Van het kleine koude front

[p. 236]

Rooie honden klieven

De Vara en de Avro hebben het incident voor gesloten verklaard. Dat is voor mij een goed ogenblik om te verklaren dat incidenten niet gesloten kunnen worden. Men kan zijn gedragingen betreuren - dat was hier kennelijk niet in grote mate het geval - en zijn spijt effektief trachten te maken - daarvan was hier nog minder sprake - maar dingen die men doet blijven bestaan en betekenis hebben. Je kunt je spijt betuigen en dat wordt al of niet aanvaard: ziedaar twee nieuwe feiten die blijven staan en betekenis hebben.

Wat de feiten in deze kwestie betreft: de tv-medewerker van de Avro, Siebe van der Zee, had op een openbare plaats ten overstaan van anderen uitgeroepen: ‘Je zou ze klieven, die rooie honden!’ altans woorden van gelijke strekking en finesse. De journalist Willy Levie had deze kontrarevolutionaire strijdkreet in zijn blad openbaar gemaakt.

De vervloeking uit de mond van de heer Siebe heeft een bizonder sprekende betekenis. Zij is een teken aan alle wanden. Twee nevenverschijnselen van de vervloeking zijn opmerkelijk. In de eerste plaats de bekwame afleiding achteraf van de hoofdzaak naar de bijzaak. ‘Was dat nu wel fijn van de heer Willy om de ongetwijfeld niet verstandige uitspraak van de heer Siebe in de krant te zetten? Ook al viel deze in een openbare gelegenheid en ook al persisteerde de dappere spreker bij zijn slogan door te zeggen dat iedereen het horen mocht?’ De door een machtige pressuregroup aangestelde beroepsneutralisatoren die deze smoes over de grappige rubrieken van de veelgelezen dagbladen verdeelden, hebben hun werk goed gedaan en het issue vervalst: de affaire Siebe werd de affaire Willy.

Het spijt mij, maar ik breng je weer van Willy naar Siebe

[p. 237]

terug. Hééft Willy ondelikaat gehandeld? Dat heeft hij niet. Stel je je voordat iemand in de trein of in een kroeg pocherig beweert dat de joden, voorzover nog niet doodgeslagen, dood geslagen moeten worden - dit is na de oorlog een paar keren gebeurd - is het dan óók ondelikaat ons dit bekend te maken? ‘Dat heeft er niets mee te maken!’ roepen de neutralisatoren. Maar het heeft er alles mee te maken. ‘De joden zijn doodgeslagen dus dit is een kwestie van piëteit!’ Maar de rooie honden zijn óók doodgeslagen. De eerste foto's van de overwinningsvreugde van de nazi's waren kiekjes van kaalgeschoren socialistiese wethouders en andere rooie honden in mestkarren temidden der feestvierende kleine (en grote) zelfstandigen. Zij werden naar in allerijl ingerichte koncentratiekampen gevoerd om daar gekliefd te worden door geonduleerde padvinders uit de middenstand, die hun mental training hadden genoten van de humoristiese kursivisten in de gele pers van toen en daar. Zij worden nòg doodgeslagen, de rooie honden, in Spanje en Portugal en binnen afzienbare tijd zullen zij waarschijnlijk op grote schaal gekliefd worden in Frankrijk. Binnen zes weken na de dood van de Gaulle, schat ik. Het in fascisme uitgebarsten konservatisme had, heeft en zal hebben, in de eerste plaats bloeddorst aan rooie honden. Dat later joden, algerijnen of negers aan het menu worden toegevoegd hangt af van de strategie van de pressuregroup, die weer luistert naar de bepaalde kondities in de bepaalde sektor van de eeuwigdurende kontra-revolutie.

Het tweede nevenverschijnsel is daarom al niet bevreemdend meer. Het is dat van de ingezondenstukkenschrijvers in de gele pers van hier en nu, wier bijval neerkomt op: ‘Het Avro-televisiehoofd heeft eindelijk eens gezegd wat tienduizenden van ons al jarenlang denken, maar nooit hebben durven zeggen.’ Zij hebben gelijk; alleen zijn zij te bescheiden want zij tellen waarschijnlijk een paar honderdduizend

[p. 238]

zielen. Nou ja, zielen... laten wij zeggen manschappen. Dat is dan ongeveer net zoveel als er in 1940-1945 bereid waren laarzen aan te trekken teneinde vriend Krupp en zijn konsorten van aeg, Bayer, Buna, Metzenauer, IGFarben, enz. behulpzaam te zijn bij het klieven van rooie honden.