De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Kalma, Douwe

Fries dichter en prozaschrijver (Boksum 3.4.1896-Leeuwarden 18.10.1953). Studeerde Engels te Groningen, waar hij in 1938 promoveerde op een dissertatie (de eerste geschreven in het Fries) over de dichter Gysbert Japicx. Was van 1931-1942 leraar te Eindhoven. Liet een zeer omvangrijk en veelzijdig oeuvre na. Hij debuteerde als lyrisch dichter van deels nogal etherische, deels filosofisch getinte verzen. Schreef classicistische drama's waarvoor de Oudfriese geschiedenis hem de stof leverde, essays, kritieken en sociaal-culturele beschouwingen, die van een grote eruditie getuigen. Voltooide kort voor zijn dood een vertaling van het complete werk van Shakespeare.

In 1915 richtte hij de Jongfryske Mienskip (= Jongfriese Gemeenschap) op, in en via welke organisatie hij een beslissende ommekeer nastreefde zowel in de Friese literatuur als in de doelstellingen van de Friese

[p. 307]

beweging, die hij beide onder het motto `Fryslân en de wrâld' (= Friesland en de wereld) boven het provincialistische niveau heeft willen verheffen. Omdat zijn maatschappelijke en politieke inzichten nogal eens wisselden, heeft hij zijn in eerste aanleg onomstreden leiderschap in organisatorische zin slechts beperkte tijd kunnen uitoefenen. Met zijn voortdurend pleidooi voor een persoonlijk beleefd schrijverschap èn voor een stringente Friese `taalpolitiek' heeft hij een duurzame invloed gehad.

Werken:

Dage (= Dageraad; 1927), p.; Sangen (1928), p.; De Fryske Skriftekennisse, 3 dln. (1928, 1931 en 1939), studie; De pearel (1938), vert. uit het Middelengels; De lytse mienskip (= De kleine gemeenschap; 1944), p.; Keningen fan Fryslân, 2 dln. (= Koningen van Friesland; 1949 en 1951), t.; Shakespeare's wurk, 8 dln. (1956-1976).

Literatuur:

A. Wadman, Frieslands dichters (1949); J. Piebenga, Koarte skiednis fan de Fryske skriftekennisse (1957²); K. Dijkstra, Oersettingen yn it Frysk (1962); W.J. Buma, Wei en wurk fan D.K. (1972); D. Simonides, De briefwiksel tusken Simke Kloosterman en D.K. (1976); Sj. van der Schaaf, Skiednis fan de Fryske biweging (1977); K. Dijkstra, Lyts hânboek fan de Fryske literatuer (1977); G.R. Zondergeld, De Friese beweging in het tijdvak der beide wereldoorlogen (1978).

[F. Dam]