Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt (1643)

Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt

(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier– rechtenstatus

Auteursrechtvrij

Vorige Volgende



[pagina 269]
XXVII. Cap. van beschvldinghe. Ydelheydt. Dochter schoon van huydt en hayr.
Waerheydt. Schoon ghelas, maer teere waer.
[pagina 270]
VVaerheydt. Waerom staen hier soo veel glasen Die soo aerdigh zijn gheblasen? VVat magh doch het kraem bedien, Dat ick hier op tafel sein? 'T Is een Beeldt daer in wy lesen, Dat het alderschoonste wesen Kranck en broos is als een glas Dat oyt op de tafel was. Onder alle rijcke waeren, Die door baeren en ghevaeren Comen van een verre strandt Door de zee in Nederlandt, Niet en isser dat ghebreken Eerder doet in stucken breken, Als het teere glase-goet Dat Venegien backen doet. Laet met hoy de glase-kassen Dichte sluyten, dichte passen; Laet pampier, oft vlas, oft werck Tusschen-scheyden ieder perck: Laet-se wel ter deghen mijden Van beneden, van besijden, Laets' als vry zijn over al, Teghen stoot, en teghen val: Selden sult ghy dese dinghen Ongheschendt te lande bringhen;
[pagina 271]
'T glas om sijnen broosen aert Breeckt, hoe seer men't oock bewaert. Soo een dochter schoon van leden, Van ghesichte fraey besneden, Is ghelijck een schoon ghelas, Broos van wesen, nietigh gras. 'T Minste dat haer sal ghenaken, Dat sal gat oft scheure maken; Schoonheydt is een broose waer Vol van cranckheydt en ghevaer. VVie en sal niet moeten vreesen Over ionghe schoone weesen, Daer een leelick aensicht valt En een spoock met jonghmans malt. Valt een leelick vuyl ghesichte Sonder glans, ghelijck een lichte, VVat sal't van een dochter zijn Schoon, en soet ghelijck den wijn? Voor ghewis sy sal oock mallen, Iae ghelijck een vrou-mensch vallen, En als schoone zijn ghewondt Om haer roof-ghelijcke mondt Haeren naeme laet ons vveten, Dat-se lichte vvordt door-eten, Licht bedorven als de locht Door den alderminsten tocht.
[pagina 272]
Met een woordt, een wenck, een snickjen, Met een oogh, een voet, een knickjen, Oock door't roeren van een blat VVordt dit teere dier ghevat. D'oude Schrijvers dit verstaende, Vonden nuttigh dies aengaende, Dat een schoone jonghe Maeght, VVaer af dat de wereldt waeght, Niet en mochte buyten rennen, En verscheyde straeten kennen, Maer ghesondert van de mans, 'T huys bewaren als een schans. Daerom siet-men in de Beelde Van de moeder van de weelde, Dat een schilt-pad uyt het wout Haer ghestaegh gheselschap houdt. Dit ghedierte traegh van voeten, Salmen altijdt t'huys ghemoeten; VVant het draeght ghestaegh het pack Van sijn wooningh en sijn dack. Dit is eertijdts soo gheschreven, Om de Maeght een les te gheven, Dat een Schildt-pad neffens haer, Maeckt haer broosheydt openbaer. Oock aen Pallas wijse voeten Siet-men eenen Draecke vroeten,
[pagina 273]
Oock aen Pallas wijse voeten Siet-men eenen Draecke vroeten, Tot een teecken dat een Maeght, Hoe wel dat-se wijsheydt draeght, En daer staet in't stael ghesloten, Kan oock zijn ter neer gheschoten, En behoeft een staeghe wacht, Sonder ruste, dagh en nacht. Seker dit is wel ghevonden, En ghebouwt op vaste gronden; VVant de jonghe jeught is teer, En de schoonheydt lockt te seer. Selfs de schoonheydt can verachten De Soldaten die haer wachten; VVant om d'onstantvastigheydt VVordt de dochter haest verleydt. Alle boecken die wy lesen Hebben altijdts aenghewesen, Dat-men schoonheydt van den val Selden wel bewaren sal. Oock de dochters hoogh-gheboren, En in schoonheydt uytvercoren, Zijn door schoonheydt oock onstelt, En door schoonheydt neer-ghevelt. Emma can ghetuyghe wesen, Om haer schoonheydt seer ghepresen;
[pagina 274]
Sigismunda neffens haer, Maeckt ons woorden oock al waer, Maer ick wil mijn reden breken En voor't lest wat claerder spreken, Dat een dochter schoon van hayr Teerder is als glase-waer. VVant de glasen moeten lijden Dat-se vallen van besijden, En't is buyten haere macht Dat-se niet en zijn ghewacht; Maer een dochter soeckt te vallen, En soeckt middel om te mallen; Iae sy lockt d'onnoossel ieught Tot oneerbaer lust en vreught. VVel te recht den magh-men schrijven, Dat de alderschoonste lijven Broos als glas zijn, en een goet Dat om verr' licht vallen moet. Sluyt de dochter tusschen mueren, VVacht van achter en van veuren, Stelt soldaeten aen de deur, Schoonheydt stelt de wacht te leur. Schoonheydt salmen noyt bewaeren; Schoonheydt schuymt ghelijck de baeren: Hoe dicht datmen schoonheydt sluyt, Schoonheydt wilter altijdt nyt.
[pagina 275]
Smeecken, vleyen, minne-brieven Commen binnen als de dieven; Ghiften, gaven, goedt en ghelt, VVorden haer licht aenghetelt: En soo verre dese dinghen Dese schoonheydt niet en dwinghen, Men soeckt schoonheydts soete gunst Door de swarte toover-kunst. Kan den duyvel hier niet winnen, Men sal ergher quaet versinnen; VVant eer't iemant kan verstaen, VVordt de Maghet kracht ghedaen. Duysent mogher heden leven Die met Paris zijn ghedreven Om een dochter schoon en groen Door hun lust ghewelt te doen. En sal jemant dorven drijven, Dat een dochter maeght sal blijven, Die bedrogh en quaede lust Noyt een ure laet gherust? Sal een Naentjen Reusen vellen? Sal een vliegh den Leeuw ontstellen? Neen, de schoonheydt is maer glas Brooser als oyt eenigh was.

Vorige Volgende