[Mr. Samuel Wiselius Iperusz.]
Wiselius Iperusz. (Mr. Samuel), geb. te Amsterdam 4 Febr. 1769, werd 29 Mei 1787 stud. te Leiden om in de rechten te promoveeren; daarna bezocht hij de hoogeschool te Göttingen en andere plaatsen van Duitschland. Na zijne prom. te Leiden vestigde hij zich in 1790 als adv. te Amst., doch spoedig kwam hij in den handel, die hem evenwel tijd genoeg overliet om zijne studiën in natuur- en staatsrecht en in geschiedenis voort te zetten. Hij nam een ijverig deel aan de omwenteling van 1795 en was lid van het te Amsterdam gevestigde Comité Révolutionnaire; later kreeg hij zitting in het Comité voor den O.-I. handel. Na 1804 bleef hij buiten betrekking, doch bij het herstel onzer onafhankelijkheid aanvaardde hij het directeurschap van politie te Amst., was daarin tot 1840 werkzaam; hij overl. 15 Mei 1845.
Hij was oudheidkundige, geschiedkenner, dichter en taal- en rechtskundige en schreef: Brief en dichtmatig iets aan J.F. Helmers bij de uitgave van het eerste deel zijner gedichten, 1810; Walwais en Adelheid, tnstuk., 1812; Berijmde vertaling van het XIV hoofdstuk van den propheet Jesaia, 1813; De roem in twee zangen, 1814; Geschriften over de O.I.C. en derzelver bestuur, 1814; Polydorus, trsp., 1814; Berijmde vertaling van den lierzang van Habakuk, zijnde het 3e hoofdstuk, 1814; De slag van Algiers, Dichtstuk, 1816; Adel en Mathilda, trsp., 2e dr. 1817; Mengelen Tooneelpoëzy; 5 dln., 1818-'21; De Sadduceën van Mr. I. da Costa, getoetst aan zedelijkheid, geschiedenis en bijbel, 1824; Nog een blik op de Sadduceën van Mr. I. da Costa, 1825; Welmeenende toespraak aan jeugdige dichters, 1826; Over de tooneelspeelkunst en het regelmatig en beschaafd schouwtooneel, (evenals al het voorg. uitgeg. te Amst. 1826); Geschieden rechtskundig onderzoek rakende het afschaffen van krijgsvolk bij de Staten van Holland in 1650, uitgegeven naar een gevonden handschrift, Bruss. 1828; De Staatkundige verlichting der Nederlanden, in een wijsgeerig historisch tafereel geschetst, 2e dr., Bruss. 1828: de 1e druk uitgegeven in Mnemosyne; het stuk is geschreven in 1793; De dood van Karel, kroonprins van Spanje, trsp., 2e dr., Bruss. 1828, (De eerste druk gelijk met: Aernoudt van Egmond, hertog van Gelder, trsp., uitgegeven is van 1820); Proeven over de verschillende regeeringsvormen in derzelver betrekking tot het maatschappelijk geluk, Leid. 1831; Nieuwe Dichtbundel, Amst. 1833. Naamloos gaf hij eene bewerking naar het Fr.: De rechtv. en menschlievende regter, tnsp., Amst. 1801. Voorts vertalingen en bijdragen in Mnemosyne, Vaderl. Letteroefeningen, enz.
Auteursrecht onbekend