[IJsbrand van Hamelsveld]
Hamelsveld (IJsbrand van), geb. te Utr. 7 Febr. 1743, promov. er in de godgel. en werd pred. te Durgerdam; vandaar vertrok hij naar Grootebroek, toen naar Goes. Slechts twee jaar was hij in laatstgen. plaats werkzaam, toen eenige geschillen hem zijn predikambt deden neerleggen en hij naar Utrecht vertrok. In 1784 werd hij daar als hoogl. in de godgeleerdheid beroepen; drie jaar later bij de komst der Pruisen werd hij om zijne patriotsche gevoelens ontzet: hij verliet Utrecht en vestigde zich te Durgerdam, later te Leiden, waar hij, reeds theol. dr., zich 31 Maart 1789 weder als student liet inschrijven, om de voorrechten der Hoogeschool te verwerven en zich van de bescherming door hare previlegiën te verzekeren. Bij de omwenteling van 1795 bood men hem ald. het hoogleeraarsambt in de theologie aan, doch het blijkt niet, dat hij dit aanbod heeft aangenomen. Kort daarna werd hij lid der Nat. Vergadering; tot Aug. 1797 bekleedde hij het voorzitterschap; bij de tegenomwenteling werd hij met veel medeleden een poos gevangen gezet. Uit zijn gevangenis ontslagen, woonde hij te Amst. bij zijn zoon, te wiens huize hij overleed, 19 Mei 1812.
Zonder te spreken van zijne theol. werken en van zijne talrijke vertalingen, waarvan sommige door hem met aanteek. voorzien zijn, vermelden wij de volgende oorspronk. werken: De Bijbel verdedigd, 8 dln., Amst, 1783, 2e dr. ald. 1797; De voortreffelijkheid. nuttigheid en noodzakelijkheid van de geschiedenissen des O.T. betoogd in een redevoering over 1 Cor. X: 11, Utrecht 1783; Aardrijksk. des Bijbels, 6 dln., Amst. 1790-'96; Het Oude en Nieuwe Testament en de Apocryfe Boeken met aanm., 16 dln., Amst. 1791, 2e dr., ald. 10 dln., 1810; De welmeenende raadgever, 5 dln., Amst. 1791; De zedelijke toestand der Nederl. natie op het eind der XVIIIe eeuw, Amst 1791, 2e dr.; Brief behelzende eenige bijzonderheden wegens B. Meulman, Amst. 1791; De Vraagal, 6 dln., Leid. en Amst. 1791-'96; Nodig bericht aan het publiek nopens de handelingen van P. van Hemert omtrent hem, Amst. 1793; Bijbelgeschiedenis, 2 dln., Amst. 1797, 2e dr., 2 dln., ald. 1810; Algem. kerkelijke Geschied. der Christenen, vervolgd door A. Ypey, 26 dln., Haarl 1799-1817; De gesch. van Abraham voor kinderen, Amst. 1804; De gesch. van Jakob voor kinderen, Amst. 1805; De bijbel uit het Hebr. en het Gr., Amst. 1805; Rom. geschiedenissen, van M. Stuart verkort, 4 dln., met pl., Amst. 1806; Gesch. der Joden sedert de verwoesting van stad en tempel tot den tegenwoordigen tijd, Amst. 1807. Voorts vele leerredenen en theol. verhand., brochures, bijdragen in de Ned. Letterverlustiging, in de Akademie der Geleerden, Ned. Bibliotheek, Nieuwe Ned. Bibliotheek enz.
Auteursrecht onbekend