Ruth Draper
Voordrachtsavond in Pulchri Studio
Nog een evenement in het naseizoen
Een buitengewoon begaafde en zoo mogelijk nog veelzijdiger kunstenares, deze Amerikaansche, die gisteren (naar ik meen voor het eerst) in Nederland opgetreden is. Ruth Draper is een virtuoze van den monoloog, en zij zal in dit genre niet gemakkelijk iemand vinden, die haar evenaart. Het geheim van den monoloog is een spel met den blinde, waarvan men de regels niet in abstracto kan bepalen; iedere persoonlijkheid moet de atmosfeer om zich scheppen door een on ne sait quoi, en Ruth Draper verstaat die kunst voortreffelijk. Men zou haar (in het Angelsaksische) kunnen vergelijken met Therese Giehse, een tooneelspeelster, van wie wij eveneens merkwaardige voorbeelden van zulk een ‘ruimte suggestie’ hebben gezien, maar uiteraard gaat die vergelijking mank, omdat de temperamenten verschillend zijn. Ook aan Charlotte Köhler zou men kunnen denken, maar het accent valt bij Ruth Draper toch nog veel meer op de actie, op het dramatische. Haar voordrachtskunst is veeleer een tooneelspeelkunst, die uit het ensemble is geïsoleerd en nu volkomen in staat is alleen de verantwoordelijkheid voor de tooneelruimte op zich te nemen.
Gisteravond heeft men deze kunstenares in vier ‘nummers’ (ik vraag excuus voor het cabaret-achtige woord) kunnen bewonderen. Daarvan was no. 2, ‘A Dalmation Peasant in a Hospital’, zeker het treffendst en ontroerendst door de absoluut on-theatrale soberheid van voordracht (een vrouw van een emigrant komt in het ziekenhuis informeeren naar haar man, die bij een ongeval gewond is), terwijl no. 4, ‘In a Church in Italy’ (zes vrouwen van verschillende nationaliteit op bezoek in een Italiaansche kerk) wel het meest verbluffend de ongelooflijke virtuositeit van Ruth Draper deed uitkomen. Zij metamorphoseert zich in een paar seconden en vrijwel zonder uiterlijke hulpmiddelen van een schilderende Engelsche miss in een prachtig getypeerde Italiaansche bedelares (terzijde: welk een beheersching van de diverse talen!), van dezelve in een tanige Amerikaansche toeriste, vervolgens in een sublieme kleine rol van een jonge vrouw, om terug te komen als een draak van een Duitsche reizigster. (De biddende vrouw als sloteffect had m.i. wel gemist kunnen worden.) Men wordt voortdurend geboeid door dit ééne wezen, men heeft geen moment het gevoel, dat hier iets kunstmatigs gebeurt.
Zeer amusant is ‘Opening the Bazar’, een lichter soort humoristische spot met een society-dame, en het minst origineel, hoewel ook nog bijzonder knap gespeeld, ‘Three Breakfasts’, waarin het niet overmatig origineele idee van een huwelijksleven in drie étappes door Ruth Draper met veel verve wordt voorgedragen.
De volle zaal betoonde zich natuurlijk geestdriftig; voor de kunstenares waren er bloemen. Men zal de volgende week nogmaals gelegenheid hebben deze bijzondere verschijning op het tooneel te bewonderen.
M.t.B.
Auteursrechtelijk beschermd