Vaderlandartikelen 1935

Schietschijf

Vertaaloefening

Een correspondent van den ‘Völkischen Beobachter’, teekenend met den naam ‘arbor’, heeft in Praag een avond van het litteraire cabaret ‘Die Pfeffermühle’ bijgewoond en is blijkbaar geheel ontsteld naar huis teruggekeerd, omdat de zaal stampvol was (en dus niet iedere Tsjech thuis in de gedichten van Baldur von Schirach zat te lezen); een feit, dat genoemde correspondent niet aarzelt onmiddellijk tegen het gezelschap uit te spelen, aangezien hij daaruit het algemeene zedelijke verval van het Praagsche publiek meent te moeten opmaken. Want volgens hem was het een en al ‘perversiteit’ en vooral ‘eine Portion Frechheit’, wat men van ‘Die Pfeffermühle’ te zien kreeg; en de leidster van het cabaret, Erika Mann, had den geheelen avond den Tsjechen iets ‘voorgesmoesd’, bovendien ‘mit verdächtig jüdischer Suggestionskraft’. Ik moet helaas de rest van de opmerkingen van dezen met recht volkschen waarnemer weglaten, aangezien zij voor een Nederlandsch publiek wat al te drastisch klinken en sterk naar verdrongen complexen rieken, van den heer Arbor dan. Wij hebben hier in de journalistiek nog niet het peil van den ‘Völkischen Beobachter’ bereikt, dat moet men niet vergeten.

Ter vergelijking is het niet onaardig te lezen wat de (conservatieve) schrijfster Maria Waser in de ‘Neue Züricher Zeitung’ over hetzelfde programma heeft gezegd. ‘Ik vond de houding van het cabaret onveranderd wat de geestelijke zuiverheid betreft, onveranderd in het gemiddelde goede niveau der litteraire prestatie en artistieke vormgeving. En toch was het voorkomen van het geheel intusschen veranderd, juist zooals intusschen ook het voorkomen van de wereld is veranderd: nog een stap verder weg uit de sfeer van het speelsche en onderhoudende, van het goedmoedig spottende, en dichter naar het menschelijktragische, ernstig-strijdbare toe.’

Denzelfden indruk kreeg de volksche Arbor waarschijnlijk ook. Maar hij zette het over in zijn taal, waarin ‘perversiteit’ en ‘Frechheit’ synoniem zijn met ‘menschelijk-tragisch’ en ‘ernstig-strijdbaar’. Men moet het idioom van deze soort menschen eerst leeren begrijpen, dan vertaalt men hun jargon gemakkelijk genoeg voor zichzelf terug.

Sagittarius.