Ik lieg de waarheid. De beste Kronkels

[p. 67]

Kleine romance

Uit de bioscoop was het meisje nadenkend naar de stalling gelopen en had haar fiets gehaald. Voor ze opstapte probeerde ze de lamp, maar die gaf geen licht.

‘Is-ie kapot?’ vroeg een stem.

Ze zag een wat paffe jongeman van een jaar of dertig staan, die zijn buik inhield en haar door zijn bril smekend aankeek.

‘Ik geloof het wel,’ zei ze. ‘Ik heb 't telkens, 't Is een kreng.’

‘Zal ik eens proberen?’

Ze keek toe hoe hij, in het licht van de straatlantaarn, aan de gang ging en vond hem lelijk, maar wél een heer. Geen bakkersknecht of autogeenlasser op z'n zondags, maar meer iemand voor schrijfwerk, dacht ze. Dat wás zo, want ze had te doen met de heer J. de Vries, die op de afdeling comptabiliteit nu al twee jaar f 248,67 per maand verdiende, van welke bescheiden wedde hij in een pension met veel sperziebonen woonde en dankzij een grote oppassendheid nog regelmatig iets terzijde wist te leggen. Die avond om negen uur vijftien had hij echter zijn boek dichtgeslagen en zijn spaarpot opengemaakt. Hij nam er twaalf gulden vijftig uit en keek niet wat er overbleef. Want het kon hem nu eens niets schelen. Hij had genoeg van de kamer, van het boek, van de bij de prijs inbegrepen theemet-een-kartonnetje en van de radiodistributie die, élke avond maar weer, in het hoekje bij het bed stond te fabuleren als een ongevaarlijke krankzinnige.

‘Ik ga de stad in,’ zei hij halfluid en keek als een veldheer in de spiegel. Toen was hij de straat op gelopen.

‘Lukt het?’ vroeg het meisje.

Ze wist niet dat de heer De Vries eerst een lange, zwarte juffrouw had gevolgd, tot ze het huis binnenging waar ze met haar man en vier kinderen woonde, en dat hij vervolgens in een café nét zo smekend vriendelijk had gekeken naar een meisje, wier verloofde even naar het toilet was. Van de bioscoop af had hij daarna achter háár aan gelopen en gedacht: leuk bekje. Het was een term van Vaalders, die op kantoor naast hem zat en 's maandagsmorgens altijd het relaas van zijn amoureuze wapenfeiten met dit soort karakteristieken doorspekte.

[p. 68]

‘Kijk, hij dóét het weer,’ sprak de heer De Vries.

‘O, dank u wel, meneer,’ zei ze.

Ze liepen samen een eindje op, de fiets hobbelig tussen hen in.

‘Mag ik u misschien een kopje thee offreren?’ vroeg hij. (‘Noem het thee. Zeg nooit likeur. Dan schrik je ze af,’ zei Vaalders altijd.)

Toen ze binnen zaten in het licht van het café, viel ze hem een beetje tegen. Ze had zo'n rare neus. Maar fris was ze wel en dat rode hoedje stond aardig.

‘Ik zal 't maar effe afdoen,’ zei ze.

Ze had het indertijd gekocht om op Doris Day te lijken. Bijna alle meisjes van de fabriek deden zoiets en de pakafdeling, waar zij de hele dag chocolaatjes in doosjes legde, was helemáál bioscoopgek. Haar vriendin wilde met een filmster trouwen of met een rijke Amerikaan en had eens, toen een partij snoep voor de klm moest worden verpakt, in verscheidene doosjes een briefje gestopt met de zin: ‘Do you like a nice girl?’ En dan haar naam. Maar er was nooit een antwoord gekomen.

‘D'r gaat zeker een dominee voorbij,’ zei het meisje.

‘Hoe bedoelt u?’ vroeg hij.

‘Omdat we zo niks zitten te zeggen,’ antwoordde ze.

‘Och,’ zei de heer De Vries met een fijn lachje, ‘de mens heeft de keuze tussen liegen en zwijgen. Zolang hij dus niets zegt, bestaat de kans dat hij de waarheid kent.’

Hij had het eens ergens gelezen.

‘Dat zal wel,’ zei ze. ‘Ik moet eigenlijk eens naar huis. Het is morgen weer vroeg dag.’

Buiten zochten ze vergeefs naar de fiets. Toen ze op alle denkbare plaatsen hadden gekeken, stond wel vast dat hij gestolen was.

‘Wat ellendig nou...’ zei de heer De Vries onthutst.

Toen hij haar aankeek zag hij een paar grote tranen.

‘Ik kan niet buiten me fiets,’ huilde ze. ‘Dan kan ik niet naar me werk.’

Ze praatten er lang en ernstig over. Ja, ze zou naar de politie gaan. Soms kreeg je 'm wel eens terug. Als het een bekende van de recherche was geweest. Ja ja. De heer De Vries knikte meelevend, maar hij voelde dat hij maar wat stond te kletsen. Ze zou die fiets nooit terugkrijgen. Ze was 'm voorgoed kwijt, alleen omdat ze met hem

[p. 69]

een kopje thee had gedronken. Bij de tramhalte, waar hij haar heen bracht, zei hij opeens: ‘U moet maar een tweedehands kopen. Hier - ik wil ook iets bijdragen.’ En hij gaf haar het tientje. Eerst wou ze niet, maar toen de tram aankwam zwichtte ze toch.

‘Nog wel bedankt dan maar,’ zei ze, op het achterbalkon.

Terwijl de tram wegreed, bedacht hij dat hij niet eens wist hoe ze heette. Langzaam naar huis lopend, langs cafés waarin mannen vlot met vrouwen zaten te praten, kreeg hij telkens meer de pest in. Op zijn kamer kleedde hij zich snel uit, doofde het licht en sloot de ogen. Morgen was het weer vroeg dag.