Briefwisseling tussen Menno ter Braak en E. du Perron 1930-1940 (herziene editie)

E. du Perron
aan
Menno ter Braak

[10 november 1934]

Beste Menno,

De brief waarin ik je bedankte voor je bespr. van De Sm. M. heb je nu zeker ook; jammer dat je niet daarnà schreef. Last is in werkelijkheid niet zóó gearriveerd als jij denkt en heeft van het Congres een hevige tik op zijn hoofd gekregen, maar zijn ongeluk is dat hij de ‘revolutionaire schrijvers’ van Holland moet vertegenwoordigen. Maar als zoodanig juist is zijn stuk voor Forum sympathiek, en als je het door mijn aanteekeningen laat volgen werkt het bovendien overzichtelijk voor den oningewijden lezer. Zijn keuze uit de documenten is niet slecht; zijn conclusie in dit geval zoo ruim mogelijk, zijn strategie gelijkwaardig aan nul. (al zal hij wel denken dat hij erg slim is geweest ook in dit opzicht, voor die liberale bourgeois.)

Stuur het in ieder geval door naar Vic en Vestdijk.

Slau is hier en sprak gisteren heel kwaad over Vic, zei dat hij eig. als eisch zou willen stellen dat Vic uit de redactie verwijderd werd om verder mee te werken aan Forum. Hij vindt Vic een kulvent, als kritikus onbetrouwbaar sinds zijn gezwam over allerlei snert in de N.R.C., als redacteur van een luiheid die ergerlijk is, en tenslotte vindt hij dat Vic niets vertegenwoordigt, en Forum alleen maar onzuiver maakt, want hij begrijpt niets van het opnemen, tegenwoordig, van de prullaria van Keuls. Ik moet je zeggen dat ik het persoonlijk objectief beschouwd totaal met hem eens ben (ondanks het zwakje dat ik ergens nog heb voor Vic) en in het bizonder over die hyper-prulpoëzie van Keuls, waar wij waarachtig uit alle macht tegen gevochten hebben. There is something rotten in Forum, en een buitenstaander als Slau ziet dat eig. het best. Hij zegt dat hij langzamerhand lust krijgt om weer in De Stem te schrijven op deze manier, omdat het toch allemaal één pot nat wordt. Je mag Vic gerust dit alles meedeelen op de eerstvolgende redactievergadering.

De uitwerking van je kritiek is prachtig en verrukt mij zeer. Ben benieuwd wat de N.R.C. verkondigen zal en wie daar op mij losgelaten wordt: Huber Noodt of een andere idioot.

Noth en Klaus samen gaat best, als je er dan ook Kind dieser Zeit bij haalt en van Noth Die Mietskaserne leest. Noth zegt dat Klaus geen enkel recht heeft om zich als representant van het jongere Duitschland op te werpen, dat hij deel uitmaakt van een nasleep van de decadentie in München, dat hij een middelmatig veelschrijver is en dat zijn romans niets beteekenen. Noth zelf is wschl. ook geen licht, maar heeft niets van de pederastisch-mondaine flauwekul van Klaus. En als ik ‘geen licht’ zeg, bedoel ik het op het superieurste plan; hij is zeker intelligent, in de beteekenis: ‘helder hoofd’, en lijkt mij heel sympathiek, rustig, betrouwbaar, honnête homme (wat ik van lulletje Klaus niet zeggen durf, en zeker niet nu ik dit misselijke boekje inzag).

Over Sophie Blank dus later, als ik het gelezen heb. Ik hoop spoedig Den Doolaard te lezen, en stuur je alles dan terug. Op een ander blaadje schrijf ik nu over ‘zaken’.

Hart. groeten van je

E.

Als je Last schrijft over zijn bijdrage - over voorschot of weigering - doe het dan aan hem direct en niet via mij.

II

Dit dan over de ‘zaken’: Bep krijgt daarnet het geld voor de stukken over November, en wordt afgescheept met fl. 45. - terwijl wij fl. 65. - moesten hebben (6½ kolom). Ze is nu bezig aan een protestbrief aan Schilt, wat wij erg vervelend vinden, maar het is absoluut noodig, want wij beginnen ons af te vragen wàt de taak is van een parijsch correspondent. Bep heeft een stuk geschreven over de Violette Nozière-zaak, waar héél Parijs over sprak; is zooiets noodig of niet? Volgens onze opvatting is het onmisbaar. Gevolg: het stuk wordt niet eens geplaatst! Het is nu natuurlijk te laat ervoor. - Een ander stuk, over Correggio en een tentoonst. v. caricaturen over concierges, huiseigenaars, etc. ligt nu al 5 weken bij jullie. Dit gaat toch niet op deze manier. Als het de bedoeling is van Het Vad. dat wij niet meer dan 4 stukken in de maand leveren, kan dat gebeuren*, maar dan hoeven wij hier ook niet onze krachten te verspillen aan copy die weggelegd wordt tot al het actueele er af is. Laat Schilt ons dan fl. 60. - in de maand geven voor 6 kolom, die wij zullen leveren en die hij dan gebruiken kan of niet, naarmate dat het beste uitkomt. Het wonen hier in Parijs is duurder dan in de banlieue, en wij zitten liever in de banlieue, maar doen dat niet, uitsluitend met het oog op de krant. Maar als wij als parijsch correspondent bepaald niet meer dan ± fl. 50. - kunnen verdienen, voor copy die min of meer toevallig geplaatst wordt, alsof wij eig. losse medewerkers waren, dan kunnen we er beter heelemaal van afzien, en probeeren door meer schrijven voor de andere bladen en goedkooper wonen buiten, de schade in te halen.

Dit is vooral van belang met het oog op onze verhuisplannen; dus zou jij hierover eventueel ook met Schilt willen praten en hem onze positie uitleggen. Wij hebben niets aan ons parijsch correspondentschap als wij niet een gemiddeld eruit halen van fl. 60.-** 's maands, maar wij hebben er vooral niets aan als wij stukken moeten maken voor heelemaal niets. - Hoe ze dan nog de treurige moed hebben om ons fl. 20. - te weinig te zenden, terwijl er 6½ kolom geplaatst werd, is mij heelemaal onbegrijpelijk; of is dit een nieuwe historie De Lang?

De verantwoording zal Bep nauwkeurig opgeven aan Schilt. Het is vervelend hem te schrijven, omdat hij er misschien niets van afweet, maar wie de redacteur is die de Violette Nozièrebrief heeft weggewerkt weten wij weer niet. En laat Schilt ons nu maar eens precies zeggen hoe wij het correspondentschap moeten opvatten, en of actualiteit hier misschien juist ongewenscht is.

Zou je ook nog aan Hein willen vragen of hij èn De Sm. M. èn Het Mens. Tekort heeft gekregen, die ik aan hèm persoonlijk liet adresseeren door Querido en W.B.? Hij hoeft er mij niet voor te bedanken, maar laat hij het jou even zeggen.

Deze vervelende brief heeft geen enkel ‘rapport’ met het andere velletje. Ik schrijf je dit uitvoerig, met het oog op Bep's brief aan Schilt. En ook, zegt Bep, omdat jij althans de brieven voor ‘letteren en kunst’ wat kunt laten ‘opschieten’, zooals die brief over Correggio etc.

Je

E.

* [E.d.P.-d.R.:] d.w.z. dat kan niet gebeuren, want dan geef ik het heele baantje eraan.

** [E.d.P.-d.R.:] nee, fl. 80 à fl. 90. (Ik ga over het budget, dus weet dat beter dan E., die overigens deze mijne amendementen onderschrijft.) Dit gemiddelde is mij het heele vorige winter- en voorjaarsseizoen gelukt, nadat Hein me aangeraden had zooveel mogelijk stukken van 1½ kolom te leveren omdat de frequentie dan minder aan de Lang opviel. In de 3 Zomermaanden ben ik zelf buiten machte om meer dan ± 5 kolom te leveren.

B.M.

Het geleuter van Nijhoff - kakkineus en bot tegelijk - heeft me werkelijk nijdig gemaakt. Kan je bijgaand panopt. nog in December werken? Graag! Laat de militair maar tot Januari liggen, als het niet anders gaat.

In haast, je

E.

Schrijf me bij gelegenheid de opinie van Peter Gast over De Smalle. Dank voor de photo's van Sils-Maria die ik met vreugde ontving.

Origineel: Letterkundig Museum, Den Haag