Cohen, Alexander
Nederlands publicist (Leeuwarden 27.9.1864-Toulon
1.11.1961). Opgegroeid in een gelovig joods middenstandsmilieu. Brak met het
oude geloof zoals hij zich tegen iedere vorm van gezag zou verzetten. Zijn
Indische jaren (1882-1887) bracht hij grotendeels door in militaire
gevangenissen. Eenmaal gerepatrieerd bewoog hij zich in anarchistische kringen;
werd medewerker aan Domela Nieuwenhuis' Recht voor Allen. Bij verstek
veroordeeld wegens majesteitsschennis vluchtte hij naar Frankrijk; medewerker
aan anarchistische blaadjes en aan de Figaro. Nieuwe moeilijkheden
dreven hem via Londen weer naar Holland, waar hij het non-conformistische
eenmansblad De Paradox (1897-1898) uitgaf. Vanaf 1899 definitief in
Frankrijk, waar hij meewerkte aan Le Temps en Figaro en
genaturaliseerd werd. Van 1906 tot 1922 Parijs correspondent van De
Telegraaf.
Door zijn volstrekt non-conformisme en zijn behoefte om
zich in volle vrijheid naar de stem van zijn geweten te uiten was hij verwant
met Multatuli van wie hij Pages choisies (1901) in het Frans
publiceerde. Tevens hadden hem, naar hij schreef, `de vrijdenkers van de
vrijdenkerij, de republikeinen van het republicanisme, de democraten van de
democratie en de anarchisten van het anarchisme genezen'. Zijn afkeer van al
wat Duits was deed hem ook stelling nemen tegen de sociaal-democratie, het
marxisme en het nazisme.
Een keuze uit zijn subjectieve maar boeiende
journalistiek bracht hij bijeen in Uitingen van een reactionair (1929).
Met veel elan en humor schreef hij ten slotte de autobiografische werken In
opstand (1932, herdr. 1961) en Van anarchist tot monarchist (1936,
herdr. 1962). De enthousiaste recensie van Ter Braak op laatstgenoemd werk
leidde tot een herwaardering.
Auteursrechtelijk beschermd