Cvm gavdentibvs gavdendvm.
XLII.
NIhil magis inhumanum est, quàm ex malo alterius boni aliquid sibi augurari, & nunquam, nisi ex luctu alieno, gaudium sentire. Nihil magis aequum quàm alterius gaudio affici; nihil justius, quàm hominem gaudere si benè agi cum homine videat: nihil magis humanum, quàm iniquis hominum casibus homines ingemiscere. Vtque sinistrarum partium ictus redundãt in dexteram, ita nos civium nostrorum, commodis & incommodis oportet affici. Congratulandum est, inquit Libavius, amicis, cum praeclarè cum ipsis agitur; contrà condolescendum est, si dolore afficiantur: nam quibus infortunia civium voluptati sunt, non intelligunt fortunae casus omnibus communes esse.
O miseros! quorum dolor est, ali-
O miseros! inquam, quibus
Risus abest, nisi quem visi movêre
DAer en is niet min menschelijck, als, uyt eens anders quaet, yet goets te verhoopen, en uyt eens anders droefheydt, blyschap te scheppen. Daer en is niet heuscher, als verblijdt te zyn in eens anders blyschap, niet beleefder, als dat een mensche sick verheughe, wanneer het een ander mensche wel gaet: niet menschelijcker, als het suchten vanden mensche, als het een ander mensche tegenloopt. Want ghelijck een slach inde slincker syde ontfanghen, oock de rechter syde des lichaems ontset, Soo behooren wy beweecht te zyn, met den voorspoet off teghen-spoet van ons even mensche. En dat soo verre (ghelijck Bernard. seydt super Cant.) dat wy ons meer behooren te verblyden, als onsen naesten een groot, dan als ons selfs een cleyn voordeel aencomt. Het welck naedemael betracht moet werden, hoe verre een redelijck ghemoet van haet en nijt moet afwijcken, can yder een, uyt t'gunt voorschreven is, lichtelijcken af nemen.
Ach! hoe ellendich is den man,
Die nimmer vrolijck wesen can,
Dan als een ander is beducht,
Off in benautheyt leyt en sucht,
Ach! hoe ellendich is den mensch,
Die als een ander crycht zijn wensch,
Van spijt, zijns herten-bloet verteert.
O Heer! dees plaeg' doch van ons weert.
Bernard. in Cant. Serm. 49.
GAudendum in bono alieno magno, magis quam in proprio parvo. Id cum agendum sit, quam procul a livore debeat recedere aequus animus, facile quivis colliget.