Vande zendinghe der Lutheranen, Swinglianen, ende Mennonisten, kort, klaer ende vast bewijs, dat sy niet en is wettelijck
(1630)–D.V. Coornhert–
Auteursrechtvrij
[Folio ccclXXXix.r]
| |
Die Schrijver.
Geen cloeck Lantsknecht neemt dienst tot 'svyants quellinge,
Hy en siet voor al des Hopmans bestellinghe:
Geen vroet pleyter en volcht in zijn Proces yemants raedt,
Dan die hy kent voor den rechten Licenciaet:
En gheen wys crancke (uyt ancxte voor venynen)
Neemt Dranc in, dan van Doctors in Medecynen.
Maer ter Zielen verlies, Doodt en eeuwigh quellen,
Volcht blindeling die meeste hoop, niet om tellen,
Roovers, Lapsalvers, Venynkoockers stracx ter Hellen.
| |
Aen den goetwilligen Leser.DIe sake vande sendinghe is groot, groot is oock die dolinge in desen, so is mede 't verderf daer uyt spruytende so over groot: dat ick, hoe wel met andere groote moeyten, oock met gheen kleyne hatelijckheydt der onwijse goet-meyners overladen zijnde, nochtans niet en hebbe mogen laten, hier af te verclaren, niet alle dat ick inden Heere wel vermochte, maer alleen 'tgene my nu nodigh dochte. Ende dit volgende mijn toesegginghe gheschiet, so in een gheschriftgen vande bejaerde Doope, by my over eenighe jaren in Druck uyt gegeven, als oock in meer anderen daer na ghevolcht: Ia oock noch binnen een Iaer of twee herwaerts aen een hart drijver vande Echtscheydinge onder den Mennonisten, by al dien hy van doen af binnen twee ofte drie Maenden zijne ende zijnre Leeraren sendinghe teghen my niet en verantwoorde, sonder dat hy tot noch toe sulcx oyt met een eenigh woort bestaen heeft ghehadt. Dat nu veele quaetwilli- | |
[Folio ccclXXXix.v]
| |
ghen dese mijnen goetwilligen ende nodigen dienste int alder-archste sullen beduyden, ende hem selfs daer door bethoonen te wesen liefdeloose Luyden, can ick (God lof) soo wel betrachten als verachten. Sulcx hebbe ick te verwachten, voorneemlijck van eenighe verwaende Nemrotten, ende geweldige Iaghers in Religions saecken: die d'Apostel onghelijck zijn, over alle mans geloove heerschappen willen, ende elck na henluyde pijpe te doen danssen, sich alsoo meesterlijck onderwinden: dat sy niemanden ergens inne anders dan syluyden gevoelende, neffens henluyden en willen gedogen. Die Heere voorhoede, dat sy in desen geen macht na wille en bekommen: oft wy sullen haest weder in d'oude dwang der conscientien komen. Maer dat ghy goetwillige Lesers, die noch vry zijt van allen Seckten, oft ten minsten, nu al in eenige gemeynten zijnde, noch met een onpartijdich verlanghen speurt na die loutere waerheyt, dit mijn werck wel ten goeden nemen, ende tot uwer zielenheyl ghebruycken sult connen, can ick hopen, gelooven ende wenschen met gantscher herten. Neme ick dan in dese quade tijden der quaden menschen hatelijckheyt, tot mijnen kosten, ende versuyme dese moeyten om uwent wille, alleenlijck ter handen. Doet ghylieden oock die moeyten van dit mijn gheschrifte met een vry oordeel ende onsichtighen aendacht eens te lesen. Tot behoevinghe uwer zielen, om u selfs nuts wille. Want ick dit mijn ghevoelen niet heymelijck met ancxsten d'een of d'ander inde Ooren blase: maer 'tselve vrymoedelijck voor alle man int openbaer schrijve. Als die bereyt ben dit mijn schrijven teghen een yegelijck die't wil wederspreken, te verantwoorden openbaerlijck, oft voor seker ghetal verstandighe ende onpartijdige Menschen, in gelijcken getale aen weder zijden daer toe te verkiesen. Maer geensins voor partijdige Commissarisen, ende noch veele minder voor Rechters die selfs partyen zijn ende aenklagers: ende dit alles by geschrifte over weder zijden, om allen menschen (soo't allen menschen oock aengaet) ghetrouwelijck sonder eenich byvoechsel in Druc voorgestelt te worden. Middelertijdt sal elck bescheyden mensche (so ick hope) my recht geven daer inne: dat ick met goeder conscientien my niet en mach begeven in een vande voorschreven drie uyterlijcke Kercken: also ick niet en kan verstaen een der selver die ware sienlijcke Kercke Godes te wesen. Gedaen tot Haerlem, den 21. dach May, na 'tnieuwe schrijven, Anno 1583. By
V alderdienstschuldige D. V. C. |
|