Eig. Johannes Andreas, Nederlands dichter, essayist en
kunsthistoricus (Den Helder 7.8.1874-Leipzig 22.2.1946). Opgegroeid in
artistieke omgeving te Amsterdam. Herhaalde verblijven te Florence inspireerden
hem tot een duurzame liefde voor de Italiaanse vroege renaissance. Debuteerde
met proeven van symbolistische poëzie. Was medewerker aan De
Kroniek (1895), waarin hij essays over kunst en scherp-kritische bijdragen
schreef, en speelde een actieve rol in de toneelvernieuwing.
Had na zijn vestiging in Duitsland - in 1914 tot Duitser
genaturaliseerd - nog maar weinig contact met Nederland. Studeerde
kunstgeschiedenis en archeologie te Freiburg (1905), doceerde deze vakken aan
de vernederlandste Gentse universiteit (1916) en na wo i vergelijkende en
Nederlandse literatuur te Leipzig. Zijn latere - veelal Duitse - publikaties
betreffen, behalve de literatuur, vooral kunsthistorie en folklore.
Werken:
Primitieven (1894, 1895), essays; Het eerste spel van
Michaël den aartsengel (1897), p.; Idylle (1913, 1924), t.;
Ausgelöste Klänge (1916), essays; Wege zu Phidias
(1918), essays; Von Schiller zur Gemeinschaftsbühne (1919),
toneelgesch.; Bezieling en vorm (1923), essays; Einfache Formen:
Legende, Sage, Mythe, Rätsel, Sprüche... (1930,
19562), met bibl.
Literatuur:
W. Thys, `Uit het leven en werk van A.J.', in Nieuwe
Taalg., 47 (1954); H.G.M. Prick, `Lodewijk van Deyssel en A.J.', in
Idem; W. Thys, De Kroniek van P.L. Tak (1955); K. Beekman,
`"Enkelvoudige vormen" en hun nawerking', in Spektator, 12 (1982-1983);
A. Bodar, `Negen eenvoudige vormen', in Spektator, 13 (1983-1984); Idem,
`Vorm en geestelijke occupatie', in Forum der Letteren, 24 (1983).
Auteursrechtelijk beschermd