| |
Eyghen. Zelf. Anders.
DIe de krabben heeft ghevanghen, / Steects' oock in zijn eygen wangen. |
Die dit biertjen heeft ghebrouwen, / Moet het drincken en verdouwen. |
Die de pap zoo heeft ghebrockt, / Dat hyz' oock zoo inne-slockt. |
Selfs ghedaen, is wel ghedaen, / Anders can het niet vvel gaen. |
Die wat wilt hebben wel ghedaen, / Moet daer aen zelfs de handen slaen. |
Gheen beter mist men oyt en vond, / Als 's heeren voeten op zijn grond. |
Is u dat ampt ghevallen toe, / Verçiert het, en weest nimmers moe. |
Ghy noemt my trots, maer niet zeer heus, / En grijpt u zelven by de neus. |
| |
| |
Ghy let op anders puystjens nauw, / En zijt van schurft en zeeren rauw. |
Al hebb' ick lief, en eer' mijn vriend, / Mijn eyghen voordeel best my dient. |
Gheen meerder vriend, noch beter maet, / Als eyghen zelfs, in alle staet. |
. . . . Gheen mensch men vint, / Die niet zijn zelven meest bemint. |
Wy zien eens anders minste vleck, / En niet ons eyghen groot ghebreck. |
Wat datmen doet, en zelfs ghebiet, / Verwijtmen aen de bueren niet. |
De zack van onze eyghen zonden, / Die is op onze ruggh, ghebonden: |
Maer wat een ander zeght of doet, / Voor op de borst ons hanghen moet. |
Mijn hemde gaet my naer, dat's wel, / Maer noch veel naerder gaet mijn vel. |
Het hemd' gaet naerder als de rock, / De hand is meer oock als de stock. |
Elck op zijn wijs, Is 't oud devijs. |
Elck voor hem zelfs, en God voor al, / Dat is gheweest, en noch zijn zal. |
Zelf doen, zelf heeft, En vaster kleeft. |
't Gheluck gheeft niemant eyghen oyt, / Het maeckt nu rijck, en dan beroyt, |
Een koeckoeck roept zijn eyghen naem. |
Men snyt de riemen uyt het peerd, / Daer me' het peerd werd af-ghesmeert. |
Een lijster kact haer eyghen dood. |
| |
| |
De smit wel in de boeyen raeckt, / Die hy voor ander' hadd' ghemaeckt. |
Gheen vrouvv zoect yemant in den oven, / Of is ghevveest daer in gheschoven. |
Wy zien zeer licht een anders quaed, / En wat haer niet zeer wel en staet; |
Maer 't quaed dat in ons groeyt en schiet, / En zien wy in het minste niet. |
En vvijct niet uyt de groote vvegh, / Die elck een gaet, vvat datmen zegh'. |
Gheen vriendschap yemant over-dringht, / Gheboden dienst ghemeen'lick stinckt. |
Gheen beter vriend, als zelfs de man, / Die best zijn zaeck verrichten can. |
De kraeye meent, van al dat leeft, / Dat zy de schoonste jonghen heeft. |
Elck een naer eyghen voordeel rect, / En 't vvater naer zijn meulen trect. |
Staet op uw herssens niet te sterck: / Gheen heyl is buyten Godes kerck. |
Men moet niet onder-nemen licht, / Als dat by ons can zijn verricht. |
Gheen zaeck u zelven onder-windt, / Dan daer ghy u bequaem toe vindt. |
Hy vverpt die steenen in mijn hof: / Ick zie: ick moeter hebben of. |
Die minst van al een dingh verstaen, / Die neemet des te stouter aen. |
De schoen niet grooter zijn en magh, / Als is de voet, of 't gheeft belagh. |
| |
| |
Elck een, wie dat het zy van al, / Zijn eyghen packjen draghen zal. |
Dat spreeck-vvoord is zoo oud, als waer, / Een yder vveeght zijn packjen svvaer. |
Die pijl, die hy in 't wild zoo schiet, / En komt uyt zijne koker niet. |
Wie weet-er vvel, hoe qualijck past, / En hoe dat weeght een anders last. |
Die 't zelve quaed heeft veel ghedaen, / Kan best de hulpe wijzen aen. |
En houdt my vry niet voor een bock, / Het hemd gaet naerder als de rock. |
Hoe bot een kock oock is gheacht, / Hy houdt zijn zelf oock in ghedacht. |
Hy hadd' een diepe kuyl ghemaect, / Maer hy is zelf daer in gheraect. |
Hoe kan dat baeren eenigh goed? / Verbieden, datmen zelve doet. |
Meet u met uw eyghen voet; / Anders maet' en is niet goed. |
De boeyen van de smit ghemaeckt, / Zijn aen zijn eyghen been gheraeckt. |
Yder moet zijn beenen strecken, / Al naer dat hy heeft te decken. |
d'Arme man verliest zijn vlerck, / Gaet hy naer de rijck' te werck. |
Woont steeds by huys, en zijt ghewis, / Hoe cort en cleen uvv huys-raed is. |
Die wilt nae-doen, wat hy ziet, / Die gheraeckt zeer licht tot niet. |
| |
| |
Vriend, vvat ick u raden can, / Meet u met uw eyghen span. |
De schild-pad wel en vast beklijft, / Zoo langh zy in haer schelpen blijft. |
Indien ghy mond hebt en ghevoelen, / Laet niet uvv pap een ander coelen. |
Eyghen voordeel is de pest, / Van het alghemeyne best. |
Als ghy cont door een beke gaen, / Laet brugghen aen een zyde staen. |
Een ander man? ey, blijfter van, / Zelfs is goed kruyd; zelfs is de man. |
De meesters oogh maect 't peerd heel vet, / De vrouvves oogh, de camer net. |
Gheen bood' en isser oyt zoo goed, / Ghelijck de man, die 't zelve doet. |
Wat ghy alleen cont zelve doen, / Wilt daer toe niet een ander moe'n, |
Hof-meesters werden nauw ont-beert, / Maer d'alderbest is zelfs de weerd. |
En laet uw hooft by niemant houvven; / Noch met eens anders naghels krouvven. |
Eyghen wichte, eyghen el; / Eyghen vier dat koockt zeer wel. |
Gheen man het huys meer gade slaet, / Als die het eyghen zelfs aen-gaet. |
Het is een aerd-mol metter daed, / Die op eens anders oogh aen-gaet. |
Hy is een vande grootste dvvazen, / Die mond heeft, en zijn pap laet blazen. |
| |
| |
Gheen boo' zoo goed, noch zoo ghewis, / Ghelijck de meester zelve is. |
V eyghen vvijngaerd zelve snoeyt, / Een anders hand daer toe niet moeyt |
De meesters oogh maect vet het peerd, / De vrouwes oogh een goeden heert. |
Het geen is in u eyghen macht, / Dat van uw vrienden niet en vvacht. |
Wanneer de land-man niet en buckt, / Zijn acker-werck niet wel en luckt. |
Die de Koe heeft, of begheert, / Moetze grijpen by de steert. |
Daer selfs de man niet op wilt passen, / Daer wert zijn hooft niet wel ghewassen. |
Het gheen g hy door u zelf cont doen, / Wilt daer u vrienden niet toe moe'n. |
Hy is een mol, en niet en ziet, / Diens zien door anders oogh gheschiet. |
Die zich een schaep maect, is een dwaes: / Want zulck en is maer wolven-aes. |
Een die zijn zelven maeckt een swijn, / Moet in de dreck of modder zijn. |
Een anders oor gheen zeer ons doet: / Men snijt daer in, als in een hoet. |
Een die zijn zelven maeckt een schaep, / De wolf die gaet op hem te kaep. |
't Is goet en zoet voor goe' ghezellen, / Vyt anders beurze gheld te tellen. |
Een die zijn zelven maeckt een lam, / De wolf die eet hem op den dam. |
| |
| |
't Is goed om doen, en met verblijden, / Vyt anders beurze gheld te snijden. |
Eyghen spooren, anders peerd, / Daer med' spoeyd-men, met een veerd. |
Houd dit voor een zeer goede les: / Een anders ham, maer eyghen mes. |
Ghehuyrde peerden, met haer ylen, / Die maken wonder korte mijlen. |
't Is goed, zoo langh 't is vry ghelagh, / Te nooden gasten alle dagh. |
Tot anders zeer, waer toe mijn zalf? / De koe en leckt gheen anders kalf. |
't Is goed, een anders vier te stoken, / En in een anders heyrt te koken. |
't Is goed in anders vat te planssen: / En op een anders vloer te danssen. |
't Is goed, en van een zoet vermaken, / Van anders turf, goed vier te maken. |
Niemant isser oyt zoo goed, / Die van anders wonde bloedt. |
't Is goed, en zonder huys-beroer, / Te danssen op een anders vloer. |
Niemant isser oyt zoo teer, / Dat hy hinckt van anders zeer. |
't Is goed, te houden feest of mael, / In yemants anders huys, of zael. |
't Is goed, om niet in 't quaed te herden, / Door anders schade; wijs te werden. |
Die de koe, of oss' aen-gaet. / Aen de steert de handen slaet. |
| |
| |
Avontuert ghy maer uw laecken / En ick avontuyr' mijn scheer, |
Zeyd de man, die 't kleed zou maken, / En hy sneder in zeer veer. |
Van anders leer bree riemen snijt: / Van anders brood, goe' beten bijt. |
Een breede riem van anders leer, / Een vet ghesmeer van anders smeer. |
Een steeck ghegheven in mijn vlees, / Doet aen een ander weynigh wees. |
't Is in een anders huyd te snijden, / Als in een vild-hoed, zonder mijden. |
'T is nut en goed te leeren snijden, / Aen stof of vvaer' van ander lij'den. |
De hane voor zijn zelven schraeft; / Elck mensch oock voor zijn zelven draeft. |
Elck wilt met scherp en nauw ghezoeck, / De boter hebben op zijn koeck. |
Het gaet zoo toe, op d'aerdsche dal; / Elck voor hem zelf, en God voor al. |
Schaf eerst uw eyghen feylen af, / Eer dat ghy comt tot anders straf. |
De tas van achter op den aers, / Wilt niemant zien, of immers schaers. |
Zijn eyghen zelf is elck bevolen. / Elck een trect 't water tot zijn molen. |
Die van een ander' veel wilt zegghen, / Moet zijn zelf eerst over-legghen. |
De zack, die ons van achter hanght, / Wert niet ghezien, noch voor ghelanght. |
| |
| |
Wie helpt zijn buer-man in zijn kruys? / Wie brenghter water tot zijn huys? |
Wanneer in even zulcken stand, / Zijn eyghen huys of schuer verbrant. |
Elck een let maer op zijn profijt, / Niet ziende, vvat zijn naesten lijdt. |
In 't hof van eenigh prins of vorst, / Elck drinct daer voor zijn eyghen dorst. |
Van anders zaeck men steect de braeck; / Elck let maer op zijn eyghen zaeck. |
In 's konincks hof, of aen zijn dis, / Elck een daer voor zijn zelven is. |
't Bezit is niet, Als met gheniet. |
Yder krekel, die daer springht, / Voor zijn eyghen zelven zinght. |
Elck een magh roeyen vroegh en laet, / Maer 't is al tot zijn eyghen baet. |
Een yder vischt, naer zijn behaghen, / En zoect zijn broer den vangh t'ont-jagen. |
Hy is een zot, die zich vergheet, / En aen een ander gheeft zijn beet. |
Een anders brood is droefheyds brood, / Al gaeft 't uw vader in de nood. |
Noyt en claeghter eenigh man, / Of een ander lacht-er van. |
Elck voor zijn zelf, God voor ons al, / Zoo speeltmen hier, en over al. |
Die houdt, die houdt, 't Bezit is goud. |
Van anders doen niet vremd en dinckt, / Elc weet, waer dat de schoen hem wrijngt. |
| |
| |
't Is-yder alder-best bekent, / Wat dat in hem is, of ontrent. |
Een bultjen anders bult wel ziet, / Zijn eyghen bult en ziet hy niet. |
Vw eyghen feylen eerst af-schaft, / Eer dat ghy yemant anders straft. |
Die veel een ander wilt op-tijghen, / Bezie zijn zelf, en hy zal swijghen. |
Zulck een een ander zomtijds laect, / Die dan zijn zelven schuldigh maect. |
Treckt eerst u zelven by de neus, / Dat is al verr' de beste keus. |
Zijn eyghen feylen zietmen niet, / Ghelijck-men wel zijn buer-mans ziet. |
Die anders feylen ziet zeer nauw, / En op zijn zelven let zeer flauw, |
Is voor een ander wijs en vroet, / En mal zijn eyghen zelven broedt. |
Het is een dvvaes, die daer vergheet, / Zijn zelfs ghebreck, en anders vveet. |
Men ziet zeer licht eens anders fout, / Daerm' eyghen feylen niet en schouwt. |
Men moet 't serpent, met anders hand, / Wt d'haeghe trecken met verstand. |
Gheen mensch van zulck een zober staet, / Die met gheen vleyer by zich gaet. |
De pagie van onvvetenheyd, / Is zelfs lof en vermetenheyd. |
|
|