Beleg en ontset der stadt Leyden

[p. 3]

Inhoudt.

DE Gordynen gaen op met Andries Allertsz. Oudt-Gouverneur der Stadt Leyden, die alle mogelijcke vlijt aenwendt om deselve voor 't aenkomen der Spaensche machten te verhoeden, die in aentocht zijn; onderwijl doet. hy de Poorten sluyten, en hem komt ter ooren dat Eduard Chester, Engels Commandeur, niet wel handelt, houd hem en sijn volck buyten, die t'onvreden vertreckt. Mits komt daer een gedeelte van 't Leger aen, en zijn besig hun dapper te verschanssen. Hy valt dan, met sijn by hebbend volck, daer op uyt, om een aenslagh te doen, maer misluckt; raeckt doodelijck gequetst, laet van sijn volck: sterft: Klaes Keth sijn Luytenant, met eenige verstroyde, vinden ende dragen hem binnen. Hier op nadert de Veld-overste Fr. Baldeo, Carion, Allonso, Sichem, met de rest van het Leger, maken hun dapper vast, roemen op gepleegde moorderyen, sweeren (soo de Stadt niet gewillig in haer handen komt) sulks aen haer mede te plegen. Die van binnen niet als alle onheyl beoogende, verkiesen tot nieuw Gouverneur den wel-edelen Johan vander Does, Heer tot Noortwijck, &c. die yder courageert, en de gelegentheyt voorstelt. Mits komt Kees Louwen, een Boer van Soetermeer (ter noot) de Stadt in vluchten, die de buyten-ellende bekent maeckt: dit ontroert Duyvenvoorde, die sich hier over beklaeght: dies komt vander Werf, Raephorst en Broeckhoven by hem, en overwegen de saek, doen een

[p. 4]

eedt, Daer werdt een vyandlijke Brief gevonden. Men raeckt oneens. Leyden, deerlick suchtende over den staet der Burgery, en komste van Carion en sijn Trompetter, die de Stad: op-eyscht, dan wert af-geslagen: dit aengedient, sweert men het te vergelden. Die van binnen doen een uytval, krygen een Schans in, vinden buyt: dit geest wel wat moets, maer den honger neemt toe, soo dat men genootsaeckt is, Honden, Katten, Ratten, Muysen, en diergelijcke onnuttigheden t'eeten: daer komt wel tijdingh van ontser, maer raekt 't hert niet: men muytineert, het troosten helpt niet. Leyden beoogt hoe langer hoe meer de ellende, niet alleen Honger, maer daer by geslagen met Pest, Tweedracht, en diergelijcke plagen, als 't sinneloos geloop der Burgeren door de straten, die van der Werf met een ongemeene troost te moet stapt, en ieder weer doet na huys en wacht keeren. Carion weder met sijn Trompetter voor de wal, wachtende (op 't voorgaende versoeck) bescheyd, dan moet vertrecken. Hier op Baldeus, Allonso verbaest uyt, Carion met drie of vier Boeren, 't wassende water te stutten. Men roept de Oversten van 't leger by een, men last een ieder in sijn quartier, om de stad te bestormen. Dit komt (door een besondere beschicking) ter ooren een edele Jonkvrouw (ten huwelijk versocht van den voorsz. Baldeus, en namaels met hem wettelijck getrouwt) hier Amelia genaemt, van grooten huyse, die, soo deughdelijck als schoon, uyt liefde tot het Vaderland, in der yl uyt 's Gravenhage by hem in 't leger

[p. 5]

reyst, brenght te weegh, dat by 't stormen staeckt, ende last ieder in sijn oude form te trecken, beloofd haer roet eeden de stadt geen leed te sullen doen, neemt asscheyd, en doet haer geleyd tot de Horenbrugge. Een Soldaet binnen, schiet een van buyten ter neer, hier op vander Does, vander Werf, met een gevolg van Burgeren op de wal, bespeuren een ontset-teken; een Duyve brengt de Brieven; de Stadt raeckt vol moedts. Dit klinckt Baldeus, ende de sijne, wonderlijck in het oor: het water rijst, de Stad werd verlaten: Boysot met sijn macht nadert: een Wees-jongen (op iets gesien te hebben) uyt, komt weder in, versien met Haring en Broot, als een teeken van des Stads ontsetting, werd van vander Werf, Duyvenvoorde, Raephorst en Broeckhoven, blijdelijck ontfangen: men doet poorten en sluysen open. Boysot raeckt binnen, Leyden verblijdt, hier op uit: vander Does, vander Werf, Raephorst, met een gevolg van Burgeren, ontfangen Boysot, vereeren hem met een goude keten. Prins Willem de I. komt op dit gerucht in de Stadt en werdt aldaer heerlijck ontfangen, en begistight de Burgers met veel Privilegien.