| |
| |
| |
De vvysheyt spreeckt.
Tot uyt-legginge van de Titel-plate van het jegenvvoordige derde deel.
DE VVijsheyt op een tijt in haren throon geseten,
Geneyght om aen het volck yet goets te laten vveten,
Sagh met een vvacker oogh, uyt haer verheven stoel,
Sagh door het gansche lant een bijster groot gevvoel:
Sagh maeghden over-hoop, sagh oud' en jonge lieden,
Onseker vvat te doen, en vvatter sal geschieden:
Sagh vvat een vrijster vvacht, en vvat een vrijer jaeght,
En vvat een jonge vveeuvv in haren boesem draeght.
Sagh hoe meest al de jeught sigh veerdigh pooght te maken
Om met een snellen greep een schoon juvveel te raken,
Gevvis een schoon juvveel, en (naer men heden raemt)
Dat, eer oyt Hollant vvas, een trou-ringh is genaemt.
Maer in dit deftigh vverck vernamse losse streken,
Soo datse tot de schaer aldus begon te spreken:
VVat grijpt dit jachtigh volck soo graegh na desen ringh?
Gevvis het vvare best dat hy vvat langer hingh.
VVant voor een die hem selfs niet haest en vvil bedrouven
Ist noodigh dit kleynoot na rechten eysch te prouven,
En dat op desen steen dien ghy voor handen siet,
En die mijn trouvve sorgh aen alle menschen biet.
| |
| |
Dit gout (al isset schoon en lustigh aen te schouvven)
En past niet alle mans, en past niet alle vrouvven;
Doch vvien het passen magh, ten past hem efter niet
Die maer op geyle vreught en noyt eens hooger siet.
Hoe vveynigh is het volck dat tot my komt genaken,
Aleer het aen den ringh sigh vast bestaet te maken!
VVie doet hier dat hy sou? vvie pleeghter goeden raet?
Ach! naeu van duysent een die na den regel gaet.
Een yder snelt om strijt, en loopt met rasse schreden,
Begeerte stiert het vverck, en niet de vvijse Reden,
De dvvael-geest van de jeught verruckt haer ydel hert,
Soo dat het van de vvaen alleen beseten vvert.
VVat is de jonckheyt dvvaes, die tot soo groote saken
Geen beter onder-vverck en is gevvoon te maken!
Ey, vvat ick bidden magh, en gaet hier niet te ras;
Dit stuck is heden noch gelijck het eertijts vvas.
Het gout dat van Peru of elders vvort gesonden,
Of in den gulden stroom van Tagus vvort gevonden
Is al gevveldigh svvaer; maer 't gout van desen ringh
Dat is een vvonder stuck, een vreemt en selsaem dingh,
Dat vveeght noch aldermeest. Al vvie het meynt te dragen
En moetet nimmermeer met losse sinnen vvagen.
Ey vveeght het schoon metael, en prouftet niet-te-min;
Voorvvaer u gansch verderf of vvelvaert steeckter in,
Al naer het vvort gevat. Ick bidde, jonge lieden,
Laet u in dit geval niet van den lust gebieden,
Maer hout u gulle jeught gedurigh in den toom.
VVant die en is maer schijn, en niet als enckel droom,
En niet als maer een vlam uyt lichte stof geresen,
Die maer een korten tijt vertoont een ander vvesen.
Ey siet eens hoeter gaet. vvat yemant haest beviel
Quelt hem vvel naderhant tot in syn diepste ziel.
| |
| |
Maer 't is (mijns oordeels) best hier breeder af te spreken,
En seggen overluyt aen yemant syn gebreken.
VVant die een lieven vrient vvil geven nutten raet
Moet toonen vvatter schort, en hoe de sake staet.
Voor-eerst ghy jonge spruyt, die met gestreckte leden
Koomt uyt een Franse school na desen ringh getreden,
En snelt niet tot het vverck met soo een lossen gangh;
My dunckt, u moeders huyck die is u noch te langh.
En ghy, ô soete vvulp, vvat loopje na de banden?
V baert (na dat ick sie) is korter als u tanden,
Ghy haest al vvat te seer, en koomt al vvat te vrough;
Eet noch een vvijle pap, en dan ist tijts genough.
Maer ghy, bedaeghde vrient, die nu behoort te vveten
Dat van u beste stael al veel is af-gesleten,
Ey lieve blijft gerust, en vought u na den tijt;
Daer heeft noyt grijsen baert na rechten eysch gevrijt.
Voor al ghy beste-moer, die hier oock tracht te komen,
Ghy lieft een jongelingh; na dat ick heb vernomen;
Ké, Besje, staeckt het vverck, u past geen dertel spel,
Of past u noch een man, u past geen jongh gesel.
Maer ginder koomt een hoop die met verminckte leden
Schijnt na den ringh te gaen, en al met rassche schreden.
O trout niet, onguer volck; 't is schade voor 't gemeen,
En, soo het vvesen magh, hout u gebreck alleen.
Ghy vorder, vlugge maeght, die hoogh bestaet te recken,
Om dit vermaert juvveel met krachten af te trecken,
En gaet soo niet te vverck; 't en vought de maeghden niet.
VVacht, tot een geestigh quant aen u syn gunste biet.
En schoon oock dat gebeurt, en vvilt niet happigh grijpen,
'T is quaet hier al te licht de vingers toe te nijpen.
VVant die na desen ringh met open handen tast
VVort veel met leet gevvaer dat hem dit niet en past.
| |
| |
Maer hier verschijnter een die vvenscht den ringh te krijgen,
Om datter helle glans van hem komt neder sijgen:
My dunckt hy soeckt een vvijf niet om de vvare deught,
Maer om haer schoone vervv, of om haer frissche jeught.
Oock dat is slecht bedrijf. Eylaes! de schoonste rosen
Die leggen menighmael op eenen nacht bevrosen,
Of vvorden soo verslenst door eenen sonne-schijn
Dat sy stracx sonder glans en geensins toonbaer zijn.
Het roosje van de jeught, het bloemtje van de jaren
En is het steuntsel niet om vvel te mogen paren;
Dus, sooje niet en vvilt u quellen met berou,
Kiest vaster onder-vverck tot soo een svvaer gebou.
Noch sie ick hier een mensch sigh in den ringh verblijden,
Om dat hy effen is, en ront aen alle zijden:
Het is een Ian-treet-socht, hy soeckt niet als gemack,
Als offer niet als vreught in dese ronte stack.
O vrient ghy zijt verdoolt. ey laet u niet bedriegen,
Sy missen veel gemacx die jonge kinders vviegen,
Men singht hier menighmael, al is men niet te bly,
En daer en vvas noyt trou van alle kommer vry.
Ghy moet om vreught alleen voor u noyt vvijf begeeren,
VVant in het echte bed daer zijn oock harde veeren,
Die tijck is niet alleen met sachten dons gevult,
Sy dient al menighmael beslapen met gedult.
VVel aen dan, groene jeught, en ghy oock rijpe lieden,
Die aen het trou-juvveel den vinger meynt te bieden,
VVilt ghy niet zijn besocht van druck en ongeval,
Onthout dit eenigh vvoort dat ick hier stellen sal.
Koomt met een reyn gemoet voor-eerst tot my genaken,
Eer ghy aen desen ringh u vast bestaet te maken;
VVant die het gout ontfanght, en niet te voren prouft,
Schoon dat hy vreughde socht, hy vint dat hem bedrouft.
|
|