De Nederlandse en Vlaamse auteurs

Duym, Jacob

Zuidnederlands toneelschrijver en historicus (Leuven 1547-Mutsebrouck, Brabant, vóór 1624). Vestigde zich, nadat zijn militaire loopbaan als prinsgezinde in gevangenschap (1585-1586) was geëindigd, te Leiden, waar hij als dichter en historicus een der belangrijkste leden werd van de Brabantse rederijkerskamer d'Oraigne Lelie.

In de zes min of meer allegorische toneelstukken, gebundeld in het Spiegelboeck (1600), vindt men versch. renaissancistische elementen, zoals een indeling in vijf bedrijven, het gebruik van de Franse alexandrijn en het kiezen van klassieke stof. Zijn Ghedenckboeck (1606) bevat zes historische spelen, w.o. één op de val van Antwerpen en één op de dood van Oranje. In 1608 keerde hij naar de zuidelijke Nederlanden terug.

Uitgave:

L.F.A. Serrarens en N.C.H. Wijnaards (ed.), J.D. Het moordadich stuck van Balthasar Gerards, begaen aen den Doorluchtighen Prince van Oraignen, 1584. Vergeleken met Auriacus sive libertas saucia (1602) van Daniël Heinsius (1977).

Literatuur:

K. Poll, Over de toneelspelen van den Leidschen rederijker J.D. (1898); E. van Even, `De krijgsman en dichter J.D.', in Versl. en Meded. Koninkl. Vl. Acad. (1901); J. Prinsen, in N.N.B.W., i (1911); G.A. van Es, in Gesch. van de lit. der Nederlanden, 3 (1947); H.Th. Oostendorp, `De invloed van de Spaanse tragikomedie "La Celestina" op enige Nederl. toneelschrijvers', in Nieuwe Taalg., 57 (1964).

[G. Stuiveling]