Logo DBNL
Christeliicken waerseggher (1603)

Christeliicken waerseggher

(1603)–Jan David–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Cap. XXIII.

 
VVaer in is onser daedt Rechtveerdigheydt gheleghen
 
Int laten van het quaedt, en in het goedt te pleghen.

+DEn H. Apostel S. Peeter seght een beweghelijcke sententie tot desen veurnemen dienende, aldus: Iustus pro iniustis mortuus est: Den rechtveerdighen is veur+ de onrechtveerdighe ghestoruen. Waerom anders, dan op dat wy ter rechtveerdigheydt leuen souden? soo den seluen Apostel te veuren gheseyt hadde.

De Christelijcke rechtveerdigheydt is daer in gheleghen, soo den+ seluen oock uyt den Prophete Dauid vercondight: Qui vult vitam, &c. Declinet à malo, & faciat bonum: Diet eeuwigh leuen ende d'eeuwighe goede daghen begheert te sien en te hebben: dat hy vant quaedt wijcke, ende t'goedt doe. Ghelijckmen vanden boom de drooghe verstoruen [A] tacken af capt, die ten brande leuerende: ende goe intten ingreffijt,+ tot meerder vruchtbaerheydt. Dit is t'selue dat S. Paulus [B] seyt, den ouden mensche met sijne wercken uytschudden (ghelijckmen een oudt, vuyl, versleten cleedt soude af legghen) ende den nieuwen aendoen: in rechtveerdigheydt ende heyligheydt des waerheydts. Niet in de heyligheydt des loghens: t'welck is t'gheveinst heyligh schijn van een deughdelijck leuen: namelijck der ketteren, ende bouen al der weder-doopers.

Dit af-legghen ende uyt-schudden vanden ouden mensche, wordt seer wel beteeckent deur het af-stroopen vant oude vel des serpents: [C] t'welck hem tusschen, oft deur nauwe scherpe steen-rotsen dwinght, ende alsoo sijn verrumpelt vel af-leyt, een nieuw vercrijghende: oock soo veranderende, als nu in een nieuw ionghde en ieucht.

+Het verlaten der sonden ende aennemen der deughden, als het verlaten vanden breeden wegh, die ter helle-waert leydt: ende het bekeren [D] totten enghen wegh des eeuwighs leuens, dat werdt ons seer figuerlijck veur ooghen ghehouden deur die Griecksche letter Y. die+ daerom oock gheheeten werdt Littera Pythagorae: Pythagoras letter: om dat dien Philosophe sijn discipelen dese letter tot dien eynde veur stelde, om daer in t'leuen der mensche te bedieden. Want deur [E] de breede strepe der seluer letter, ter slincker sijde, beteeckende hy den breeden helle-wegh der boosheden: die ten eynde waert lanck soo smalder wordt, ende ten lesten op een punct uyt comt. Soo dat de ghene, die desen wegh wandelen, int eerste ruymelijck triompherende,+ ende hare wellusten volghende, ten uytersten op het punct ter hellen

Ivstitiae Christianae officivm. 23.



illustratie

 
Quomodo Christiadum explebo iustumque bonumque?
 
Deteriora fuge: et prudens Meliora sequare.
 
 
 
Waer in is onser daet Rechtveerdicheyt gheleghen?
 
Int laten van het quaet: En in het goet te pleghen.
 
 
 
Quelle est la Iustice, Et le bon office, Du parfait Chrestien?
 
Quil prenne bien vistey, De tout mal la fuitte, Et quil face bien.

[F] vallen. Deur de smalle strepe, ter rechter handt leydende, bediedde hy den enghen wegh der deughden: die altijdts lanck soo breeder wordt, en brenght ter eeuwigher glorie: t'welck een lesse is, wel een oprecht Christen Philosophe weerdigh.

 
Pythagoras ons heeft die Griecksche Y. beschreuen.
 
Daer siet elck hoe hy leeft, en d'eynde van sijn leuen.

Tot een heyligh leuen, ende dusdanighe Christelijcke rechtveerdigheydt, behoorde ons ghenoegh te roeren, t'ghene dat S. Ian Euangelist seght: Qui facit iustitiam, iustus est: sicut & ille (Deus) iustus est:+

Die de rechtveerdigheydt doet, die is rechtveerdigh: ghelijck Godt rechtveerdigh is: Qui facit peccatum, ex diabolo est: Maer die de sonde doet, die is uyt en van den duyuel. Wie sal twijfelen, wat hem van beyden te kiesen staet: oft de rechtveerdigheydt, daer hy Gode mede ghelijck magh worden: oft de sonde, daer hy mede als een duyuel werdt, uytten duyuel ghesproten?

Daerom hebben wijselijck het quaedt int goedt verandert Mattheus ende Zacheus tollenaers ende ouer-schatters: Saulus van een vervolgher Christi, cen vercoren Apostel gheworden: Magdalena van een vuyl vat der sonden, in een costelijck vat van gratie, beter dan haer albasteren phiole, vol van wel-rieckende salue. Soo heeft S. Augustijn de dolinghe der ketterijen, ende het sondigh leuen gelaten: ende is een heyligh bisschop ende leeraer der H. kercke gheworden. Het welcke veranderen in alle bekeeringhen der sondaren gheschiedt: soomen sonderlinghe oock siet uytnemen in Maria Egyptiaca, van een snoo ghemeyne vrouwe, een heylighe heremitesse gheworden zijnde. Als oock in Pelagia, een Princesse der ghemeyne vrouwen, haer seluen deur een oprecht af-staen van sonden, uyt berouw, Pelagus vitiorum+ heetende: dat is te segghen: een zee van boosheden. De welcke om te vrijelijcker penitentie te moghen doen, heeft in mans habijten inder wildernisse, in een cluyse wonderlijcke heyligheydt van leuen onderhouden. Soo werdt den moor wit, ende den luypart leyt soo sijn+ vlecken af. Wat dat dit quaedt ende dit goedt is, dat volght nu voorts in de naeste Capittelen.

Ghebedt om wel te moghen leuen.

GHy hebt my, o Heere, goedt en quaedt, vier en water, hemel en helle veur ooghen ghestelt: ende mijnen vrijen wille ghegheuen, te kiesen: Helpt my met v gratie, en staet my by: op dat ick vlijtelijck het quaedt verlaeten mach, ende ghestadelijck het goedt aenveerden, ende den wegh wandelen, die ten eeuwighen leuen leydt. Amen.


Vorige Volgende