Zaterdag 6 september
Venetië. We lopen naar de Biënnale. Wat ik zie, vind ik voor het overgrote deel afschuwelijk. Invalletjes, trucs, pretentieuze rommel. Alleen twee paviljoens konden mij boeien: het Israëlische met video-opnamen van lopende mensen en het Russische door de juxtapositie van een droomwereld met de grauwe werkelijkheid. Dat zijn ook de twee landen waar de mensen een verhaal hebben. Wie heeft dat nu in West-Europa? Het onderschrijft de stelling van Heiner Müller: Hamlet opvoeren in het westen heeft geen zin want daar bestaan de mensen niet echt. Sie atmen nur. (Waarop ik vroeg: ‘Haben Sie vielleicht zu viel Hegel gelesen?’)