Geschiedenis van België

Inhoudsopgave

Voorouderlyk tydvak. België voor de beheersching der Romeinen. Hoofdstuk I. Oorsprong der Belgen.

Hoofdstuk II. Staet van België voor de komst der Romeinen. Zeden en gewoonten onzer voorvaderen.

Romeinsch tydvak. De Romeinen in België. Hoofdstuk I. Verovering van België door Julius Cesar, romeinschen veldoversten. 59 tot 50 voor J.-C.

Hoofdstuk II. België onder romeinsche beheersching. Komst der Franken. Van 51 voor J.-C. tot 442 der Kristene tydrekening.

Frankisch tydvak. De Franken in België. Hoofdstuk I. België onder de frankische vorsten van den stam der Merwigings. - Bekeering onzer voorvaderen tot het kristen geloof. - België in twee gescheiden maekt deel van Oostryk en Westryk. - Vestiging van het leenregt of der feodaliteit. Van 442 tot 752.

Hoofdstuk II. België onder de frankische vorsten van den stam der Karlings. - Het Ryk van Karl-de-Groote. Van 752 tot 814.

Hoofdstuk III. Verdeeling van het frankisch keizerryk. - Het Oostelyk gedeelte van België verkrygt den naem van Lotheringeryk. Van 814 tot 862.

Leenroerig tydvak. Opkomst en vestiging der Graefschappen en der volksgemeenten. Hoofdstuk I. De graeflyke Huizen van Vlaenderen, van Henegauwen, van Leuven en van Namen. - Eerste gronden der Gemeenten. - De Noordmannen. - Wonderbare ontwikkeling der staetkundige beschaving in Vlaenderen. - Oorsprong van het bisschoppelyk Prinsdom van Luik. Van 862 tot 1007.

Hoofdstuk II. Opkomst van het hertogelyk Huis van Ardennen. - Het bezit van het hertogdom van Lotheringen veroorzaekt lange oorlogen. - Schrikkelyke hongersnood. - Oorlog tegen den keizer van Duitschland. - Richilde, gravin van Henegauwen. - Uitbreiding der volksvryheden in Vlaenderen en in Luik. Van 1007 tot 1067.

Hoofdstuk III. Vlaenderen en Henegauwen onder eenen zelfden vorst. - Oorlogen van Robrecht de Vries tegen Richilde en tegen Godfried-met-den-Bult. - De groote vredewet. - Godfried van Bouillon, hertog van Lotheringen. Van 1067 tot 1090.

Hoofdstuk IV. De eerste kruisvaert. - Jerusalem door de Kristenen veroverd. - Godfried van Bouillon, koning van Jerusalem. Van 1093 tot 1100.

Hoofdstuk V. Gevolgen der kruisvaerten. - Het hertogdom van Braband en het hertogdom van Limburg. - Poogingen van Frankryk om Vlaenderen aen zynen invloed te onderwerpen. - Welvaert en voortgang van Henegauwen onder de Baudewyns. - Eerste volksberoerte in Vlaenderen. Van 1100 tot 1191.

Hoofdstuk VI. Vernedering en verdeeling van Vlaenderen onder den franschen invloed. - Staetkundige voortgang van Braband onder de Hendriks. - Twisten tusschen de Dampierres en de d'Avesnes. - Slag van Woeringen. Van 1191 tot 1279.

Gemeenten tydvak. Worsteling der Burgery tegen den Adel. Hoofdstuk I. Gwyde van Dampierre en Robrecht van Bethune, graven van Vlaenderen. - Verfransching van het hof van Vlaenderen. - Oorlog tegen Frankryk. - De slag der gulden sporen. - Beroerten in Braband en in Luik. Van 1279 tot 1322.

Hoofdstuk II. Lodewyk van Nevers, graef van Vlaenderen. - Bloedige oproeren in Vlaenderen. - België neemt deel in den oorlog van Engeland tegen Frankryk. - Jacob Van Artevelde. - Het Huis van d'Avesne sterft uit. Henegauwen komt onder het Huis van Beijeren. Van 1322 tot 1546.

Hoofdstuk III. Lodewyk Van Male, graef van Vlaenderen. - Verovering van Braband door de Vlamingen. - Everhard 'T Serclaes. - De witte Kapruinen te Gent en te Leuven. - Philips Van Artevelde. - Het Huis van Bourgundië beërft Vlaenderen. Van 1346 tot 1381.

Bourgundisch tydvak. België onder het Huis van Bourgundië. Hoofdstuk I. Philips-de-Stoute, hertog van Bourgundië, graef van Vlaenderen. - Meer regelmatige onderschikking van den Adel. - Johanna van Braband legt de eerste gronden der belgische eenheid. - Beroerten te Luik. - Veldslag van Nicopolis. - Philips-de-Stoute sterft. Van 1384 tot 1404.

Hoofdstuk II. Jan-Zonder-Vrees, hertog van Bourgundië en graef van Vlaenderen. - Opstand der Luikenaers. - Wreedheden van bisschop Jan van Beijeren. - Algemeene poogingen tot het inkorten der volksvryheden. - Jacoba van Beijeren. - Oorlogen in Holland. - Moord van Jan-Zonder-Vrees. Van 1404 tot 1419.

Hoofdstuk III Philips-de-Goede hertog van Bourgundië en van Vlaenderen. - Vervolg der geschiedenis van Jacoba van Beijeren. - Onlusten in Braband. - Inrigting der Hooge School van Leuven. - Holland, Henegauwen, Braband en Namen vervallen onder het gebied der bourgundische hertogen. - Opstand te Brugge. - De hertog loopt er groot levensgevaer. - Luxemburg mede onder het Huis van Bourgundië. - Opstand te Gent. - Noodlottige gevolgen van denzelven. - Schrikkelyke verwoesting van Dinant. - Dood van hertog Philips-de-Goede. Van 1417 tot 1467.

Hoofdstuk IV. Karel-de-Stoute, hertog van Bourgundië, van Braband en van Luxemburg, graef van Vlaenderen, van Henegauwen, van Namen en van Holland. - De Gentenaren ontvangen hem op eene hoonende wyze. - Zyne gramschap. - Verwoesting van Luik. - Poogingen om van de bourgundische staten een koningryk te maken. - Ongelukkige oorlog tegen de Zwitsers. - Dood van hertog Karel-de-Stoute. Van 1467 tot 1477.

Hoofdstuk V. Maria van Bourgundië volgt haren vader in het bestuer van alle zyne Staten op. - Valschheid des konings van Frankryk. - Maria trouwt met Maximiliaen van Oostenryk. - Veldslag van Guinegate. - Ongelukkige dood van Maria van Bourgundië. - Het Huis van Bourgundië sterft uit. Van 1477 tot 1482.

Oostenryksch tydvak. België onder vorsten van het Huis van Oostenryk. Hoofdstuk I. De minderjarige Philips volgt zyne moeder Maria in alle hare Staten op. - Ryksvoogdy van Maximiliaen. - Willem Van der Marcke, door Frankryk ondersteund, verwoest het luiksche grondgebied, doodt den bisschop en wordt onthalsd. - Oorlogen der Vlamingen tegen Maximiliaen. - Groote oploop te Brugge. - Maximiliaen door de burgers gedurende dry maenden in hechtenis gehouden. - Maximiliaen tot keizer van Duitschland gekozen, verlaet België. Van 1482 tot 1494.

Hoofdstuk II. De jonge Philips, bygenaemd de Schoone, neemt het bestuer in handen. - Liefde der Nederlanders tot hem. - Hy trouwt met eene spaensche vorstin. - Geboorte van den beruchten Keizer-Karel V. - Philips te Brussel als koning van Spanje gekroond, gaet zyn nieuw Ryk bezoeken en sterft te Burgos. - Maximiliaen neemt de voogdy over den jongen Karel aen. - Margareta van Oostenryk landvoogdesse der Nederlanden. - Slag by Guinegat. Van 1494 tot 1515.

Hoofdstuk III. Karel V als hertog ingehuldigd. - Frans I, koning van Frankryk. - Het bisdom van Luik verbindt zich naeuwer met de overige Nederlanden. - Karel V tot keizer gekozen. - Toestand van Europa. - Poogingen van Keizer-Karel om de Hervorming te dempen. - Zyne onophoudende en zegeryke oorlogen tegen de hervormde vorsten, tegen Frankryk, tegen de Turken en tegen de afrikaensche zeeroovers. - Wreede straf door hem tegen de wederspannige stad Gent uitgesproken. - Zyn zoon Philips bezoekt de Nederlanden. - Afstand van Keizer-Karel. - Zyne dood. Van 1515 tot 1555.

Spaensch tydvak. België onder de koningen van Spanje. Hoofdstuk I. Aenvang van het Ryk van Philips II. - De graef van Egmont in den slag van St-Quintyn en in het gevecht van Grevelinghe. - Philips II maekt zich bereid om België te verlaten. - Zyne maetregelen om het Bestuer der Nederlanden op vaste gronden te vestigen. - Zyn vertrek naer Spanje. Van 1555 tot 1559.

Hoofdstuk II. Redenen van misnoegen en van verwarring in de Nederlanden. - Afkomst en inborst der voornaemste staetsmannen van dit tydstip. - Haet der edellieden tegen den kardinael van Granvelle. - Het Eedverbond. - Verspreiding der Hervorming. - Vertrek van Granvelle. - Oorsprong der Genzen. - Beeldstormery in de Nederlanden. - De Geuzen nemen de wapens op en komen in het veld. Van 1559 tot 1567.

Hoofdstuk III. Komst van den hertog van Alva in de Nederlanden. - Zyne inborst en onverbiddelyke strengheid. - De raed-van-beroerten of Bloedraed. - Gevangneming en onthalsing der graven van Egmont en van Hoorn. - Vertrek der Landvoogdes Margareta. - De honderste, twintigste en tiende penning. - Wederstand der nederlandsche Staten. - De Watergeuzen. - Wreede oorlog van wederzyde. - Vertrek van Alva. - Zyne dood. Van 1567 tot 1575.

Hoofdstuk IV. Lodewyk van Requesens Landvoogd. - De koning slaet tot de zachtzinnigheid over. - Muitery der spaensche benden. - Requesens sterft te Brussel. - De leden van den Staetsraed bestieren het Land; maer worden door eenen volksoploop afgezet. - De algemeene Staten, onder den invloed van Oranje, matigen zich het oppergezag aen. - De Spanjaerden buiten de wet gesteld. - Zy plunderen de stad Antwerpen. - Pacificatie van Gent. - Don Juan van Oostenryk Landvoogd. - Het Eeuwig Edikt. - De aertshertog Mathias tot Landvoogd door de Staten aenveerd. - Oorlog van don Juan tegen het Statenleger. - De waelsche gewesten scheiden zich van de Staten af. - Don Juan sterft te Namen Van 1574 tot 1578.

Hoofdstuk V. Alexander Farnesius, hertog van Parma, Landvoogd der Nederlanden. - Voordeelen door hem tegen de Staten behaeld. - De waelsche gewesten vereenigen zich met Parma. - Verovering en verwoesting van Maestricht. - De hertog van Alençon als heerschend vorst naer de Nederlanden geroepen. - Zyn aenslag op Antwerpen mislukt. - Willem van Oranje te Delft vermoord. - Maurits van Nassau volgt hem op. - Beleg en verovering van Antwerpen door Parma. - Dood van den hertog van Parma en 's konings ondankbaerheid jegens hem. Van 1579 tot 1592.

Hoofdstuk VI. Opvolgende Landvoogden der Nederlanden: de graef Ernst van Mansfelt, de aertshertog Ernst van Oostenryk, de graef van Fuentes en de kardinael aertshertog Aelbrecht van Oostenryk. - Krygsverrigtingen van den laetsten; by verovert Hulst en krygt de nederlaeg te Turnhout. - De koning verklaert de Nederlanden onafhangelyk van Spanje en schenkt deze Gewesten als bruidschat aen zyne dochter Isabella. - Dood van Philips II, koning van Spanje. - Staet van België hy het einde dezer eeuw. Van 1393 tot 1598.

Hoofdstuk VII. België, als onafhangelyk Ryk, onder Aelbrecht en Isabella. - Veldslag van Nieupoort. - Merkweerdig beleg van Oostende. - Wapenstilsland van twaelf jaren. - Aelbrecht en Isabella verdienen de liefde der Belgen door hunne bezorgdheid voor 's Lands welzyn. - Bloei der schilderkunst. - Rubens. - De aertshertog Aelbrecht sterft. - De belgische gewesten keeren weder onder Spanje. - De oorlog wordt hernomen. - Dood van Isabella. - Ferdinand, kardinael aertsbisschop van Toledo, Landvoogd. - Het verbond tusschen Holland en Frankryk om ons Land in te nemen en te verdeelen wordt verydeld - Dood van Ferdinand. - De aertshertog Leopold van Oostenryk, Landvoogd. - Vrede van Munster. Van 1599 tot 1048.

Hoofdstuk VIII. Oorlog tegen Frankryk onder den aertshertog Leopold. - Don Juan van Oostenryk Landvoogd. - Vrede der Pyreneën. - Poogingen van Lodewyk XIV om ons Land aen Frankryk te hechten. - Vrede van Aken. - De Franschen in Holland. - Vrede van Ryswyck. - Philippus van Anjou koning van Spanje. - De Franschen leggen bezetting in de belgische steden - Oorlog over de erfenis van den spaenschen troon. - Maximiliaen van Beijeren Landvoogd. - De Franschen in vele gelegenheden verslagen door de Bondgenoten, ouder beleid van den hertog van Malborough en van den prins Eugenius. - Verdrag van Utrecht. - Traktaet der barreelen en deszelfs hoonende schikkingen. Van 1648 tot 1715.

Keizerlyk tydvak. België onder de duitsche keizers. Hoofdstuk I. De prins Eugenius Landvoogd. - De markgraef van Prié, zyn stadhouder in België. - Beroerte te Brussel. - Dood van Agneessens. - De oostendsche handelmaetschappy; hare opkomst en vernietiging. - De keizer sterft en wordt opgevolgd door zyne dochter Maria Theresia. - Hertog Karel van Lorreinen, Landvoogd - Poogingen der keizerinne en des Landvoogds tot het welzyn van België. - Liefde onzer voorvaderen tot hunne goede vorsten. - Dood der keizerinne. Van 1716 tot 1780.

Hoofdstuk II. Josef II beklimt den keizerlyken troon. - Hy wil alle oude instellingen en regten vernietigen. - Wederstand der belgische Staten. - Van der Noot en Vonck. - Brabandsche omwenteling. - Het leger der belgische patriotten, aengeleid door Van der Meersch, verstaet de Oostenrykers te Turnhout. - Keizer Josef II sterft. - Zyn opvolger, Leopold II, zendt den maerschalk Bender tegen de Patriotten. - De Oostenrykers nemen zonder wederstand bezit van de belgische Gewesten. - De Franschen dringen in ons Land; schandelyke gewekkladen en plunderingen door hen gepleegd. - De keizer Frans II staet de belgische Gewesten af aen de fransche Republiek, door het verdrag van Campo-Formio. Van 1781 tot 1797.

Hedendaegsch tydvak. Korte aenteekening der gebeurdtenissen onzes tyds. Hoofdstuk I. België ouder de fransche republiek. - Napoleon. - België met Holland tot een koningryk vereenigd. - Slag van Waterloo. - Willem I koning der Nederlanden. - Omwenteling van 1830. - Leopold, prins van Saksen-Coburg, tot koning der Belgen verkoren en te Brussel ingehuldigd. Van 1797 tot 1831.