De briefwisseling tussen Lodewijk van Deyssel en Albert Verwey

[p. 227]

211

Baarn, 10 Maart 1897.

Amice,

Ik geloof dat het mij misschien gemakkelijker zoû vallen een schurkendaad te begaan dan je te schrijven wat ik je nu te schrijven heb. Want na ons laatste samenzijn lijkt het mij eenigszins als een loensch bliksemlicht na schoonen lentedag. (Het geheel of bijna-onkiesche lijkt mij wel eens erger dan het misdadige.) Maar het móét, want de feiten zijn de feiten.

En de feiten, die het hier geldt, zijn: dat als je mij het genoemde bedrag zendt om naar Aken te gaan,⁶¹³ ik daarvan niet mijn Baarnsche dokters- en apotekersrekeningen kan betalen. En betaal ik er díe van, dan kan ik niet naar Aken gaan.

Ik heb dus maar besloten, nu je toch van plan bleekt aan eenige kennissen bijdragen te vragen, je te verzoeken de mogelijkheid in overweging te nemen er nog een paar meer bij te betrekken dan je aanvankelijk misschien reeds op het oog had; om op die wijze tot een bedrag te komen, waaronder ook dat der Baarnsche rekeningen begrepen zoû zijn. -

Bij het opmaken der kosten van den Akener tocht hebben wij ook nog een paar posten vergeten (wèl om de baden b.v., maar niet om den dokter dáár, hebben wij gedacht), die ik mij veroorloof in bijgaande specifikatie op te nemen.

Je zult daar op ook, zij 't een minimum, voor wijn genoteerd vinden en dit misschien overdaad achten. Maar de redeneering, die hierbij voorzit, is deze:

Het karakter van de manier, waarop geleefd zal worden, wordt aangegeven door haar grondslag, die is: wonen in een pension of logement tegen 5 Mark daags per persoon (hierin begrepen huisvesting, voeding en bediening).

Men kán het goedkooper doen, maar dan gaat de rust en het gemak, die in dit geval vereischten zijn, verloren.

Wij nemen dus als bazis 5 Mrk daags p.persoon. Maar nu is het in de inrichtingen waar tot dien prijs verbleven wordt, gewoonte dat men een flesch wijn bij zich op tafel heeft staan (die telkens weêr terug keert). Ik neem aan, dat mijn vrouw geen wijn drinkt en ik éen glas aan elken maaltijd, en heb daarom den wijn geschat op 3 Mrk 's weeks. Neemt men geen wijn, dan doet men iets opzichtigs, dat het rust-gehalte van het verblijf doet dalen.

613 Op 8 maart 1897 had Van Deyssel een deel van zijn kostbare werkuren zoekgemaakt met berekeningen in verband met het aanstaande verblijf in Aken. Terecht hield hij zich voor: ‘Pas op! Gij zijt zeldzaam uit het werk. Pas op.’

[p. 228]

Hier volgt de specifikatie:

40 dagen pension a Mrk. 5, twee personen	Mrk. 400.-
40 dagen bad a 2 Mrk	Mrk. 80.-
40 dagen dokter, ±	Mrk. 40.-
2 personen wasch, 6 weken, a 3 Mrk 's weeks	Mrk. 18.-
wijn personen wasch, 6 weken, a 3 Mrk 's weeks	Mrk. 18.-
Kleine - uitgaven, 2 personen	Mrk. 20.-
(tram, postzegels, ergens een glas melk, entrée Dom en Museum, etc. a ½ Mrk p. dag) reis, 2^e Kl. (geverifiëerd) p. dag) reis, 2^e Kl. (geverifiëerd) heen en terug	Mrk. 47,60
	___________
Totaal	Mrk. 623.60

De rekeningen van dokter en apteker te Baarn, bedragen samen ƒ111.40.-

Om dat ik het vond zoo als ik op de eerste bladzijde van dezen brief heb aangegeven, dat ik nu ook nog met die rekeningen dorst aankomen, - heb ik overwogen, of ik daar-over misschien aan den een of anderen kennis zoû kunnen schrijven, maar dan deed zich de moeilijkheid voor, dat ik bij den zelfden misschien te recht kwam, die jij reeds over Aken had aangesproken.

In-tusschen, indien je een bepaald aantal personen op het oog had, dat niet uitgebreid kan worden, wil het mij dan melden, dan kan ik nog beraadslagen.

Ik gevoel op dit oogenblik allerlei dingen, maar zal die niet uiten. Je wéét het wel.

Vóor je kwam, Zondag, had ik juist gepeinsd over je houding in de zaak - v. Deventer, en die, van alle kanten bezien, zoo eenig mooi gevonden, en toen kwam je groote verrassing van het voorstel-Aken.

Maar ik ga al te ver en wat ik nu zeggen wil, zegt een blik en een handdruk beter dan geschreven woorden. -

Gegroet! Ik ben nog niet weêr in mijn werk gekomen,⁶¹⁴ maar het móét toch. Het andere moet ik nog een maand minstens bannen.

Gegroet Kitty ook van ons beiden

tt

Karel Alb. Th.

614 Om er weer in te komen herlas hij op die 10e maart tot tweemaal toe Maeterlinck's La Princesse Maleine: geluidloos in het middaguur en hard-op in de late namiddag. Op 11 maart 1897 kreeg hij over La Princesse Maleine in het ochtenduur, en vervolgens 's middags op papier de aantekeningen die hij eerst zou publiceren in de Zesde bundel Verzamelde Opstellen, Amsterdam, 1901, p. 15-16 en p. 9-11. Op 12 maart zou hij vastleggen: ‘Il faut se borner au travail concernant directement Aglavaine et Sélysette. Quand le travail sur Aglavaine et Sélysette sera fini, vous pourrez l'entourer de choses sur Maeterlinck en général, sur les autres oeuvres, sur les idées et sentiments, qui ont été éveillés en vous par la lecture d'Aglavaine et Sélysette, etc. Mais finissez d'abord le travail sur Aglavaine et Sélysette. Quand vous n'êtes pas en bonne disposition pour écrire avec sentiment ou profondeur de pensée, vous écrirez ce qui s'approche de l'analyse de l'oeuvre, ou sur l'histoire du caractère de Sélysette, sur le style, etc. Ou bien vous relirez seulement ce que vous avez écrit, etc.’