De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Segher Diergotgaf

Zuidnederlands of Brabants dichter (begin 13de eeuw) die een episode uit de Roman de Troie (1155-1160) van Benoit de Sainte Maure bewerkte tot een korte Trojeroman van ca 2245 verzen, voorafgegaan door een gedeelte van eigen vinding `Tprieel van Troyen', die `langhen tyt' vóór de Roman de Troie in zijn geheel door Jacob van Maerlant werd vertaald en aanzienlijk uitgebreid. In deze vertaling zijn ook de door Segher bewerkte stukken opgenomen, zoals door Maerlant in zijn proloog van de Istory van Troyen en ook ter plaatse zelf nauwkeurig wordt aangeduid. Deze zijn Tprieel van Troyen, Tpaerlement van Troye en de sevende strijt.

Tussen `Tpaerlement' en `de sevende strijt' werd de geschiedenis van Troilus en Criseida door Segher weggelaten. Merkwaardig is vooral `Tprieel', omdat Segher er zijn op-

[p. 524]

vatting van de hoofse liefde in heeft uiteengezet. Het stuk bestaat uit drie amoureuze gesprekken, tijdens een wapenstilstand gevoerd tussen Helena en Polidamas, Polyxena en Mennoen, en Andromache en Momfloers. Ze belichten telkens een ander aspect van de hoofse liefde, hier opgevat `in de lijn van de verering voor een meestal gehuwde, hoger geplaatste vrouw'.

`Tprieel', `Tpaerlement' en `de sevende strijt', die een goed sluitend geheel vormen, zijn het oudste voorbeeld van een verkorte versie van de Trojestof in de Westeuropese letterkunde. Ze komen in het hs. Van Hulthem (ca 1410) voor als drie op elkaar volgende nummers (cxlij-cxliiij) en worden daar nog door twee andere nummers uit het door Van Maerlant bewerkte gedeelte gevolgd. `Tpaerlement' (met een ander slot) is ook nog bewaard in een hs. (geschreven kort na 1404) in de Koninkijke Bibliotheek te 's-Gravenhage. `De sevende strijt' is vanaf vers 568, behalve in het hs. van Wissen, ook overgeleverd in het Fragment Ackersdijck (Utrecht, ub, 2de helft 14de eeuw).

Segher wordt door Van Maerlant in zijn Istory van Troyen negenmaal en in zijn Spiegel Historiael éénmaal vermeld.

Uitgaven:

Ph. Blommaert (ed.), in Oudvlaemsche Gedichten, i (1838); N. de Pauw en E. Gailliard, De zestien gekende Middelnederlandsche fragmenten van Maerlant's Historie van Troyen (1892); G.C. de Waard en C.Gh. Dupuis (ed.), Tprieel van Troyen (1976⁴); J. Janssens (ed.), in Ridderverhalen uit de middeleeuwen (1979), fragm.

Literatuur:

J. Verdam, Episodes uit Maerlant's historie van Troyen (1873); J.A.N. Knuttel, `Seger dien God en de hoofsche liefde', in De Gids, 102, i (1938); W.P. Gerritsen en F.Ch. van Gestel, in Handelingen 28ste Nederlands Filologencongres te Nijmegen (1964); J. Janssens, `De Trojeroman van Segher Diergotgaf', in Roman en onderwijs (1979).

[A. van Elslander]