Anbeek, Ton
Anthonie Gerrit Hendrik Anbeek van der Meijden, Nederlands romanschrijver en
hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde te Leiden (Geldersch
Veenendaal, gem. Ede 18.9.1944). Studeerde Nederlands te
Amsterdam waar hij medewerker werd aan de gemeentelijke universiteit.
Promoveerde in 1978 in Utrecht op De schrijver tussen de coulissen
over de verschuivingen van het vertellersperspectief in het proza van het eind van de 19de eeuw.
Voorts schreef hij veel geraadpleegde studies over De naturalistische roman in
Nederland (1982) en de Nederlandse roman van na 1945 onder de titel Na de
oorlog (1986). In 1990 verscheen zijn Geschiedenis van de Nederlandse literatuur
1885-1985.
In 1981 had Anbeek in De Gids een pleidooi gehouden voor ‘meer straatrumoer’ in de
Nederlandse roman, die volgens hem teveel verinnerlijkt was en zich te zeer tot de binnenkamer
beperkte. In 1987 verscheen zijn eerste roman Gemeenschap, door een criticus een
ongeloofwaardige roman over een waarachtige liefdesaffaire genoemd. Daarna volgden nog de
romans Sisyfus verliefd (1990) en Een ander leven (1992). Het lag
voor de hand dat deze romans door de kritiek getoetst zouden worden aan Anbeeks eigen oproep
tot ‘straatrumoer’ en vooral op dat punt negatief beoordeeld werden. Met name Sisyfus
verliefd werd veelzeggend aangeduid als een roman over ‘slaapkamerrumoer’.
Anbeek was vanaf de oprichting redacteur van het tijdschrift Literatuur.
Literatuur: Oosthoek; P. Elberse & J. Zwagerman, ‘Wetenschap, kunst en kritiek. De
petten van Ton Anbeek’, interview in: Held 3 (1987) 5/6, p. 16-19; E. Fagel en N. Verwers,
‘Literatuur en de Sint-Pieter’, interview in: Meta 31 (1996-1997) 3, p. 71-75.
G.J. van Bork
[nieuw, november 2001]
Auteursrechtelijk beschermd