Kuyper, Sjoerd
Sjoerd Frans Kuyper, Nederlands dichter, prozaschrijver en schrijver van jeugdliteratuur (Amsterdam 6.3.1952).
Kuyper studeerde enige tijd filosofie. Hij werkt als free-lance tekstschrijver voor radio en televisie. Hij was
medeoprichter en bestuurder van de kleine uitgeverij Fizz Subvers Press, waar enkele vertalingen van Dada-teksten verschenen.
Kuyper debuteerde met de dichtbundel De zomer van lang geleden (1971), uitgegeven bij zijn eigen uitgeverij. In
zijn gedichten krijgen persoonlijke belevenissen een eigen en nieuw verband. Zijn poëzie heeft dan nog de
geestesgesteldheid van de jaren zestig. Abrupt associatieve beeldovergangen bewerken een surreële,
droomachtige sfeer, waarin de elementaire thema's van geboorte en dood, tijd en eeuwigheid hun plaats vinden.
De bundel Dagen uit het leven (1977) blijkt aanzienlijk soberder in uitdrukkingsmiddelen.
In 1978 verscheen zijn prozadebuut Een kleine jongen en z´n beer, een autobiografische roman. Daarna volgden
de verhalenbundels De glazen kamer (1979) en Het zand (1987).
Samen met Johan Diepstraten publiceerde Kuyper de interviewbundels Het nieuwe proza (1978) en Dichters
(1980). Voor Bzzlletin schreef hij enkele reisverslagen over zijn bezoeken aan onder meer New York, Bretagne
en Ierland.
Kuyper ontwikkelde zich meer en meer als schrijver van jeugdliteratuur. Zo schreef hij een reeks boeken over het
jongetje Robin. Voor de VPRO verzorgde hij enkele TV-programma's voor de jeugd, zoals Max Laadvermogen
(1986) en De freules (1990). Zijn jeugdboek Het zakmes (1981) werd verfilmd door Ben Sombogaart. Ter
gelegenheid van Kuypers vijftigste verjaardag werden al zijn liedjes voor kinderen verzameld in Fanfare (2002).
Hij schreef ook over jeugdliteratuur. In 2004 werden zijn opstellen over dit onderwerp gebundeld in Hoofden uit
de mist, over moderne jeugdliteratuur.
Intussen schreef Kuyper opnieuw gedichten. In de bundel Nachtkind (1992) wordt de droomwereld betreden. In
een aparte cyclus in deze bundel wordt een verbeelding van een vader/zoon-verhouding gegeven.
Kuypers jeugdboeken werden herhaaldelijk bekroond. Voor Robin en Suze (1993) en Het eiland Klaasje (1994)
kreeg hij een Zilveren Griffel en voor Robin en God (1996) in 1997 een Gouden Griffel.
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; G. van Hoof, 'Sjoerd Kuyper. Verdrongen herinneringen en angst
voor het systeem', in: Kreatief 14 (1980) 1, p. 104-106; K.-J. Backhuys, 'Een gelukkig mens', interview in:
Vooys 9 (1990-1991) 2, p. 130-141; J. Linders, 'Soms komt er een fanfare, dan weer een herdersfluitje',
interview in: Literatuur zonder leeftijd 10 (1996) 37, p. 91-117; F. Kusse en J. Werner, 'Een beetje zingen, een
beetje dansen': interview met Sjoerd Kuyper', in: Vooys 17 (1999) 1, p. 50-55; D. Jonker, 'Interview met Sjoerd
Kuyper', in: Split 4 (1999) 5-1, p. 6-11.
G.J. van Bork
[Herschreven, maart 2007]