Gebruik en Mis-bruik van de Thee

Mitsgaders een Verhandelinge wegens de Deugden en Kragten van de Tabak. Hier nevens een Verhandelinge van de Coffee, Met des zelfs krachten in gezonde, en ongezonde

[p. 51]

VIII. Capittel. Wat de Thee in de qualen van de Nieren en Blaas uitwerkt.

§. I.

SOo 'er een Remedie is in de Nier-qualen, zoo oordeel ik de Theé voor een van de beste, want het zy dat 'er een Inflammatie in de Nieren is, het zy dat 'er Steen of Graveel is, ik seg dat de Theé, met eenige weinige Medicamenten daar by gebruikt het beste en regte middel is, omse te genesen. Want soo 'er ontstekinge oft inflammatie is, zal de Theé verkoelen, om, alwaar brand is, wel verkoelinge wil wesen, want de Theé is niet heet van deelen, ten anderen maakt het warme water de verstoppingen, die de inflammatie maakt, los en zolubel, waar door een inflammatie moet genesen, en t' eenemaal verdwynen. Maar by aldien de inflammatie alreeds verettert was, zal die ook door de Theé gezuyvert en genesen werden.

§. II.

Wanneer dat 'er dan een steen in de Nieren is of in de Blaas, zal het geduirig drinken van Theé-water niet alleen de oorzaak van het steen-groejen beletten, maar door het gedui-

[p. 52]

rig verby-spoelen van het water, sal de steen van tyd tot tyd afslyten en verbryselen;

Nam gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo.

want door de geduirige bewegingen van de Zee, werden zelfs de steentjens en keyen, die van de rotsen ruw en kantig waren afgebrokkelt, allenskens van tyd tot tyd verbryselt, en rond gemaakt, en daar na werden het van groote keyen, kleine. Alsoo, zeg ik, is het mede met de steenen in de Nieren en de Blaas, die, wanneer haar oorzaak van te groejen belet en benomen is, kennen zy niet grooter werden, maar moeten door het geduirig verby vlietende water onstukken schuuren, zoose van een korte stoffe sijn, en zoo stukje voor stukjen uitgeloost werden, of de steenen werden geduirig afgeschaaft, uitgeholt, en van tyd tot tyd vermindert en verkleint: zoo dat Japan, China, en andere Theè-drinkers noit van eenige steen oft Graveel te klagen hebben, dewylse dagelijks de oorzaak van te groejen benemen.

§. III.

En, gelijk het de steen belet te groejen, alzoo zal het ook beletten het groejen van Graveel, die alleen een mindere graad van de steen is, want de steen groeit uit Graveel,

[p. 53]

dat is, het Graveel is een klein en fijn zand, het welke tot een steen aan malkanderen krystallizeert: zoo nu het zand nog niet gekrystallizeert is, kan het ligtelijk door het dagelijks gebruik van Theé-water afgespoelt werden, en door de behoorlijke weg afgaan.