De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Venema, Adriaan (Harrie)

Nederlands prozaschrijver (Heiloo 27.5.1941). Studeerde geschiedenis in Amsterdam. Naast en na zijn literaire arbeid was en is hij als journalist, antiquair en kunsthandelaar werkzaam. Zijn vroege werk wordt gekenmerkt door een zekere decadente inslag en, voor een gedeelte daarmee samenhangend, een verregaande belangstelling voor Duitsland. Zowel in zijn fictionele als in zijn meer essayistische werk treedt later steeds meer de homoseksualiteit als thema op de voorgrond. Een aantal werken bezit ook duidelijk politieke implicaties; daarbij blijkt een grote belangstelling aanwezig voor fascistische of fascistoïde staatsvormen en organisaties: de roman Het protokol (1971) en Mussert (1973), een musical.

Na een toch ietwat mislukte literaire carrière en enkele kunsthistorische studies probeerde Venema het als schrijver in 1983 opnieuw onder ps. A. ten Hooven met de roman Lemmingen (over een nsb-gezin), evenmin met veel succes; de critici constateerden noch in thematisch noch in stilistisch opzicht veel ontwikkeling.

Werken:

Van een bloedrode manchet en een kooikershondje (1969), r.; Christiaan, leven en lijden van een charlatan (1970), r.; Piepul (1970), t.; Een sterfgeval in Duitsland (1971), r.; Fietsen voor de volkskrant (1971), p.; Handboek voor de nieuwe illegalen (1971); De zaak Krupp (1972), r.; De databank (1972), reportage; Tegenvoeter (1972), tv-spel; Homoseksualiteit in de Nederlandse letterkunde (1972); De klem (1974), hoorspel; Het leven, een bries (1975), r.; De Bergense school (1976); De Amsterdamse Joffers (1977); Jan van Tongeren (1977); Het raam (1977), t.; De Godenjaren (1978), r.; De ballingen 1914-1918 (1979); De laatste uren (1979), reportage; Jongensdromen en andere verhalen (1979), Breitner (1982).

Literatuur:

W. Notenboom, `V.'s "Mussert". Van griezelbeeld tot lachspiegel', in Ter elfder ure, 20, 13 (= 3) (1973); H. Bousset, `A.V., de grote nutteloosheid', in Woord en schroom. Enige trends in de Nederlandse prozaliteratuur 1973-1976 (1977); G. Komrij, `A.V. en de terugkeer van Jacob Cats', in Daar is het gat van de deur. Kritieken en essays (1974); J. Kuypers, in 't Kofschip, 9 (1981), interview.

[H. Bekkering]