[15 / 91]
| |
de Maas soo hoog als men in 60 jaeren niet hadd' gesien; veel packhuysen liepen onder. Vlissingen, dat de kragt der zee soo veel eeuwenlang gewoon is, moest gevoelen dat, alsoo de windt regt op haer aenlag, de zeedeuren van de poorten van 't hooft aen stucken waeren geslaegen en een stuck geschuts, bij de 6000 pondt swaer, (door een golf) 8 voeten agterwaerts van sijn plaets wierdt gesien. De ijseren keten van de haven is door 't water aen stucken geslaegen soodat de schepen, binnen leggende, vlot raeckten. Aen den oever van Hollandt bleven verscheyden schepen.
In Texel stranden en bleven sommigen rijckgelaeden koopvaerders. Seecker karosse van 's Graevenhage nae Schevelinge rijdende, wierd met een draeywindt boven uytgenoomen, soodat de paerden met de wielen heen liepen. De karosse wierdt omgeslaegen en de menschen, die daerin waeren, seer gequetst. Diergelijcken onheylen geschieden in and'ren gewesten van de wereldt die wij, als buyten ons oogmerck, niet sullen ophaelen. P. de Lange, Nederl. Hist., 8 boeck. |
| 1663 |
Den 19 october hebben de Staeten van Hollandt en Westfrieslant den olie- en traanimpost in haer landtschap afgesteldt. Holl. Merc., 14de b. |
| 1664 |
Den 29 april 's avondts tusschen 8 en 9 uuren is er van den hemel gevallen een schrickelijck vuur of brandend ligt, opkomende uyt den zuydtoosten en heeft sig vertoont meest over allen de steden en dorpen van Hollandt. Daerop volgden dien somer een swaeren pest. Beschr. van Amstd., 6 b. |
| 1665 |
Den 1 april heeft men in Hollandt eerst het passagiegeldt moeten betaelen. Dat is voor de reysende man een geregtigde vierden part van sijn vragt tot verligtinge van de gemeenen landts lasten. Holl. Merc., 16de d.
Den 26 november sag men langs de stranden van gantsch Nederlandt een moerzee als ten tijde Cromwels, dat is een opheffing der zeebaaren tot hoog in de lugt gelijck men 't Rooden Meer met de Israëliten schildert, alles met een stillen lugt en sonder windt als een gewis voorteecken van onweer en onheyl. P. de Lange, Nederl. Hist.
Den 4, 5 en 6 december was een swaeren stormwindt, blixem en hoog water soo groot dat men niet en weet dat sedert 't jaer 800 nae Christi geboorten de landen is overgekomen. De schaeden was in Engenlandt, Vranckrijck en Schotlandt seer groot. Wij sullen alleen een kort verhael doen van 't geenen in in Hollandt en Zeelandt geschiede:
De Klundertdijck bij Willemstadt brack in. 't Niuwen bedijckte landt aen de Kil liep onder. Tot Rotterdam voer men met schuyties op de marckt tot aen 't beeldt van Erasmus; de dijcken aen den Maas liepen over. Te Schiedam wierden de buysen op den dijck en te landen ingeset. Ter Heij, te Schevelingen en Catwijck spoelde verscheyden huysen weg. De slaeper, een zeedijck, brack op drie plaetsen door en alsoo overvloeyden 't landt rondtsom Haerlem. Amsterdam kreeg kelders en packhuysen vol. Den dijck bij Durgerdam doorbreeckende, liep geheel Waterlandt onder met verscheyden uytgemaalen meeren. 't Eylandt Marcken wierdt overloopen van de zee. De dijck bij Vollenhooven en den dijck bij Groningen braken in. Veelen zluysen kreegen een wackeren neep. 't Eylandt Wieringen is middendoor gescheurdt, het water tusschen beyden een mast diep sijnde. Den dijck op 't Texel bij 't Schildt raeckte in en de schans op De Helder wierdt geheel verniuwt, 17 huysen spoelden weg, daeronder de herberg De Roden Leeuw. En de zee brack tusschen Huijsduijnen in, wegneemenden de grooten zantdijck, invoegen de geheelen Helder in gevaer was om van de zee ingeswolgen te sullen werden. Den blixem sloeg toe de Oude Kerckstooren te Delft in brandt, dog wierdt geblust, sloeg oock 2 of 3 huysen te Valckenburg en 7 huysen te Westzaenen raeckten door dit onweder mede in de assche. Holl. Merc., 16de b. |
| 1667 |
Den 26 november hebben de Staten van Hollandt en Westfrieslandt (naedat alvorens daerop gehoort hadden de Zuydt-Hollandtschen kerckvergaedering) beraemt dat geen persoonen |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd