Mag 't een ietsje meer zijn

Een blindganger

Lopend in een oude, kruidig naar het riool ruikende straat nabij het Centraal Station, sloeg ik een hoek om en kwam in een zeer smalle sleuf, waar huis aan huis het oudste beroep van de wereld werd uitgeoefend. De meisjes zaten achter de ramen in opzienbarende houdingen, waarvan blijkbaar werfkracht uitging. Maar om drempelvrees te overwinnen, stond er ook zo hier en daar een aan de deur en zei: ‘Dag schat.’

Tegen beter weten in voelde ik mij begeerd.

Terwijl ik verder liep, door succes omgloord maar met de blik van een meisje dat moeilijk te krijgen is, naderde van de andere kant een statige man. Hij was achter in de zestig en droeg een opmerkelijk lange overjas, die hem deed gelijken op een militair wiens distinctieven wegens landverraad zijn afgerukt. Zijn uitgeteerd hoofd wiebelde op de dunne steel van zijn lange hals. Hij had de waterig blauwe ogen van een vrouw die naïever kijkt dan ze is en iets moerassigs verbergt, dat bepaalde liefhebbers aantrekt. Toen ik vlak bij hem was, bleef hij stilstaan en vroeg, erg verlegen opeens, iets aan een dikke, moederlijke verschijning, die hoogst aanspreekbaar tegen haar deurpost leunde. Ze kreeg een wrevelige uitdrukking op haar goedhartig gezicht en antwoordde, met een nors handgebaar: ‘Nee, dát doe ik niet meer.’

[p. 371]

De man schrok, als door een wesp gestoken. Om zijn dunne lippen kwam een bitter trekje. Hij draaide zich haastig om en wandelde weer in de richting waaruit hij was gekomen.

Ik liep nu naast hem.

Hij had een vreemd profiel met de platte neus die sommige boksers aan het eind van een harde carrière vertonen. Zijn lippen bewogen, omdat hij in zich zelf sprak, een gewoonte van eenzame mensen al maak ik me er ook wel eens aan schuldig. Hij leek me geen man die bij thuiskomst een warm onthaal zou vinden. Hoogstens iemand die men duldt in een café.

Aan het eind van het straatje ging hij rechts af. Bij de etalage van een winkeltje dat deed in nutteloze oude voorwerpen stopte hij en keek. Veel bijzonders viel er niet te zien. Een blote, star kijkende kinderpop die een arm miste. Een gedeukte koektrommel, met de beeltenis van de verjaarde mensenredder Dorus Rijkers, die hunkerde naar een schipbreuk. Wat vergeten boeken. En een blikken mannetje, dat iets aan het zagen was. Er hing een briefje: ‘Ik ben een haring eten.’

Geen neringzieke middenstander. Meer een springerige geest, met een afkeer van vaste diensturen. Ik keek van opzij naar de man. Hij mompelde nog steeds en begon gelijk te krijgen.

‘Nee, dát doe ik niet meer,’ had de vrouw gezegd.

Wat wilde hij dan? Een ongewone variant, die hij nu eenmaal in zich droeg als een erotische blindganger? Ik kon het hem moeilijk vragen, want mijn vak kent het begrip inspraak niet.

Maar de klaarblijkelijke onbereikbaarheid van zijn verlangen maakte hem geheimzinnig en voegde een noodlottige dimensie aan zijn eenvoudigste handelingen toe. Toen hij was uitgekeken liep hij verder met de mobiele tred van een toerist. Ik volgde hem als een rechercheur.

Een eindje verder kleefden we geruime tijd aan de etalage van een boetiekje dat handelde in wijdlopige bruidsjaponnen, soms met een bijbehorende, platte hoed, die er zó frêle uitzag, dat uitstel van de plechtigheid bij winderig weer een verstandig besluit leek. De ogen van de man werden mijmerend toen hij er naar keek, maar het trekje om zijn mond was niet vrij van de wreedheid die mensen vroeger te hoop deed lopen bij openbare executies.

Node scheurde hij zich van de uitstalling los, stak de straat over en ging onverhoeds een kleine kapsalon binnen, een bekende truc van heroïnehandelaars die willen nagaan of ze worden gevolgd. Toch liep ik met hem mee. Het deed hem niets. De kapsalon bleek een eenmansbedrijfje te zijn, zodat ik de Panorama nam, toen hij zich in de stoel nestelde. Met het witte laken om was hij opeens gekostumeerd voor mijn vampierfilm. Maar dan

[p. 372]

wel in een bijrol.

‘Alleen bijknippen, zeker?’ veronderstelde de kapper.

‘Ja, bijknippen.’

Hij had een dorre, ontgoochelde stem en hij keek naar zijn spiegelbeeld met een grondeloze minachting.

‘Zonnig,’ vond de kapper.

‘Ja, zonnig,’ zei de man mat.