Verzamelde werken. Deel 3. Proza-gedichten

CCLVI

De tot nu toe nog niet met bevredigende fijnheid geformuleerde gedachte, dat iets geschrevens alleen ‘goed’ werk behoeft te zijn, goed als kunstwerk of als handwerk, goed in den zin van degelijk gemaakt terwijl het er verder minder op aan komt, wat er in staat, - die gedachte komt over-een met iets en blijft waar op hooger plan van gevoelende gedachte, doet zich daar althans als een strijdbare macht voor.

Ik bespeur duidelijk iets verdedigbaars in de stelling, dat een echte of prachtige lichtmis beter is dan een vervelende vrome.

[p. 133]

Ik vind onaangenaam een ploert dat is: een leelijke geringe lichtmis, te ontmoeten; maar weet niet zeker of ik liever met een kwezel ben.

Een schijn-heilige is niet zoo zeer iemant die heilig schijnt terwijl hij heel iets anders is als wel iemant die heilig schijnt terwijl hij heelemaal niets is, iemand dus wiens wezen alleen uit schijn, uit heilig-schijnendheid bestaat, zonder werkelijkheid er achter.

Een ploert compromitteert de losse, vroolijke levensopvatting: een kwezel de vrome levensopvatting. Daarom is een kwezel misschien iets leelijkers dan een ploert.