Mag 't een ietsje meer zijn

Muizen

Het kleine, Amsterdamse café waar ik, moegedrenteld in de stad, binnenstapte, was gekopieerd van een ‘Ach vader niet meer’ - affiche. In de grauwe, halfdonkere ruimte zaten maar twee mannen met paarse koppen aan de tapkast roerloos jonge klare in te nemen, want er is niets stillers dan dit soort Nederlands vertier.

‘Goeiemiddag,’ zei ik.

Maar er kwam niets terug. Ik denk dat de mannen, al jaren geleden, de ijdelheid aller cultuurhandelingen leerden inzien. Mijn aanvankelijke indruk dat ik met twee sombere makkers te doen had, die zich hier tegen het zonnetje verschansten, bleek onjuist. Zij waren zwijgzame solisten, toevallig aangespoeld op deze zelfde rots. Zowat een kwartier lang was het karakteristiek gereutel van de kruik, die op last van een subtiel vingergebaar vaak zijn plicht deed, het enige geluid dat de stilte bezeerde. Maar opeens kwam er tekst bij deze moedeloze stomme film.

Het begon met een mimische aanloop. Toen de kastelein even weg was, drukte de rug van de linker man plotseling grote gemoedsbeweging uit. Hij stiet de ander aan en sprak, met een van diep komende stem, die schor klonk van ontroering: ‘Zeg meneer...’

‘Ja?’

De tweede had net zo'n aangebrande bas.

‘Kijk daar eens...’ riep de eerste, nog steeds geëmotioneerd. En hij wees met een trillende vinger naar een plank achter het buffet. Daar liepen, tussen de flessen, drie witte muizen, netjes in een rij, of ze ergens tegen demonstreerden.

‘Ziet u dat ook?’ vroeg de man onzeker.

‘Ja,’ zei de ander. ‘Dat zijn muizen. Drie muizen. Witte.’

[p. 328]

Zijn verklaring bracht een zekere opluchting, maar voegde de affaire toch nog niet definitief bij de stukken. Want na enige ogenblikken draaide de eerste man zich half om en riep tegen mij: ‘Zeg meneer, ziet u ze ook?’

‘Ja. Drie witte muizen,’ antwoordde ik.

Mijn getuigenis gaf volstrekte zekerheid. Op reclamerende toon zei de man tegen de terugkerende kastelein: ‘D'r lopen muizen op je buffet.’

De baas keek er niet eens voor om.

‘Kees!’ riep hij met stemverheffing. Nu kwam een jongen van een jaar of tien uit het achterhuis.

‘Die krengen zijn weer los,’ zei de kastelein. ‘Hou ze toch in die fles.’

‘Ik moet ze toch voeren,’ antwoordde het jongetje. Hij ving het drietal met de handigheid van iemand die dit al vaker had gedaan. Toen hij ze gepakt had, zei de eerste man: ‘Geef me nog een jonkie van je.’

En tegen de jongen: ‘En wil jij een flesje prik?’

‘Graag meneer.’

Geheel bekomen nu van zijn voorbarig gebleken schrik, zei hij ontspannen: ‘Dat vind ik nou leuk, hè, als zo'n kind aardigheid heeft in beesten.’