De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Mok, Maurits

Eig. Mozes, Nederlands dichter, prozaschrijver en criticus (Haarlem 7.11.1907). Debuteerde met de roman Bladseizoen (1934), maar maakte met publikaties als Exodus (1938) en Kaas- en broodspel (1938) te midden van vele jonge lyrici naam als episch dichter wiens werk trof door een zekere geëngageerdheid: verontrusting om wat in de jaren dertig het joodse volksdeel bedreigde en daarmee de gehele Westeuropese cultuur. De thema's van opstand en vervolging beheersen zijn poëzie, ook na wo ii toen hij zich de dood van familieleden en vrienden ten volle bewust werd. Treffend heeft hij het langzame genezingsproces naar een nieuwe levensaanvaarding tot uitdrukking gebracht in versch. bundels gedichten, die meestal een gedempte toon hebben van herinnering, bezinning en zelfbeheersing. In 1962 ontving hij de Henriëtte Roland Holstprijs voor zijn gehele oeuvre, in het bijzonder voor Gedenk de mens (1957).

Hoewel Mok overwegend poëzie schreef, verscheen er ook proza van zijn hand, zoals de sociale roman Dorp in de branding (1976), verhalen in Het feest van Hercules (1977) en de bizarre novelle De ondergrondse (1979). Ook als auteur van poëziekritieken en van verzorgde vertalingen gaf hij blijk van een opmerkelijk talent.

Werken:

Verlooren droomen (1939); Scheppingsdroom (1940); De vliegende Hollander (1941); De zeven hoofdzonden (clandestien onder ps. Hendrik Mantinga, 1943); Europa (1945); Het wankel hart (1946); Silhouetten (1948); Aan de vermoorden uit Israël (1950); Storm uit het oosten (1952); De spoorwegstaking (1953); Berijmde bokkesprongen (1962); Avond aan avond (1970); Met Job geleefd (1972); Grondtoon (1975); Gedichten van zestig tot zeventig (1977); Bij brood alleen (1980); Achterwegen (1981); Het haarlint (1982); De doorleesbril (1983), met cartoons van W. Lohmann.

Literatuur:

S. Vestdijk, in Muiterij tegen het etmaal, dl. 2 (1966²); Dimensie, 3, 9 (1978-1979), speciaal M.M.-nummer; R. van de Perre, `De dichter M.M.', in Ons Erfdeel, 23 (1980); F. Espar, Bewogen grenzen; over de poëzie van M.M. (1983).

[G. Stuiveling en G.J. van Bork]