De Nederlandse volksboeken

[p. 230]

Rijckaert zonder Vreese

Titelbeschrijving:

EEN SCHONE || ENDE WONDERLIJCKE HISTORIE VAN || RIJCKAERT ZONDER VREESE | || SONE VAN ROBRECHT DE DUYVEL | HERTOGHE VAN NOR- || MANDIEN | DIE DOOR SYNE KLOECKE DADEN ENDE VOORSICHTICHEYT || KONINC VAN ENGHELANDT WERT. ZEER GHENUECH- || LIJCKEN ENDE ZELTSAEM OM LESEN. || VAN NIEUS WT DE FRANSOYSCHE IN NEDERLANDTSCHE TALE OVERGHESET. || [Houtsnede] || TOT ANTWERPEN, || BY HIERONIMUS VERDUSSEN. ANNO 1619. ||

(Göttingen UB) (cfr K. Meyer, Niederl. Volksb., pp. 5-6) 4^o.

Tekstuitgave:

Geen herdruk van de Nederlandse prozaroman.

Literatuur:

Over het Frans volksboek, zie:

Doutrepont, Mises en prose, pp. 304-308, met bibliographie.

Is de hierboven vermelde druk de eerste uitgave? Meyer zegt: ‘In dem Censuredikt des Bischofs von Antwerpen vom Jahre 1621 wird verboten ‘Robrecht den duyvel. Richard sans peur’. Aus dem Umstande, dass der Titel hier französisch erscheint, hat man geschlossen, dass das Buch in den Niederlanden nur in französischer Sprache verbreitet gewesen sei, und dass eine niederländische Uebersetzung nicht existire (nota: hij verwijst naar Mone, Uebersicht, p. 62 en Schotel, Vad. Volksb., II, p. 110). Da die vorliegende Ausgabe, die sich als ‘neu übersetzt’ auf dem Titel bezeichnet, kurze Zeit vor jenem Edikt erschienen ist, so wird sich das Verbot wohl hauptsächlich auf sie beziehen’ (Meyer, l.c., pp. 5-6).

[p. 231]

De oudste bekende Franse editie is in-4^o, s.d.s.l. (einde XV^e eeuw, Lyon, P. Mareschal en B. Chaussard). De Franse prozabewerker noemt zich Gillis Corrozet.

De ‘Voor-reden’ van de door ons gebruikte 4^o-editie (1660, Amsterdam, Otto Barentsz Smient - 's-Gravenhage KB) zegt:

Beminde Leser, hoe wel het kan wesen dat u lieden vele ende verscheydene fraye ende lustige Historien gelesen hebt, so en twijfele ick nochtans niet, ofte dese tegenwoordige en sal u in 't lesen niet alleen onverdrietigh vallen, maer wel geneuchlijck ende lesens weerdigh duncken: Inhoudende vele en verscheydene geschiedenissen van Rijckaert sonder Vreese, Sone van Robrecht de Duyvel ghenaemt, Hertoge van Normandien, de welcke namaels een goet ende heyligh leven leydende, troude des Keysers Dochter van Romen, also in sijne Historie in 't lange verhaelt is. Maer alsoo dese van sijnen Sone wel so avontuerlijck ende wonderbaerlijck is, so en hevet my niet verdroten de selve uyt de Francoysche in de Nederduytsche taele over te setten, alle goethartige ten besten, begerende sy daer inne noteren willen het goede, om 't selve na te volgen, ende het quade, om dat te mijden, ende hun daer van te hoeden.

(A1v^o)

Hieruit blijkt dat deze prozaroman uit het Frans werd vertaald en nadat Robrecht den Duyvel verschenen was.