Vaderlandartikelen 1935

Nieuwe uitgaven

Het Huwelijksvraagstuk door ds. M. Riphaagen, Ned. Herv. predikant te Zutphen. - Van Gorkum en Co., Assen.

Ds. Riphaagen heeft verleden jaar in de Vereeniging van Vrijzinnig Hervormden een reeks lezingen gehouden over het huwelijk en het is [een] verzoek van zijn toehoorders, dat hij den tekst [der] lezingen thans als boek laat verschijnen. Hij streeft naar een gelukkige synthese tusschen de oude traditioneele gewijde huwelijksgedachte en de m[eer] impressionistische opvattingen van den na-oorlogschen tijd. Zijn boek is overigens meer te beschouwen als een goed critisch overzicht van wat anderen over de quaestie geschreven hebben, dan [het] resultaat van eigen studie. De door den schrijver ‘geraadpleegde litteratuur’ bestaat uit 14 boeken waarvan de werken van van Mourik Broekm[xxx] Leslie D. Weatherhead, Ritter Jr., het echtpaar Wibaut, Lindley en Jo van Ammers-Küller [de] voornaamste zijn.

Siegfried van Praag, Julie de Lespinasse (Em. Querido, Amsterdam. 1934).

De historische roman is tegenwoordig zeer populair bij de schrijvers in binnen- en buitenland, hetgeen wel verklaard zal moeten worder uit het feit, dat er bij de lezers vraag naar is. In korten tijd zagen in ons land boeken met een geschiedkundig onderwerp het licht o.a van Theun de Vries, Kelk, Van der Woude en thans weer heeft Van Praag zijn inspiratie gezocht en gevonden bij de ‘Muse de l'Encyclopédie’ Julie de Lespinasse. Het tragisch leven van deze femme savante is zeer zeker de moeite van een behandeling waard, vooral ook vanwege het interessante tijdperk, waarin zij een zoo groote rol gespeeld heeft.

Ongetwijfeld heeft Slegfried van Praag een grondige voorstudie voor dit opus gemaakt. Het boek maakt den indruk een consciencieus werk te zijn. Maar het behoeft geen betoog, dat geweten alleen niet genoeg is, voor het schrijven van een goed boek. Nog daargelaten, dat de sfeer, waarin de heldin zich beweegt, meer aan die van Wolff en Deken, dan aan die der Encyclopedisten doet denken; de hoofdzaak is, dat het boek nergens uitkomt boven een ijverige, niet bepaald smakelooze weergave, die echter maar zelden tot een beeldend herscheppen wordt. Een eerste vereischte van een dergelijk werk is, dat het de belangstelling boeit en dat doet dit onmatig lange boek zeker niet.

Van Praag noemt in den titel van zijn boek Julie de Lespinasse ‘een groote minnares’ Ondanks het feit, dat Julie de Lespinasse tweemaal in haar leven een zeer groote liefde gekoesterd heeft, lijkt dit mij toch geen juiste t[itel] voor een vrouw, die in de eerste plaats intellectueele belangstellingen had en over wie d'Alembert het volgende schrijft: ‘Vous (Julie) êtes persuadée qu'on ne peut être heureux que par les passions, et vous connatssez trop le danger des passions pour vous y livrer. Vous n'aimez donc qu'autant que vous l'osez.’ En iets verder in zijn Portrait de Mademoiselle de Lespinasse: ‘J'al dit que vous donniez à vos amis tous les sentiments que vous pouvez vous permettre.’

M.t.B.