Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde

[Gerrit Paape]

Paape (Gerrit), den 4 Febr. 1752 te Delft in den werkmansstand geb. en daarvoor opgebracht, begon als kind met ongewone vlijt te lezen en toonde als 22-jarig schildersknecht in eene plateelbakkerij zijn onoverwinnelijken schrijflust, die hem in kennis bracht met zijne in vlg. art. vermelde vrouw. Eerst was hij een stille en dweperige dichter, doch bij het opkomen der staatk. partijen, werd hij een held onder de partriotten, vluchtte in 1787 uit Amsterdam, bleef tot aan de omwenteling in Frankrijk, en werd met Vrijdag en Speeleveld (z.a.) ‘gerequireerd’ om de bevrijders der Bataven, onder wie Daendels, van dienst te zijn; zoo kwam hij berooid in Den Bosch aan, red. daar de Vaderl. Courant en begaf zich allengs verder op op het staatk. tooneel, werd zelfs in 1796 lid van den Hove van justitie in Friesland, totdat hij in Oct. van het vlg. jaar met nog vier evenzeer ongestudeerde Raaden van Justitie gedemitteerd werd. Zijn laatste ons bekend geschrift verscheen in Aug. 1798; hij moet niet lang daarna overl. zijn, zonder dat tijd en plaats van zijn afsterven bekend zijn. De hieronder vermelde studie is wel het volledigste, dat over Paape gezegd is; de reeds uitvoerige lijst zijner boeken werd nog aangevuld in De Navorscher 1886, blz. 256.

Tot zijne nog gelezene of geraadpleegde werken behooren: Gesch. der gewapende Burgercorpsen in Ned., Delft 1787; Reize door de Oostenr. Ned. door een voornaam Holl. vlugtelìng in 1787, uitgeg. in 1789; De Holl. wijsgeer in Braband. Iets meer dan een roman, Dordr. 1790; Mijn tegenw. Vaderland of wysgeerige gesch. van Vrankrijk, 3 dln., Dordr. 1792; Mijne vrolijke wijsbegeerte in mijne ballingschap, Dordr. 1792; De Holl. wysgeer in Vrankrijk. Veel meer dan een roman, Dordr. zonder jaar; Vrolijke karakterschetsen en satirique Leevensbeschr. van de belangrijkste personaadjes, die hun rol op het tegenw. staatstooneel speelen of gespeeld hebben, 's-Hage 1798; De onverbloemde Gesch. van het Bataafsche patriotismus, Delft 1798. In: Ambachten en Bedrijven, Amst. bij Fokke, gaf hij De Plateelbakkker.

(Dr. A.J. Kronenberg, Een en ander over G. Paape.)