Vaderlandartikelen 1935

Schietschijf

Touwtrekken

De annexatiedriften der menschen beperken zich niet tot het elkaar ontstelen van stukken land; het annexeeren van land is slechts een ietwat krasse vorm van naar zich toe halen wat aan anderen (of aan niemand) toekomt. Zoo is het b.v. een merkwaardig genoegen van sommige cultuurspeculanten, om kunstenaars of andere representatieve personen door een handigen zet aan een bepaald land te ontrooven; men sleept hen eenvoudig mee, en aangezien het gewoonlijk groote klassieken zijn, sedert lang overleden, protesteeren de geannexeerden zelden of nooit.

Zoo moet onlangs een Duitsche professor Rudolf Koch het volgende hebben geschreven:

‘Er will uns nicht in den Kopf, das William Morris ein Engländer gewesen ist. Wir können ihn so wenig als Engländer denken, wie wir uns Shakespeare als Engländer denken können. Zu uns Deutschen gehört er wie irgend einer’.

Het succes van dit soort redeneeringen is steeds gegarandeerd. Met een weinig goeden smaak en cultureelen tact kan men zeer gemakkelijk aantoonen, dat Nietzsche een Franschman, Goethe een Noor, Boeddha een Groninger, Hitler een Berber, Chamberlain een Engelschman is geweest. Waarom? Omdat alleen goedkoope geesten zich op zulke demonstraties werpen. Zij kennen geen grooter pleizier, dan een groot man te decoreeren door hem hun eigen burgerrecht te verleenen; immers, van den nieuwen grooten medeburger straalt de roem weer òp henzelf terug, omdat zij ook burgers zijn van den staat, waarbij zij hem hebben ingelijfd.

Mij persoonlijk kost het niet de minste moeite mij Shakespeare als Engelschman voor te stellen. Ik wil daarmee overigens niet zeggen, dat iedere Engelschman aan Shakespeare het recht zou kunnen ontleenen zich een genie te voelen, evenmin als Goethe alle Duitschers of Molière alle Franschen rechtvaardigt. Door de genieën in hun eigen land te laten geeft men slechts te kennen, dat zij, met al hun nationale eigenaardigheden en hun internationale vergelijkbaarheden, alleen toebehooren aan hen, die niet meer touwtrekken om het genie.

Sagittarius.