De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Ghistele, Cornelis van

Ps. Talpa of de Mol, Zuidnederlands dichter (Antwerpen ca 1510-1573). Kuiper en accijnsbeambte van beroep. Van Ghistele is een typische overgangsfiguur van de me naar de nieuwe tijd. Als factor van de Antwerpse rederijkerskamer De Goudbloem schreef hij oorspronkelijke Nederlandse toneelstukken, o.a. Van Eneas en Dido (ca 1551-1552) en vermoedelijk ook Leander ende Hero (beide in enigszins gewijzigde vorm opgenomen in Den handel der amoureusheyt, 1621) en leverde hij ook de bijdragen voor het Antwerpse landjuweel (1561) en het Brusselse refreinfeest van 1562. Zijn humanistische vorming komt het duidelijkst tot uiting in zijn Latijnse geschriften, de Iphigeniae Immolationis libri duo (1554) en het Carmen Gratulatorium voor Filips ii (1556).

Cultuurhistorische betekenis ontleent deze figuur echter vooral aan een aantal vertalingen: de eerste Nederlandse vertaling van Ovidius' Heroides (1553), Vergilius' Aeneis (1554-1556), voorts Terentius' Comoediae (1555), Erasmus' Lingua (1555), Sophocles' Antigone (1556, opnieuw uitgegeven door J. Grietens in 1922) en Horatius' Satirae (1559).

Literatuur:

W. van Eeghem, in Versl. en Meded. van de Kon. Vl. Adac. (1941); P.J.M. van Alphen, Nederl. Terentius-vertalingen in de 16e en 17e eeuw (1954); J.C. Arens, in Neophilologus, xliv (1960); in Bibliotheca Belgica, iii (1964²); W.A.P. Smit, Kalliope in de Nederlanden, i (1975); S.W. Bijl, Erasmus in het Nederlands tot 1617 (1978); M. Vinck-van Caekenberghe, `Trilingua: drie Nederlandse vertalingen van Erasmus' Lingua uit de 16de eeuw', in Opstellen voor A. van Elslander. Jaarb. Fonteine 1980-1981 (1981); A. Keersmaekers, `Gevonden-verloren-gevonden: C. van G.'s vertaling van Antigone e.a. weer terecht', in Versl. en Meded. Kon. Acad. Nederl. Taal- en Letterk. (1982).

[M. Vinck-van Caekenberghe]