Mag 't een ietsje meer zijn

Duidelijkheid

De televisie was sinds het uitbreken van de zoveelste kabinetscrisis voor mij een bron van het grootste genot.

Telkens weer zag je immers fel achter het nieuws aan zittende reporters de microfoon voorhouden aan politici, die zich vakbekwaam beijverden op duidelijke vragen te antwoorden met mistige, woordenrijke volzinnen, die niets inhielden en alles afhielden.

Waarom ik zo werd geboeid door deze taal-acrobatiek van in het nauw gedreven mannen die eigenlijk niets wilden zeggen, maar toch geluid moesten maken kan ik u misschien het best illustreren door het onderwerp te veranderen. Laat ons aannemen dat het niet gaat om zoiets belangrijks als een nieuwe regering, doch om de simpele vraag: ‘Wat voor vlees denkt u morgen bij het diner te zullen eten?’ Op uw beeldbuis ziet u een

[p. 267]

auto stoppen. Er komt een belangrijk doch vermoeid kijkende heer uit, die onmiddellijk wordt omringd door fotografen en reporters. Een van hen houdt hem de microfoon voor en zegt: ‘Mogen wij u eens even vragen. In sommige kringen wordt het waarschijnlijk geacht dat u morgen biefstuk zult eten, maar er gaan ook hardnekkige geruchten die tenderen in de richting van een varkenshaasje en de kans op biefstuk definitief uitgesloten achten. Kunt u ons zeggen wat daarover uw mening is?’

Een politicus antwoordt dan: ‘Ik kan mij zeer wel indenken dat u deze vraag stelt. Ik zou haast zeggen - ik ben verheugd dat de vraag gesteld wordt, omdat ons volk, meen ik, in deze zaak het recht heeft op de grootst mogelijke duidelijkheid. Alleen is het op dit ogenblik uiteraard voor mij vrij moeilijk, zo niet ondoenlijk, om met “ja” of “nee” te antwoorden, omdat het overleg, juist over deze kant van de kwestie nog gaande is en zal moeten worden afgewacht welke soort vlees de meeste kans maakt om straks metterdaad op tafel te komen.’

‘Maar acht u persoonlijk biefstuk het meest waarschijnlijk?’

‘Dat zou ik in dit stadium nog niet willen zeggen...’

‘Zou uw voorkeur uitgaan naar biefstuk?’

‘Och, voorkeur is in zaken als deze van slechts betrekkelijke betekenis. Nogmaals, wij zijn aan het aftasten en er zal intern nog wel veel en diepgaand overleg moeten worden gepleegd eer wij weten of en in hoeverre het inderdaad biefstuk gaat worden.’

‘Met gebakken aardappelen?’

‘Och, dat is natuurlijk een randprobleem. Kom je over de hond dan kom je over de staart, zou ik willen zeggen. Valt de keuze op biefstuk - wat ik niet voorspellen kan - dan zouden gebakken aardappelen natuurlijk nogal voor de hand liggen, maar...’

‘U spreekt veel over biefstuk. Mogen we daaruit afleiden dat u het varkenshaasje eigenlijk niet meer rekent tot de haalbare mogelijkheden?’

‘O, nee nee nee. Dat moet u mij bepaaldelijk niet in de mond leggen. Ik ben helemaal niet afkerig van het varkenshaasje. Op dit punt wil ik niet worden misverstaan. Maar nogmaals, niet mijn eigen smaak prevaleert in deze kwestie. En we mogen ook niet vergeten dat er nog meer vleessoorten zijn dan de twee die u hebt genoemd, nietwaar?’

‘Denkt u in de richting van een karbonade?’

‘Waarom niet? Een behoorlijke karbonade kan heel voedzaam zijn. Alle aspecten worden nauwlettend bekeken en als het voor het evenwicht van de gehele maaltijd nuttig zou zijn tot de karbonade te besluiten, moet die mogelijkheid natuurlijk in het totaal van de overwegingen worden betrokken. Ik zou...’

[p. 268]

‘En de blinde vink?’

‘Voor mij ook niet een a priori ondenkbare suggestie. De blinde vink is op zich zelf heel smakelijk. Maar ik geloof dat het wel erg prematuur zou zijn er nu reeds met enige stelligheid over te spreken. Al ben ik verheugd dat u ook deze vraag hebt gesteld, want ik herhaal - ons volk heeft in deze recht op de grootst mogelijke duidelijkheid.’