Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier–
Auteursrechtvrij
[pagina 69]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 70]
| |
VVaerheydt.Alsoo langhe 'tgelt gheslaeghen
Kan des Coninghs wapen draeghen,
Het door-wandelt heel het landt,
En gaet vry van handt tot handt:
VVant het draeght een goeden naeme
Door het segghen van de faeme,
Alhoewel sijn valsch alloy
Min van weerde is als stroy.
Dit is nerghens anders omme
Dan om dat-men meynt alomme
Door sijn op-ghepronckt vernis
Dat het goedt en ganckbaer is.
Maer wanneer-men compt te weten
Door den proef-steen de secreten,
Dat de stof is onbequaem,
Gaet te niet den goeden naem.
En die stucken soo ghepresen
Krijghen als een ander wesen;
'tHof doet eenen uyt-roep doen
Dat-se t'samen zijn bilioen.
Dat-se t'samen zijn verwesen,
En door-naghelt moeten wesen,
En terstondt soo't is belast,
Hangt dit ghelt met naghels vast.
| |
[pagina 71]
| |
VVordt begheckt, beschimpt, versteken,
En van alle mensch bekeken,
Al om dat het door de faem
Droegh in't landt soo goeden naem.
Haddet noyt soo goedt gheschenen,
'tVVare sonder spot verdwenen;
Maer om dattet was in eer,
En nu valsch is, lijdet meer.
Dit's een beeldt van al die ghecken,
Die soo hooghe willen recken,
Om door eenen goeden naem
Hier te wesen aenghenaem;
En niet anders en besorghen,
Van den avondt tot den morghen,
Dan dat alle goede lien
Hen voor achtbaer mannen sien.
VVel ghy sot! wat sal't dan wesen
Als ghy wordt voor goedt ghepresen,
En voor deughdigh sonder deught
Over al u toonen meught?
Kan 'tghevoelen van de lieden
Op u leven soo ghebieden,
Dat ghy door hun mis-verstandt
VVaere deughden krijght ter handt.
Neen, is iemandt quaedt van leven,
En door boosheydt aen-ghedreven,
| |
[pagina 72]
| |
VVat ghevoelen dat-men heeft,
Hy blijft altijdts soo hy leeft.
VVilt ghy daer op huysen bauwen,
Houdt voor seker 'tsal u rauwen;
On-deught bolt altijdt te cort
Die voor deughdt ghehouden wordt.
Van sijn eyghen deughdt te rommen,
Dat's noch ergher op-gheclommen;
Hy en is niet goedt, maer quaedt,
Die op eyghen deughden staet.
VVaere deughdt sal sich noyt prijsen,
Maer een anders deughden wijsen:
VVaere deughdt volght altijdts 'tgoedt
Dat een ander vooren doet.
'T is wel, daer staet gheschreven,
Dat het beter is te leven
Met een goeden naem in 't stadt,
Als met eenen grooten schat:
Maer wie voorder comt te lesen,
Sal daer vinden by te wesen,
Dat den naeme van de quae
Sal verroten ver en nae.
VVat sal't ons doch moghen baeten,
Dat de vleyers achter straeten
Heffen onsen goeden naem
Hoogher als de vlugge faem?
| |
[pagina 73]
| |
Niet een sier en magh dit gheven
VVant van binnen doet ons beven
Het gheknaegh van ons ghemoet,
Dat ons staegh den krijgh aen-doet.
Noch den name naer u sterven
Kann u deughdt oft goedt verwerven;
Zijt ghy voor den Heer vercleent,
'T is maer niet al wat ghy meent.
Godt siet claer tot in de nieren,
Oock het mergh van u manieren:
Al wat in de duyster nacht
VVordt ghedaen, oft wordt ghedacht,
Dit sal hy voor ooghen stellen,
Als hy sal het oordeel vellen,
En in dat verkoren dal
Ieder vonnis gheven sal.
Maer zijn dese valsche prachten,
Daer-men u wilt veel om achten,
Met den luyster van u naem
Ydel als een doode raem.
Zijn't al leughens sonder gronden,
Zijn't al maer versierde vonden,
Die den vriendt, oft vleyer gheeft,
Ghy meught grouwen dat-je leeft.
VVant ghy sult soo vele nepen
Voelen langhst u ooren slepen,
| |
[pagina 74]
| |
En soo menigh harden slagh
Draghen moeten sonder lach;
Dat het u wel sal vervelen
Dat ghy liet u-selven strelen,
Daer ghy wist dat al't ghesnap
Niet en was dan kinder-klap.
Leert dan dat een goeden name
Baert al dickwils quade fame,
En dat dickwils die hier blinckt,
Voor den Heer der Heeren stinckt.
|
|
