (ed.), Dichten en spelen van Jan van den Berghe. 's-Gravenhage, 1950.

Leeman, A.D. & A.C. Braet, Klassieke retorica. Haar inhoud, functie en betekenis. Groningen, 1987.

Mak, J.J., Uyt ionsten versaemt. Retoricale studiën 1946-1956. Zwolle, 1957.

Meder, T., ‘Omstreeks 1266. In Der naturen bloeme worden sprooksprekers en acteurs vergeleken met een Vlaamse gaai. De vroegste bronnen van het wereldlijk theater’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 16-23.

Mostert, M., Oraliteit. Amsterdam, 1998.

Muller, J.W. & L. Scharpé (ed.), Spelen van Cornelis Everaert. Leiden, 1898-1920.

Nicoll, A., Masks Mimes and Miracles. Studies in the Popular Theatre. Londen [enz.], 1931.

Oostrom, F. van, 1996a, Maerlants wereld. Amsterdam, 1996.

Oostrom, F. van, 1996b, ‘1261. Jacob van Maerlant bewerkt de Maskeroen. Het recht als voedingsbodem voor episch drama’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 10-15.

Owst, G.R., Literature and Pulpit in Medieval England. A Neglected Chapter in the History of English Letters & of the English People. Oxford, 1961.

Pfister, M., Das Drama. Theorie und Analyse. 9e dr. München, 1997.

Pikhaus, P., Het tafelspel bij de rederijkers. 2 dln. Gent, 1988.

Pleij, H., Nederlandse literatuur van de late middeleeuwen. Utrecht, 1990.

Poel, D. van der, ‘Verkleden en verbeelden’, in: B. Besamusca, F. Brandsma & D. van der Poel (red.), Hoort wonder! Opstellen voor W.P. Gerritsen bij zijn emeritaat. Verloren, 2000, MSB 70, 127-131.

Post, R.R., Scholen en onderwijs in Nederland gedurende de middeleeuwen. Utrecht [enz.], 1954.

Potter, R., The English Morality Play. Origins, History, and Influence of a Dramatic Tradition. Londen, 1975.

Ramakers, B.A.M., Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Ramakers, B.A.M., ‘Tonen en betogen. De dramaturgie van de Rotterdamse spelen van 1561’, in: SpL 43 (2001) (te verschijnen).

Schell, E., Strangers and Pilgrims. From ‘The Castle of Perseverance’ to ‘King

Lear’. Chicago [enz.], 1983.

Spies, M., ‘“Op de questye...”: Over de structuur van 16e-eeuwse zinnespelen’, in: Ntg 83 (1990), 139-150.

Stein, R., ‘Cultuur in context. “Het spel van Menych Sympel” (1466) als spiegel van de Brusselse politieke verhoudingen’, in: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden 113 (1998), 289-321.

Walther, H., Das Streitgedicht in der lateinischen Literatur des Mittelalters. München, 1920.

Literatuur bij Nelleke Moser

Autenboer, E. van, ‘Een “landjuweel” te Antwerpen in 1496?’, in: Jaarboek De Fonteine 30 (1978-1979), dl. l, 125-149.

Boheemen, F.C. van & Th.C.J. van der Heijden, De Westlandse rederijkerskamers in de 16e en 17e eeuw. Met een tekstuitgave, inleiding en aantekeningen van het spel van sinne ‘De wortel van rethoorijka’. Amsterdam, 1985.

Briscoe, M.G., ‘Preaching and medieval English drama’, in: M.G. Briscoe & J.C. Coldewey (red.), Contexts for early English drama. Bloomington [enz.], 1989, 150-172.

Castelein, Matthijs de, De const van rhetoriken, allen ancommers ende beminners der zelver, een zonderlijngh exemplaer ende leerende voorbeeld, niet alleen in allen soorten ende snéden van dichte, nemaer ooc, in alles dat der edelder const van poësien competeert ende ancleeft. Gent, 1555 [Facsimile uitgave Oudenaarde 1986].

Coigneau, D., ‘Rederijkersliteratuur’, in: M. Spies (red.), Historische letterkunde. Facetten van vakbeoefening. Groningen, 1984, 35-57.

Coigneau, D., ‘Inleiding’, in: D. Coigneau, E. Cockx-Indestege, W. Waterschoot [e.a.], Uyt Ionsten Versaemt. Het landjuweel van 1561 te Antwerpen. Brussel, 1994, 9-44.

Coigneau, D., ‘1 februari 1404. De Mechelse voetboogschutters schrijven een wedstrijd uit. Stedelijke toneelwedstrijden in de vijftiende en zestiende eeuw’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 30-35.

Dauven-van Knippenberg, C., ‘Passionsspiel und Predigt in deutscher Sprache’, in: M. Gosman & R. Walthaus (red.), European Theatre 1470-1600. Traditions and transformations. Groningen, 1996, Mediaevalia Groningana XVIII, 19-29.

Dumon, R., De geschiedenis van Nieuwpoort. Langemark, 1989.

English, M., ‘Oude Mariabeelden en Mariadevoties te Nieuwpoort’, in: Biekorf 57 (1956), 325-330.

Erné, B.H. & L.M. van Dis (ed.), De Gentse Spelen van 1539. 's-Gravenhage, 1982.

Esmeijer, A.C., Divina quaternitas. Een onderzoek naar de methode en toepassing der visuele exegese. Utrecht, 1973.

Gros, G., Le poète, la vierge et le prince du puy. Parijs, 1992.

Heleszta, É., ‘O, edele Rhetorica, vrauwe vruechdelic...’. On the influence of the ‘ars praedicandi’ on the structure of some late-medieval morality plays of Cornelis Everaert. Budapest, 1998 [ongepubl. diss.].

Hindley, A., ‘Preaching and plays: the sermon and the late medieval French moralités’, in: Le Moyen Français 42 (1998), 71-86.

Hüsken, W., ‘Cornelis Everaert en de troon van Salomon’, in: OGE 65 (1991), 144-164.

Hüsken, W., ‘31 december 1533. In Amsterdam worden negen rederijkers veroordeeld tot een bedevaart naar Rome vanwege de opvoering van een esbattement dat spot met de geestelijkheid’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 92-97.

Hüsken, W., ‘Aspects of staging Cornelis Everaert’, in: S. Higgins (red.), Aspects of European medieval drama - Papers from the second international conference on aspects of European medieval drama. Camerino, 4-6 July 1997, dl. 1. [Camerino], 1997, 235-252 [zal tevens gepubliceerd worden in European Medieval Drama 3 (1999)].

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama 1500-ca. l620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., ‘Het tableau vivant, de “toog”, in de toneelspelen van de rederijkers’, in: TNTL 108 (1992), 193-222.

Hummelen, W.M.H., ‘12-13 juni 1539. Negentien rederijkerskamers nemen deel aan een wedstrijd te Gent - Rederijkersdrama en reformatie’, in: M.A. Schenkeveld-van der Dussen, T. Anbeek, W. van den Berg [e.a.] (red.), Nederlandse literatuur, een geschiedenis. Groningen, 1993, 142-146.

Hummelen, W.M.H., ‘31 augustus 1539. De eerste bundel met rederijkersspelen die bij een wedstrijd opgevoerd zijn, komt uit bij Joos Lambrecht Lettersteker te Gent. Spelen van sinne en hun opvoeringspraktijken’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 98-105.

Koopmans, J., Recueil général des sermons joyeux français (XVe-XVIe siècles). Leiden, 1987.

Lyna, F. & W. van Eeghem (ed.), Jan van Stijevoorts Refereinenbundel Anno MDXXIV. Naar het Berlijnsch handschrift integraal en diplomatisch uitgegeven. 2 dln. Antwerpen, [1930].

Mak, J.J. (ed.), De gedichten van Anthonis de Roovere. Zwolle, 1955.

Moser, N., ‘“Rhetorica is als een bloeme bloeyende”. De dichtkunst als plant in woord en beeld bij rederijkers (circa 1450-1620)’, in: Literatuur 15 (1998), 144-153.

Muller, J.W. & L. Scharpé (ed.), Spelen van Cornelis Everaert. Leiden, 1920.

Oosterman, J.B., De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. 2 dln. Amsterdam, 1995.

Paris, G. & U. Robert (ed.), ‘Miracle de l'empereris de romme’, in: Miracles de Nostre Dame par personnages, dl. 4. Parijs, 1879, 237-313.

Pleij, H., ‘De laatmiddeleeuwse rederijkersliteratuur als vroeg-humanistische overtuigingskunst’, in: Jaarboek De Fonteine 34 (1984), 65-95.

Porteman, K., ‘Van poëten en predikanten. Beschouwingen over het belang van de artes praedicandi voor het onderzoek van de middelnederlandse literatuur’, in: N. de Paepe & L. Roose (red.), Liber alumnorum prof. dr. E. Rombauts, aangeboden ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag en zijn dertigjarig hoogleraarschap. Leuven, 1968, 79-94.

Ramakers, B.A.M., 1996a, ‘Een onafscheidelijk stel. Rhetorica en Scriptura in het rederijkerstoneel’, in: W. Abrahamse, A.C.G. Fleurkens & M. Meijer Drees (red.), Kort Tijt-verdrijf. Opstellen over het Nederlands toneel (vanaf ca. 1550) aangeboden aan Mieke B. Smits-Veldt. Amsterdam, 1996, 7-13.

Ramakers, B.A.M., 1996b, Spelen en figuren. Toneelkunst en processiecultuur in Oudenaarde tussen Middeleeuwen en Moderne Tijd. Amsterdam, 1996.

Roose, L., ‘Lof van rhetorica. De poetica der rederijkers. Een verkenning’, in: N. de Paepe & L. Roose (red.), Liber alumnorum prof. dr. E. Rombauts, aangeboden ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag en zijn dertigjarig hoogleraarschap. Leuven, 1968, 111-128.

Run, A. van, ‘Functies en waardering van het beeld’, in: M. Stoffers (red.), De middeleeuwse ideeënwereld, 1000-1300. Heerlen [enz.], 1994, 343-372.

Smits-Veldt, M., ‘Waer in ons daden boven de Romeynsche zijn te prijsen. Rederijkers dragen bij aan het Hollandse zelfbewustzijn’, in: Spektator 21 (1992), 83-100.

Spelen van sinne vol scoone moralisacien wtleggingen ende bediedenissen op alle loeflijcke consten waer inne men claerlijck ghelijck in eenen spieghel, figuerlijck, poetelijck ende retorijckelijck mach aenschouwen hoe nootsakelijck ende dienstelijck die selve consten allen menschen zijn. Antwerpen, 1562 (kopie in toneelarchief Katholieke Universiteit Nijmegen, sign. 3 C)

Spelen van sinne vol schoone allegatien, loflijcke leeringhen ende schriftuerlijcke onderwijsinghen. Antwerpen, 1564. (Ex. Amsterdam, UB, 976 C 7 (2)).

Spies, M., ‘“Op de questye...”: Over de structuur van 16e-eeuwse zinnespeien’, in: Ntg 83 (1990), 139-150.

Spies, M., ‘Developments in sixteenth-century Dutch poetics. From “rhetoric” to “renaissance”’, in: H.F. Plett (red.), Renaissance-Rhetorik Renaissance Rhetoric. Berlijn [enz.], 1993, 72-91.

Stein, R. (ed.), ‘“Het spel van menych sympel ende outgedachte ende van cronijcke” (1466)’, in: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden 113 (1998), 289-321.

Vandecasteele, M., ‘Het Antwerpse rederijkersfeest van 1496: een onderzoek naar de bronnen’, in: Jaarboek De Fonteine 35-36 (1985-1986), 149-175.

Waterschoot, W., D. Coigneau, A. Schauteet [e.a.] (ed.), Eduard de Dene, ‘Testament Rhetoricael’. 3 dln. Gent, 1976-1980 [=Jaarboek De Fonteine 26 (1975),

dl. 2; 28 (1976-1977), dl. 2; 30 (1978-1979), dl. 2].

Waterschoot, W. ‘Het landjuweel te Antwerpen in 1496. Enkele teksten en hun interpretatie’, in: Jaarboek De Fonteine 31 (1980-1981) dl. 2, p. 49-68.

Willems, J.F., ‘Oorkonden van rederykkamers. 1. Pryskaerte van de rederykkamer der stad Hulst’, in: Belgisch Museum 4 (1840), 411-418.

Zieleman, G.C., ‘Preken als litteraire documenten’, in: Th. Mertens e.a., Boeken voor de eeuwigheid. Middelnederlands geestelijk proza. Amsterdam, 1993, NLCM 8, 70-86.

Literatuur bij Herman Pleij

Autenboer, E. van, Volksfeest en rederijkers te Mechelen (1400-1600). Gent, 1962.

Bemmel, H.Chr. van, ‘Toneel in Arnhem van 1500 tot 1565’, in: G.R.W. Dibbets & P.W.M. Wackers (red.), Wat duikers vent is dit! Opstellen voor W.M.H. Hummelen. Wijhe, 1989, 121-138.

Beuningen, H.J.E. van, [e.a.], Heilig en profaan: 1000 laatmiddeleeuwse insignes uit de collectie H.J.E. van Beuningen. Cothen, 1993.

Bleyerveld, Y., Hoe bedriechlijck dat die vrouwen zijn. Vrouwenlisten in de beeldende kunst in de Nederlanden circa 1350-1650. Zutfen, 2000.

Boeckel, L. van, Letterkundig leven te Lier in de 15e en 16e eeuw. Lier, 1928.

Bolte, J., ‘Bilderbogen des 16. Jahrhunderts’, in: TNTL 14 (1895), 119-153.

Bot, P., Tussen verering en verachting. De rol van de vrouw in de middeleeuwse samenleving, 500-1500. Kampen, 1990.

Braet, H., ‘“A thing most brutish”: the image of the rustic in Old French Literature’, in: D. Sweeney (red.), Agriculture in the Middle Ages. Philadelphia, 1995, 191-204.

Brinkman, H., ‘Spelen om den brode. Het vroegste beroepstoneel in de Nederlanden’, in: Literatuur 17 (2000), 98-106.

Camille, M., Image on the Edge. The Margins of Medieval Art. London, 1992.

Caron, M. (red.), Helse en hemelse vrouwen. Schrikbeelden en voorbeelden van de vrouw in de christelijke cultuur. Utrecht, 1988.

Castelein, M. de, De const van rhetoriken. Gent, J. Cauweel, 1555. [Facsimile editie Oudenaarde, 1986].

Daan, J.C. (ed.), ‘Het esbatement van de Bitster’, in: Leuvensche bijdragen 29 (1937), 1-31.

Dionysius de Karthuizer, Van den loveliken leve ende staet der echte. Gouda, G. Leeu, 1479 (Ex. Den Haag, KB).

Distel, T., ‘Inhalt zweier, 1549 in Brüssel aufgeführter Theaterstücke’, in: Zeitschrift für vergleichende Literaturgeschichte und Renaissance-Literatur 4 (1891), 355-359.

Dresen-Coenders, L., ‘De strijd om de broek. De verhouding man/vrouw in het begin van de moderne tijd (1450-1630)’, in: De Revisor 4 (1977), nr. 6, 29-37, 77.

Drie Eenlingen. Delft, B.H. Schinckel, 1597 (Ex. Den Haag, KB).

Engeldorp Gastelaars, W. van, Ic sal u smiten op uwen tant. Geweld tussen man en vrouw in laatmiddeleeuwse kluchten. Amsterdam, 1983.

Freedman, P., Images of the medieval peasant. Stanford, 1999.

Gaignebet, C. [e.a.], Art profane et religion populaire au Moyen Age. Paris, 1985.

Geeraedts, L. (ed.), Sebastian Brant, Der sotten schip. Antwerpen 1548. Middelburg, 1981.

Geste et les gestes au Moyen Age, Le. Aix-en-Provence, 1998.

Gilst, A.P. van, Vastelavond en carnaval. De geschiedenis van een volksfeest. Veenendaal, 1974.

Hoppenbrouwers, P.C.M., ‘Over het gezin’, in: Madoc 10 (1996), 235-249.

Hüsken, W.N.M., Noyt meerder vreucht. Compositie en structuur van het komische toneel in de Nederlanden voor de renaissance. Deventer, 1987.

Hummelen, W.M.H., Repertorium van het rederijkersdrama, 1500-ca. 1620. Assen, 1968.

Hummelen, W.M.H., ‘Toneel op de kermis, van Bruegel tot Bredero’, in: Oud Holland 103 (1989), 1-45.

Hummelen, W.M.H., ‘Kamerspelers: professionele tegenspelers van de rederijkers’, in: Oud Holland 110 (1996), 117-134.

Hutten, S. (ed.), De dove bitster. Groningen, 2000.

Iansen, S.A.P.I.H., Verkenningen in Matthijs Casteleins Const van Rhetoriken. Assen, 1971.

Jongh, E. de [e.a.], Spiegel van alledag. Nederlandse genreprenten 1550-1700. Amsterdam, 1997.

Keyser, P. de, ‘Het rhetoricaal “exemplum”: bijdrage tot de iconologie van onze rederijkers’, in: Ntg 46 (1953) (De Vooys-nummer), 48-53.

Klamt, J.-C., ‘Emotie en actie. Over kordate moeders in laatmiddeleeuwse voorstellingen van “De Kindermoord van Bethlehem”’, in: R.E.V. Stuip & C. Vellekoop (red.), Emoties in de Middeleeuwen. Hilversum, 1998, 199-216.

Kramer, F., ‘Rederijkers-esbatementen. Om tot lachen te berueren’, in: Literatuur 16 (1999), 90-99.

Kruyskamp, C. (ed.), Dichten en spelen van Jan van den Berghe. Antwerpen, 1950.

Kruyskamp, C. (ed.), ‘De klucht van Hans Snapop’, in: Jaarboek De Fonteine 21-22 (1971-1972), 27-45.

Lodder, F.J., Lachen om list en lust. Studies over de Middelnederlandse komische versvertellingen. Ridderkerk, 1996.

Meyer, M. de, De volks- en kinderprent in de Nederlanden van de 15e tot de 20e eeuw. Antwerpen, 1962.

Meyer, M. de, Volksprenten in de Nederlanden, 1400-1900. Amsterdam, 1970.

Moxey, K., ‘The Battle of the Sexes and the World Upside Down’, in: K. Moxey, Peasants, warriors and wives. Popular imagery in the Reformation. Chicago, 1989, 101-126, 155-160.

Nieu Tafelspel. Amsterdam, H.J. Muller, 1623. (Ex. Parijs, BN).

Okken, L., ‘Een traditioneel portret van de onderdaan in de middeleeuwse letteren’, in: R.E.V. Stuip & C. Vellekoop (red.), Gewone mensen in de middeleeuwen. Bundel studies aangeboden aan F.W.N. Hugenholtz ter gelegenheid van zijn afscheid. Utrecht, 1987, 88-100.

Picot, E. & Chr. Nyrop (ed.), Nouvel recueil de farces français. Paris, 1880.

Pikhaus, P., Het tafelspel bij de rederijkers. 2 dln. Gent, 1988-1989.

Pleij, H., 1977a, ‘Wie wordt er bang voor het boze wijf? Vrouwenhaat in de middeleeuwen’, in: De Revisor 4 (1977), nr. 6, 38-42.

Pleij, H., 1977b, ‘Volksfeest en toneel in de middeleeuwen. II. Entertainers en akteurs’, in: De Revisor 4 (1977), nr. 1, 34-41.

Pleij, H., ‘Jozef als pantoffelheld. Opmerkingen over de relatie tussen literatuur en mentaliteit in de late middeleeuwen’, in: Symposium 3 (1981), 66-81.

Pleij, H., Het Gilde van de Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeuwen. 2e., verm. dr., met een nabeschouwing van de auteur. Amsterdam, 1983.

Pleij, H., ‘Taakverdeling in het huwelijk. Over literatuur en sociale werkelijkheid in de late middeleeuwen’, in: Literatuur 3 (1986), 66-76.

Pleij, H., 1988a, Het literaire leven in de middeleeuwen. Leiden, 1988.

Pleij, H., 1988b, De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd. Amsterdam, 1988.

Pleij, H., ‘Van Vastelavond tot Carnaval’, in: Vastenavond - Carnaval. Feesten van de omgekeerde wereld. Zwolle, 1992, 10-44, 177-179.

Pleij, H., ‘Eind juli 1551. Op het zottenfeest van Brussel wordt Meester Oom als vorst in een massaspel beëdigd - De stedelijke feestviering van bevrijdend ritueel naar gecontroleerd schouwtoneel’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 112-119.

Raupp, H.-J., Bauernsatiren. Erftstadt, 1986.

Refreynen int wijs amoreus sot. Antwerpen, J. van Doesborch, [ca. 1529]. (Ex. Gent, UB).

Rey-Flaud, H., Le charivari. Les rituels fondamentaux de la sexualité. Paris, 1985.

Rocher, G. de, Rabelais's Laughters and Joubert's ‘Traité du Ris’. Alabama, 1979.

Rychner, J. & A. Henry (ed.), Le lais Villon et les poèmes variés. 2 dln. Genève, 1977.

Scheepsma, W., Deemoed en devotie. De koorvrouwen van Windesheim en hun geschriften. Amsterdam, 1997.

Schmitt, J.-C., ‘De rol van gebaren in het Westen van de derde tot de dertiende eeuw’, in: J. Bremmer [e.a.] (red.), Gebaren en lichaamshouding van de oudheid tot heden. Nijmegen, 1993, 70-83.

Schoell, K., La farce du quinzième siècle. Tübingen, 1992.

Stewart, A.G., Unequal lovers. A study of unequal couples in Northern Art. New York, 1977.

Stock, J., Van der (red.), Stad in Vlaanderen. Cultuur en maatschappij, 1477-1787. Brussel, 1991.

Toussaint, J. (red.), Autour de Henri Bles. Namur, 2000.

Tussen heks en heilige. Het vrouwbeeld op de drempel van de moderne tijd, 15de/16de eeuw. Nijmegen, 1985.

Tydeman, W., The theatre in the Middle Ages. Western stage conditions ca. 800-1576. London, 1978.

Vandenbroeck, P., Beeld van de andere, vertoog over het zelf. Antwerpen, 1987.

Van den proprieteyten der dinghen. Haarlem, J. Bellaert, 1485. (Ex. Amsterdam, UB).

Veelderhande geneuchlijcke dichten, tafelspelen ende refereynen. Leiden, 1899.

Verberckmoes, J., Schertsen, schimpen en schateren. Geschiedenis van het lachen in de Zuidelijke Nederlanden, zestiende en zeventiende eeuw. Nijmegen, 1998.

De vijfhonderdste verjaring van de boekdrukkunst in de Nederlanden. Brussel, 1973.

Vooys, C.G.N. de, Middelnederlandse legenden en exempelen. Groningen, 1926.

Waterschoot, W., D. Coigneau, A. Schauteet [e.a.] (ed.), Eduard de Dene, ‘Testament Rhetoricael’. 3 dln. Gent, 1976-1980 [=Jaarboek De Fonteine 26 (1975), dl. 2; 28 (1976-1977), dl. 2; 30 (1978-1979), dl. 2].

Wright, Th., A history of caricature and grotesque in literature and art. New York, 1968.

Wijngaards, N., Open en gesloten vormen in het middeleeuws drama. Groningen, 1965.

Wijngaards, N., ‘The function of the audience in satire drama’, in: Ntg 64 (1971), 185-192.

Literatuur bij R.L. Erenstein

Albach, B., ‘De toneelvernieuwing begon met een Vondelvoorstelling’, in: E. Alexander, R.L. Erenstein & W. Hogendoorn (red.), Scenarium 3. Zutphen, 1979, Nederlandse reeks voor Theaterwetenschap, 39-46.

Bakker, H. de, De vertoning van middeleeuwse spelen vanaf 1897 tot 1945 en de rol van de regisseur daarbij. Nijmegen, 1981 [ongepubl. hoofdvakskriptie Historische Letterkunde, Katholieke Universiteit van Nijmegen].

Boer, H. de, ‘De regie der Zomerspelen’, in: De Nieuwe Gids 3 (1907), 613-635.

Doornik, F. & R. Zentschnig, ‘Tijdens het Holland Festival wordt Elckerlijc opgevoerd: Begin van een nieuwe traditie rond een oud stuk’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 680-685.

Dubois, P., Paul Steenbergen: Profiel van een akteur. Meppel, 1982.

Endepols, H.J.E., Het decoratief en de opvoering van het Middelnederlandsche drama, volgens de Middelnederlandsche tooneelstukken. Leiden, 1903.

Erenstein, R.L., F. Meewis & R. Schumacher, Maastricht Theatergezicht: Tweehonderd jaar theaterleven in Maastricht. Maastricht, 1987.

Erenstein, R.L., ‘Zomerspelen in Laren onder leiding van Royaards en Verkade: Het begin van het moderne theater’, in: R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam, 1996, 552-559.

Gallée, J., Bijdrage tot de geschiedenis der dramatische vertooningen in de Nederlanden gedurende de Middeleeuwen. Haarlem, 1873.

Handelingen van het XXIVe Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congres. Dordrecht, 1897.

Hofdijk, W.J., Ons voorgeslacht in zijn dagelijksch leven geschilderd. 6 dln. Haarlem, 1862.

Honig, P.H., Acteurs- en kleinkunstenaarslexicon. Diepenveen, 1984.

Jonckbloet, W.J.A., Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. 6 dln. Groningen, 1868.

Koster, S., Komedie in Gelderland. Grote en kleine momenten uit driehonderd jaar theaterleven. Zutphen, 1979.

Kramer, F., ‘De Abele Spelen. Een perverse uitdaging voor een chic herengezelschap’, in: Madoc 7 (1993) 1, 13-19.

Kramer, F. & J. Tersteeg, ‘Theatergroep Marot speelt rederijkerstoneel’, in: Jaarboek de Fonteine (1997-1998), 103-178.

Kramer, F., ‘Rederijkers-esbatementen. Om tot lachen te berueren’, in: Literatuur 16 (1999), 90-97.

Leendertz jr., P., Middelnederlandsche dramatische poëzie. Leiden, [1899-1907].

Menkes, M., Een abel spel van Lanseloet van Denemerken. Groningen, 1902.

Moerkerken, P.H. van, ‘Over hedendaagsche opvoering van Middeleeuwsche drama's’, in: De XXe Eeuw 13 (1907), 222-229.

Moltzer, H.E., Geschiedenis van het wereldlijk tooneel in Nederland gedurende de Middeleeuwen. Leiden, 1862.

Mijnssen, F., ‘De “Zomerspelen” van Willem Royaards en Eduard Verkade’, in: De Nieuwe Gids 3 (1907), 566-573.

Mijnssen, F., Over tooneel. Amsterdam, 1910.

Naeff, T., ‘Zomerspelen’, in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (1907), 241-256.

Naeff, T., Dramatische Kroniek. III, 1919-1921. Amsterdam, z.j.

Naeff, T., Willem Royaards. Amsterdam, 1947.

Nouhuys, W.G. van, ‘Zomerspelen’, in: Groot Nederland 2 (1907), 225-240.

Poelhekke, M., ‘Een merkwaardige tooneelvertooning’, in: Dietsche Warande en Belfort 1 (1903), 533-545.

Roos, M. de, ‘Mirakelspel in de Pieterskerk’, in: Madoc 2 (1988) 2, 11-12.

Verkade-Cartier van Dissel, E.F., Eduard Verkade en zijn strijd voor een nieuw toneel. Zutphen, 1978.

Wouden, J. van der, Eduard Verkade en het toneel. 's-Gravenhage, 1962.

Vorige Volgende