Woord vooraf
Deze bundel bestaat uit artikelen, toespraken, debatten, interviews en een briefwisseling die elk zijn geschreven of gehouden tussen december 2004 - niet lang nadat ik de Europese Commissie heb verlaten - en oktober 2008.
Van de debatten heb ik alleen mijn inleidingen kunnen opnemen, omdat mijn tegenstanders geen tekst op papier hadden gezet. Alleen Tariq Ramadan heeft op schrift in de Volkskrant gereageerd. Helaas heeft hij geen toestemming gegeven dat artikel in deze bundel te laten verschijnen.
Frits Bolkestein, 10 oktober 2008