Logo DBNL
De Psalmen Davids, ende ander lofsanghen (2010)

De Psalmen Davids, ende ander lofsanghen

(2010)–Petrus Datheen–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Forme om de Hovvvelicken voor de Gemeinte Christi te beuestigen.

Ende eerstelick hoe men die verloefde te vooren sal verkondigen.

 

N. ende N. vvillen nae Godes ordeninghe sick tot den heylighen houvvelicken staete begeuen, daer toe begeren se een gemeyn Christelick gebedt, op dat se desen Christelicken staet in Godes Naeme beghinnen, ende salighlich tot Godes lof voleynden mogen.

Ende so jemandt daer toe jet te spreecken hadde, daer doer sulcks verhindert ofte opgehouden moch-

te vverden, die bringhe sulcks' ordentlick ende by tijde aen, ofte svvyge daernae, ende vvachte hem eenige verhinderinge daer teghen voer te nemen.

GODT geue hen sijnen segen.

AMEN.

 

So daer gheen wettelicke beletselen sijn, so vaert men, na voleyndinge der verkondinghe, voort, Ende de Dienaer spreeckt aldus:

 

OVERMITS dat den gehouvveden gemeynlick veelerhande+ teghenspoedt ende cruys, van vvegen der* sonden, is toekomende, Op dat ghy N. ende N. (die uvve Ehelicke verbindinge, in Godes Naeme, voor de Christelicke Ghemeynte vvilt laeten beuestighen) oock in uvve herten versekert sijn

moeght, van de gevvisse hulpe Godes in uvven cruyse, So hoort vvt den vvoorde Godes, hoe+ eerlick dat den houvvelicken staet sij, ende dat hy een* insettinge Godes is, die hem behaeght, daerom hy oock die ghetrauvvde vvil+ segenen, ende hen by staen, ghelijck hy beloeft heeft: daer teghen die* hoereerders ende ouerspeelders vvil hy oordeelen ende straffen.

1. ENDE eerstelick sult ghy vveten, dat Godt onse Vader, (nae dien hy hemel+ ende Eerde, ende alles vvat daer in is gheschaepen hadde) den mensche schiep tot sijnen euenbeelde ende gelijckenisse, op dat hy een Heere* soude sijn ouer die Dieren der Eerde, ouer die Vischen in de Zee, ende ouer de Vogelen des Hemels, Ende na dien hy den mensche geschaepen hadde, sprack hy+: T'en is niet goet, dat de mensche alleen sij, Ick vvil hem een hulpe mae-

ken, die by hem sij. Doen liet Godt de HEERE eenen diepen slaep vallen op Adam, ende hy ontsliep. Ende GODT nam eene van sijn Ribben, ende sloot de plaetse toe met vleesche. Ende Godt de HEERE schiep een VVyf, vvt der Ribben, die hy van den mensche nam, ende bracht se tot hem. Doen sprack de mensche, Dat is nu emmers een been van mijnen beenen, ende vleesch van mijnen vleesche. Men sal se nae den Man heeten, om dat se van den Man ghenomen is. Daerom sal een Man sijn Vader ende Moeder verlaeten, ende sijnen VVyue aenhanghen, ende sij tvvee sullen een vleesch sijn.

Daerom sult ghy ooc niet tvvijfelen, of den houvvelicken staedt, en+ behaeghe GODT den HEERE, Ouermidts hy den Adam heeft sijne huysvrauvve geschaepen, selue* toegebracht, ende hem tot eener

Ehevrauvve gegeuen heeft, daermede betuyghende, dat hy noch huyden's daeghs eenen jeghelicken sijn Huysvrauvve, gelijck als met sijner handt toe bringht. Om dies vvillen heeft oock de Heere IESVS Christus den seluen so hooge geeert, met sijner+ teghenvvoordicheit, geesten ende vvonderteeckenen, tot Cana in Galilaea, om daermede te betuygen, dat den houvvelicken staet behoort eerlick gehouden te vverden by allen, ende dat hy den getrauvvden sijn* hulpe ende bystandt altijt vvil bevvijsen, oock vvanneer men sulcks alderminst is vervvachtende.

2. MAER op dat ghy in desen staet Godtsalighlich leuen moeghet, so sult ghy vveten de oorsaeken, om vvelcker vville Godt den houvvelicken staet heeft ingesett.

§ Die eerste oorsaecke is, dat d'een den anderen trouvvelick+ helpe ende by stae in allen dingen die

tot den tijdelicken ende eevvighen leuen behooren.

§ Die andere, dat se haere Kinderen (die se krijghen vverden) in de vvaerachtighe* kennesse ende vreese Godes hem ter eeren ende t'haerer salicheit opbringen.

§ Die derde, Op dat een jeghelick alle+ onkuyschheit ende boose lusten* vermijdende, met een goede ende geruste conscientie moghe leuen. VVant om hoererye te vermyden, sal een jegelick sijn eyghen vvyf hebben, ende een jegelick vvyf haeren eygenen man, Also dat alle die tot haeren jaeren kommen sijn, ende de+ gaue der kuyschheit niet hebben, nae den beuele Godes verbonden ende schuldigh sijn, sick tot den houvvelicken staete, nae Christelicker ordeninge, met vveten ende vvillen haerer ouderen, ofte mombaeren ende vrienden, te begeuen, Op dat den* Tempel Godes, dat

is, ons lichaem niet verontreynight vverde. VVant so jemandt den tempel Godes schendet, dien sal Godt schenden.

3. DAERNAE sult ghy oock vveten, hoe hem d'een teghen den anderen nae Godes VVoort schuldich is te houden. § Eerstelick sult ghy, Man, vveten, dat v GODT ghesett heeft als een+ hooft des VVyfs, op dat ghy se nae uvven vermogen verstandelick leydende soudet ondervvysen, troosten, ende beschermen, ghelijck dat hooft het lichaem regiert, Iae ghelijck als CHRISTVS dat hooft, vvysheit, troost ende bystandt sijner Ghemeynten is. Bouen dien sult ghy uvve Huysvrauvve lief hebben als v eyghen lichaem, ghelijck als CHRISTVS sijn* Ghemeynte lief ghehadt heeft. Ghy sult niet+ bitter teghen haer sijn, maer by haer vvonen met verstande, ende der Vrauvve, als den*

svvackeren Vaete, haere eere gheuen, aenghesien, dat ghy mede eruen der ghenaeden des leuens sijt, op dat v Ghebedt niet verhindert vverde. Ende nae dien het Godes beuel is, dat de man in't+ svveet sijns aenschijns sijn broot eten sal, So sult ghy trauvvelick ende neerstelick in uvven Goddelicken* beroep aerbeyden, op dat ghy v huysghesin met Godt ende+ met eerbaerheidt moghet onderhouden, ende oock vvat daer beneuen hebt, om den* nootdruftigen mede te deelen.

§ Desgelijcken sult ghy, Vrauvve, vveten, hoe ghy v nae den vvoorde Godes houden sult teghen uvven Man: Ghy sult+ uvven vvettelicken Man lief hebben, eeren ende vreesen, ooc hem gehoorsaem sijn, in allen dinghen die recht ende billich sijn, als uvven Heere, Gelijckervvijs het lichaem den hoofde, ende die gemeynte Christo onderdaenigh is.

Ghy sult gheen heerschappye ghebruycken ouer uvven man, maer stille sijn. VVant Adam* is eerst gemaeckt, daernae Eua den Adam ter hulpe, Ende nae den val, heeft Godt tot Eua, ende in haer persoone tot den gantschen Vrouvvelicken gheslachte, ghesproken,+ Vvven vville sal den Man ondervvorpen sijn. Deze ordinantie Godes sult ghy niet tegenstaen, maer veel meer den ghebode Godes, ende der heylighen* Vrouvven Exempel nae volghen, vvelcke God betrauvvden, ende vvaeren haeren Mannen onderdaenigh, gelijckervvijs Sara gehoorsaem gevveest is haeren Huysvveert Abraham, hem naemende+ haeren Heere. Ghy sult oock uvven Man in allen goeden ende oprechten dingen behulpigh sijn, op uvve* Kinderen ende huyshoudinghe goede acht hebben, ende in aller+ tucht ende eerbaerheidt, sonder* vveereltlicken

pracht, vvandelen, op dat ghy anderen een goet exempel der tuchtighheit moeght geuen.

DAerom, ghy N. ende N. nae dien ghy verstaen hebt, dat Godt den houvvelicken staet ingesett heeft, ende vvat v daerin van hem beuolen is: Sijt ghy des sins ende vvillens, in den seluen heyligen staet also te leuen, ghelijck ghy hier betuyght voor die Christelicke Ghemeynte, Ende begeert dat den seluen uvven houvvelicken staet beuestiget vverde?

 

Andwoorde.

 

Iae.

 

Daernae spreeckt de Dienaer tot der Gemeynten:

 

Ick nemen v alle, die hier nu vergaedert sijt, tot getuygen, dat daer gheen vvettelicke verhinderinghe voort gekomen is.

Voorts tot den Getrauwden.

 

Ende nae dien het dan recht ende behoorlick is, dat uvve saecke gheuoordert vverde, So vville onse Heere Godt v+ voornemen, d'vvelck hy v ghegeuen heeft, beuestighen, Ende v beghinsel sij in den Naeme* des HEEREN, die Hemel ende Eerde geschaepen heeft.

 

Daernae sullen se malkanderen de handt geven, Ende die Dienaer spreckt eerstelick tot den Bruydegom:

 

N. Ghy bekendt hier voor Gode ende sijner heyligen Gemeynte, dat ghy genomen hebt ende neemt tot uvve vvettelicke Huysvrauvve N. hier teghenvvoordich, haer belouende, dat ghy se nemmermeer sult verlaeten, haer lief te hebben, ende trouvvelick te onderhouden, als een ghetrauvve ende Godtvreesende man

sijnen vvyue schuldich is? Dat ghy oock heylighlick met haer leuen vvilt, haer, trouvve ende ghelooue houdende in allen dingen, nae't vvtvvijsen des heyligen Euangelij?

 

Andwoorde.

 

Iae.

 

Daernae tot der Bruyt:

N. Ghy bekendt hier voor Gode ende sijner heyligen Gemeynte, dat ghy genomen hebt ende neemt N. tot uvven vvettelicken man, vvelcken ghy beloeft gehoorsaem te sijn, hem te dienen ende te helpen, hem nemmermeer te verlaeten, heylighlick met hem te leuen, Hem trauvve ende ghelooue in allen dingen te houden, ghelijckervvijs een vrome ende getrauvve Huysvrauvve haeren vvettelicken man schuldigh is, nae't vvtvvijsen der heyligen Euangelij?

 

Andwoorde, Iae

So spreeckt die Dienaer.

 

De Vaeder der barmhertichheit, die v doer sijne ghenaede, tot desen heylighen staete des houvvelicks beroepen heeft, verbinde v met rechter liefde ende trauvve, ende geue v sijnen segen, Amen.

 

HOORT nu vvt den Euangelio, hoe sterck den bandt des houvvelicks sij, alfo Matthaeus dat beschrijft, Cap. 19.

ENDE die Phariseen kamen tot IESVM, ende beproefden hem, seggende: Is't oock den mensche georloeft sijn vvyf te verlaeten, om allerhande oorsaecken? Hy andvvoordende seyde hen: Hebt ghy niet gelesen, Die van den beginne den mensche gemaeckt heeft, dat hy se man ende vvyf heeft ghemaeckt? Ende geseyt heeft, Hierom sal de mensche Vaeder ende Moeder verlaeten, ende sijnen VVyue aenhangen: ende

die tvvee vvaeren, sullen een vleesch vvesen. So sijn nu niet meer tvvee, maer een vleesch. Daerom, vvat Godt tesaemen geuoeght heeft, dat en verscheyde gheen mensche. Se seyden tot hem, VVaerom heeft dan Moses geboden eenen scheydbrief te geuen, ende sy te verlaeten? Hy seyde tot hen, Moses heeft om uvver herten herdtheidt vville v toegelaeten, uvve vvyuen te verlaeten, Maer van den beginne is't niet also gevveest. Ende ick segge v, dat vvie sijn vvyf verlaetet, anders dan om hoererye, ende een ander trauvvet, die doet ouerspel, Ende vvie die verlaetene trauvvet, die doet oock ouerspel.

Ghelooue desen vvoorden des HEEREN Christi, ende sijt daer af versekert ende gevvis, dat onse Heere Godt v te saemen+ gheuoeght heeft tot desen heyligen staet. Ende daerom sult ghy oock alles vvat v

daerin* tegen komt, met gedult ende dancksegginghe aennemen, als van der handt Godes. So sal v oock alles ten+ besten ende ter salighheit gedyen, Amen.

 

Daernae heet de Kerckendienaer die ghetrauwde nederknielen, ende vermaent de Ghemeynte voor sy te bidden:

 

ALmachtighe Godt, ghy die uvve* goetheit ende vvysheit in alle uvve vvercken ende ordeningen bevvijst, ende van den beghinne ghesproken hebt, dat het niet+ goet is, dat de mensche alleen sij, ende om dies vvillen hem een hulpe, die soude by hem sijn, gheschaepen hebt, ende verordineert, dat die tvvee vvaeren, een souden sijn, ende* straft ooc alle onreynicheit, VVy bidden v (aengesien dat ghy dese tvvee persoonen tot den heyligen staete des

houvvelicks beropen, ende t'saemen verbonden hebt) Datghy hen vvilt geuen uvven heyligen Geest, op dat se in vvaerachtigen ende vasten gelooue heylighlick leuen nae uvven+ Goddelicken vville, ende aller boosheit tegenstaen, VViltse ooc* segenen, gelijckervvijs ghy die geloouige Vaeders, uvve vrienden ende getrauvve dienaers Abraham, Isaac, ende Iacob gesegent hebt, Op dat se als medeerfghenaemen des Verbondts (d'vvelck ghy met den seluen vaederen opgerecht hebt) heylige Kinderen krijgen, ende die selue+ godtsalighlick opbringen moghen, ter eeren uvves heyligen Naems, tot stichtinghe uvver Gemeynten, ende verbreydinge uvves heyligen Euangelij. VVilt ons verhooren O Vader aller barmherticheit, doer Iesum Christum uvven lieuen Sone, onsen Heere, in vviens naeme vvy onse gebeden besluyten. ONSE Vader, etc.

Nu hoort de belofte Godes, wt den 128. Psalm.

 

Vers. 1. WEl dien, die den Heere vreest, ende op sijne vvegen gaet.

2. Ghy sult v gheneeren met uvver handen aerbeidt, VVel v, ghy hebt het goet.

3. V vvyf sal sijn als eenen vruchtbaeren VVynstock ontrent v huys, endeuvve Kinderen als die olyfspruyten rondsom uvve taefel.

4. Siet also sal de man gesegent vverden, die den Heere vreesen sal.

5. De Heere sal v segenen vvt Zion, dat ghy sult sien het geluck Ierusalems al v leuen lanck.

6. Ende sult sien uvve Kindskinderen, ende vrede ouer Israel.

Onse lieue Heere Godt, vervulle v met sijner genaden, ende geue v,+ dat ghy in aller Godtsalicheit lange ende heylighlick te saemen moeght leuen, Amen.


Vorige Volgende