Vaderlandartikelen 1935

Berlage's laatste werk

Bouwkunst van vroeger en thans

Dr H.P. Berlage, Het Wezen der Bouwkunst en haar geschiedenis. (V.U. Bibliotheek, Bohn, Haarlem 1934).

In Mei 1934, dus niet lang voor zijn dood, heeft de beroemde bouwmeester dit overzichtelijke boekje voltooid; het werd echter pas na zijn overlijden gedrukt.

Na een principieele inleiding aan zijn werk te hebben laten voorafgaan, heeft de schrijver de bouwkunst van het Oosten tot onzen tijd met zijn bekende grondigheid en op uitgebreide kennis berustend inzicht in vijf afzonderlijke hoofdstukken behandeld. Een bewijs, hoe de bejaarde Berlage nog midden in de problemen van zijn vak stond en de omvangrijke stof volkomen beheerschte. Menigeen, zoowel in als buiten vakkringen, zal met dit werk zijn voordeel kunnen doen!

In de genoemde inleiding bepleit Berlage de ‘eenheid in verscheidenheid’ als een der hoofdwetten van onzen kunstsmaak. Een bouwkunst, die alleen op de verstandelijkheid is gebaseerd, verdient den naam van bouwkunst niet; de mensch is een wezen met verstand èn gevoel, en als zoodanig verwerkelijkt hij zich volgens Berlage het duidelijkst in de architectuur. Over deze stelling zou te discussieeren zijn; maar liever laten wij dat voor het oogenblik na, om het laatste werk van den gestorvene slechts warm aan te bevelen om zijn instructieve eigenschappen.