Doesborch, Jan van
Middelnederlands dichter en drukker (na 1450-ca 1533).
Vestigde zich in ca 1504 als drukker in Antwerpen en woonde daar tot ca 1530.
Daarna ging hij naar Utrecht, waar hij zich met de drukker Jan Berntsz.
associeerde. Hij drukte vnl. niet erg omvangrijke werken, bijna alle
volksboekjes. Verder gaf hij ook volksboeken in het Engels uit. Als voorbeeld
van een door Jan van Doesborch gedrukt volksboek kan Buevijne van
Austoen genoemd worden. Ongeveer in 1524 verscheen de bundel Refreynen
int sot amoureus wijs. De gedichten int wijs in deze bundel zijn
religieus-stichtelijk en moraliserend van aard. De gedichten int amoureus
vormen de grootste groep en zijn sterk beïnvloed door de hoofse traditie.
De kleinste groep, de refreinen int sot, bestaat uit erotische en
parodiërende gedichten, die er mogelijk vanwege hun aanstootgevend
karakter de oorzaak van waren dat het werk op de index van verboden boeken uit
1550 terecht kwam. Op deze index komt nl. dezelfde titel voor, echter zonder
nadere aanduiding. De toeschrijving van de refreinen is problematisch. Mogelijk
zijn er van Anna Bijns en Colijn van Rijssele bij. Een groot deel van de
refreinen is wsch. nog in de 15de eeuw ontstaan. Sommige zijn mogelijk door Van
Doesborch zelf opgeschreven. Een van de weinige omvangrijke uitgaven is de
Cronike van Brabant uit 1530, die Van Doesborch overnam van Rolant van
den Dorpe.
Mogelijk is Jan van Doesborch ook de auteur van het
Orakelboek, een handleiding op rijm, voorafgegaan door een proloog in
proza, voor een methode van toekomstvoorspelling. Deze tekst is de eerste uit
Thuys der Fortuynen uit 1518. Zie ook Alederexcellenste cronyke van
Brabant, Die.
Auteursrechtelijk beschermd