Verzameld werk. Deel 3

[p. 419]

VI

Er ging een maand voorbij, een maand zonder gebeurtenissen, zoals er reeds zovele waren voorbijgegaan. De Verstratsjes waren weer een paar keer gekomen en hij was ook bij hen geweest en langzaam naderde de lente, met haar hoge, fijne luchten en haar doezelig ontwaken. De lijster schalde reeds in de nog naakte bomenkruinen en 't blondgezwollen beekje kabbelde en zong zijn eigen vooisje, gelijk het ieder voorjaar deed.

Alles scheen precies hetzelfde gebleven als alle andere jaren en toch... toch was er iets veranderd, niet in de natuur, maar in het gemoed en in de handel en wandel van Raymond.

Vroeger, als hij uit ging paardrijden, vermeed hij stelselmatig, als iets hinderlijks en vervelends, het dorp. Sinds een tijd nu, trachtte hij het steeds derwijze aan te leggen, dat hij - en dan liefst nog wel bij 't gaan en 't keren - door het dorp passeren moest.

De Verstratsjes hadden gauw genoeg gesnapt welke bedoeling hij daarmee had, doch zeiden niets: zij grinnikten.

Hun kleine stoet van drieën moest telkens het huis van meneer Dufour voorbij en het geklepper van de hoeven over de straatstenen lokte de meisjes naar de ramen. De ruiters keken even op en groetten. De meisjes knikten en groetten glimlachend terug. Dat was alles. Maar van beide kanten maakte 't diepe indruk.

't Was jammer voor Raymond, dat Max nu getrouwd en weg was. Zo had hij eigenlijk geen reden noch aanleiding meer om bij meneer Dufour aan huis te komen. Hij kon het desnoods wel doen, maar op den duur, als het ettelijke malen herhaald werd, zou het toch te sterk opvallen. Trouwens, wat zou hij er wel gaan doen? Hoe zou hij zijn bezoeken rechtvaardigen? De familie zou al spoedig argwaan krijgen en dat

[p. 420]

wenste hij in geen geval, want zelf wist hij nog bijlange niet wat hij precies wilde. Hij had enkel het verlangen en, tot een zekere graad, de behoefte, daar langs te rijden, te groeten en te zien. En wat hij zag, zo vlug en vluchtig weg, was wel van aard om hem niet geheel onverschillig te laten, maar integendeel om hem daar weer te lokken.

Soms stonden zij alle drie voor 't raam te kijken; andere malen waren er slechts twee; en dikwijls was er maar een. Stond er enkel één, dan kon hij er vast op rekenen: het was Adrienne. Hij zag haar vriendelijk glimlachen met een vurige kleur over haar wangen en met ogen die straalden van emotie. Dat was genoeg voor hem, dat vulde, met een verleidelijk gevoel van zacht geluk, zijn ganse verdere dag. Meer scheen hij niet te verlangen. Hij wist ook niet of hij wel meer verlangde. Hij had soms het gevoel of hij zo wel heel lang zou kunnen blijven leven, met niets anders voor zijn voldoening en geluk dan die vluchtige groet en die glimlach van achter de ramen. Hij had er soms een angst voor dat het meer zou worden en dat er dan een strijd in hem zou komen, die zijn geluk bederven zou. Hij genoot zelfzuchtig van wat de Verstratsjes, met hun toespelingen, in hem opgetoverd hadden.

't Was ook maar beter dat hij nooit eens naar de uitdrukking op het gezicht van de beide andere zusters keek, want hij zou wel verbaasd en misschien verschrikt zijn geweest. En nog beter was het, dat hij de gesprekken niet hoorde, die meestal op zijn vluchtige verschijning volgden.

In den beginne ging dat alles heel goed. Die lustige cavalcade onder hun ramen was telkens een opwekkende afwisseling in de dodende saaiheid van hun alledaagse leven. Maar toen Edmée en vooral toen Glara al spoedig gewaarwerd voor wie deze hyppische vertoningen bestemd waren, toen gingen de lippen hangen en de ogen keken nijdig. Zij zeiden wel niets tegen Adrienne, maar zij begonnen meer en meer af te geven op Raymond en op zijn ganse levenswijze. Adrienne hoorde dat aan met gloeiende wangen zonder er iets op te antwoorden, maar zij leed er soms scherp onder en vond haar zusters onaardig en onbillijk in hun oordeel over hem. Zij begreep daarenboven zeer goed dat ze dit alleen deden uit een gevoel van jaloezie en dat stemde haar nog droeviger. Tot scènes

[p. 421]

kwam het nog niet, doch de vroegere band van innigheid tussen Adrienne en haar zusters was verbroken.

't Werd als een stille conspiratie om Adrienne heen. Clara en Edmée, die anders nooit zo bijzonder intiem met elkaar hadden omgegaan, schenen nu voor elkander geen geheimen meer te hebben en hadden 't daarentegen meestal druk met geheimzinnige gesprekken, waar Adrienne stelselmatig buiten gehouden werd. Kwam Adrienne op zulke ogenblikken in de kamer, dan zwegen zij plots en opvallend, of begonnen over onverschillige dingen te spreken.

Een vrij onverwacht bezoek van Max en zijn vrouw deed die stille hostiliteit nog duidelijker uitkomen. Max had een bezorgd gezicht, alsof hij innerlijk over iets tobde; en, nadat hij Adrienne tamelijk koel gegroet en enige banale woorden met haar gewisseld had, wist hij het zo aan te leggen, dat hij met Clara en Edmée een toertje rond de tuin ging maken, terwijl zijn vrouw bij Adrienne in de huiskamer bleef.

Daar, helemaal achter in de tuin, waar niemand hen zien of horen kon, luchtten de beide zusters hartstochtelijk wat hun op het hart lag.

- 't Wordt erg, zei Clara. - Om de twee of drie dagen, nu eens met de Verstratsjes, dan weer alleen, komt hij hier onder onze vensters paraderen. De buren hebben 't natuurlijk al lang gemerkt en lachen erom; het schijnt zelfs, dat het reeds aan 't oor van meneer de pastoor is gekomen.

- Hoe weet ge dat? vroeg Max bruusk.

- Wel,... ik heb het menen te merken aan de manier waarop hij Adrienne verleden week in de kerk aankeek, antwoordde Clara, door zijn spontane uitvorsing lichtelijk van streek gebracht.

Max bestreek met de linkerhand zijn baard, die hij aldus naar voren in een punt deed uitstaan. Zijn wenkbrauwen stonden gefronst; zijn ogen hadden een koele, strakke uitdrukking. Hij poogde aan zijn aangezicht iets energieks te geven. Even scheen hij diep en zwaar na te denken en sprak toen, orakelig.

- Als het hem ernst is, is er niets of weinig tegen in te brengen. Maar alles hangt natuurlijk van de Tantes af.

- Hoo!... Die zullen er geweldig tegen zijn! kreet Clara.

[p. 422]

- Waarom? hoe weet ge dat! vroeg hij plotseling weer bruusk, inquisitorisch.

- Wel... om zijn slecht gedrag!... om zijn slecht gezelschap! Dat hebt ge toch ook wel gehoord toen we verleden week bij de Tantes waren, meende Clara.

Opnieuw streek Mas zijn baard plechtig in een punt naar voren. Even dacht hij aan 't verleden en aan de grapjes die hij destijds samen met Raymond had uitgehaald. Zijn blik werd koel en ver. Dat was voorbij, alsof het nooit bestaan had. Alleen de toekomst had nog voor hem betekenis; en die toekomst zag hij in 't verschiet, liefst in een niet al te ver verschiet, vol trots en bekoring. Sinds hij rijk getrouwd was, sinds hij iets van de grote, wijde wereld had gezien en geproefd, sinds hij als een ernstig lid van de samenleving was gevestigd en weldra zou vader worden, hadden zich voor hem horizonnen van nieuwe ambitie geopend. Hij was van plan om in het politiek strijdperk te treden: hij wilde provinciaal raadslid en wellicht volksvertegenwoordiger worden. Hij had reeds een paar artikelen over Godsdienst en Vaderlandsliefde in een lokaal blaadje gepubliceerd en eerlang zou hij als redenaar in een politieke vergadering optreden. Hij gloeide van ambitie en, om zijn doel te bereiken, had hij gezag en steun nodig en mochten hem geen hindernissen worden in de weg gelegd. Een hindernis zou zijn, een ongewenst huwelijk van een van zijn familieleden; een steun daarentegen, een verbintenis die door de Tantes, met het prestige van hun aanzienlijk fortuin, zou worden goedgekeurd.

Tegen Raymond persoonlijk had hij niets; integendeel, ook die bezat fortuin, macht en prestige en kon hem nuttig zijn; maar de Tantes... de Tantes - die beheersten heel de toestand, zonder hen was niets gedaan. Een huwelijk tegen de zin van de Tantes, met het erin besloten dreigement van latere onterving, was eenvoudig ondenkbaar.

- We moeten wachten en zien hoe de dingen zullen lopen, besloot hij eindelijk.

- Maar die opvallende hofmakerij... de opspraak van de mensen! bromde Clara ontevreden.

- Wachten... wachten... herhaalde hij bedaard, met de bebewuste verantwoordelijkheid van een die zichzelf tot fami-

[p. 423]

liehoofd heeft aangesteld.

- Ik ben van plan papa erover te spreken, zei Clara.

- Doe dat vooral niet! riep hij haast dreigend. - Papa is veel te opvliegend, hij zou de zaak bederven! Beloof mij dat ge dat niet doen zult!

Zeer tegen haar zin beloofde Clara voorlopig het niet te zullen doen.

Zij keerden terug naar huis om niet door een al te lang wegblijven Adriennes argwaan te wekken.