Vaderlandartikelen 1935

Merijntje geprolongeerd.

A.M. de Jong, Merijntje Gijzens Jonge Jaren. De Grote Zomer. (Em. Querido's Uitg. Mij., A'dam 1935.)

Arthur Conan Doyle kon wel geen weerstand bieden aan de verlangens van zijn lezers om Sherlock Holmes weer uit de dooden te laten opstaan; hoe zou dan A.M. de Jong zich hebben kunnen verzetten tegen den wil der duizenden om Merijntje (die hij bovendien niet eens had laten overlijden) te prolongeeren? Merijntje is inmiddels puber geworden, en hij is (zeer actueel gezien) werkeloos te Rotterdam. Flierefluiter loopt hem weer tegen het lijf, de goede Flierefluiter uit een der vorige deelen van den cyclus; maar de Brabantsche zwerver en Godzoeker is ouder geworden en gehuwd met een imperialistisch vrouwmensch, Bets geheeten. Zij zit den dialectphilosoof op den kop en tracht hem zelfs cocu te maken door Merijntje oneerbare voorstellen te doen, met concrete voorbeelden. Onze knaap, hoewel in de war gebracht, houdt zich echter flink en de vriendschap tusschen de twee wordt dan ook niet door onherstelbare conflicten bedorven. Zij trekken weer naar Brabant, losgekomen van Bets; en wij treffen den Kruik weer, en daar loopt waarachtig ook Bloze Kriekske, inmiddels opgewassen tot een zeventienjarig deerntje. Tevens wordt de pastoor van weleer (die wèl dood was) vervangen door een libertijnschen dito met een kamerjapon en moderne ideeën, waarschijnlijk een vriend van A.M. de Jong persoonlijk, want hij verkondigt o.a. de volgende theologische principes:

‘Ge mot j'w eigen afleeren om zo kinderachtig tegenover de dienge te staon, jônge, één God meude nie mee zukke kinderachtige moatstoave meten, 'em nie zo benepe meinselijk b'oordele, net of-t-le een drie-een'eid was van een schoolmeester, een boek'ouwer één een veldwachter.’

Zoo philosopheert men in het Brabantsch, als men het gelooven wil. En dus is het waarschijnlijk, dat dit eerste deel van een nieuwen Merijntjecyclus middels zulke philosophie diepen indruk zal maken op hen, die de ideeën van A.M. de Jong liever in het dialect dan in het Nederlandsch hooren verkondigen, omdat zij dan niet zoo doen denken aan de S.D.A.P.

Succes, A.M. de Jong, en nog vele jaren samen met Merijntje toegewenscht!

M.t.B.